Παρουσίαση αποτελεσμάτων φορολογικών ελέγχων χρήσης 2011

Ημερίδα της ΕΛΤΕ  με θέμα «Φορολογικό Πιστοποιητικό – Ένα έτος εφαρμογής»

Βασικά σημεία της παρουσίασης

(Με βάση τις εισηγήσεις των : κ. Απόστολο Ρεφενέ (καθηγητή) πρόεδρου ΕΛΤΕ και κ. κ. Νανόπουλου (Υπ. Οικονομικών)  Δντή Δνσης Ελέγχων)

Οι 26  ελεγκτικές εταιρίες σε εφαρμογή του εφαρμοζόμενου για πρώτη φορά μέτρου του φορολογικού πιστοποιητικού από τους νόμιμους  ελεγκτές   πραγματοποίησαν έλεγχο σε 4.468 ανώνυμες εταιρίες και ΕΠΕ για τη χρήση του 2011. Οι εταιρείες που υπάγονταν σε τακτικό έλεγχο Ορκωτών Ελεγκτών αλλά επέλεξαν να μην ελεγχθούν φορολογικά από τους Ορκωτούς ελεγκτές τους ανήλθαν σε 303. Συνεπώς το ποσοστό συμμόρφωσης σε σχέση με την ανάθεση του φορολογικού ελέγχου στους Ορκωτούς Ελεγκτές ήταν 93,6  %

Κάποιες μορφές φορολογικού πιστοποιητικού μπορεί κανείς να συναντήσει σε διάφορες χώρες. Ωστόσο, φορολογικό πιστοποιητικό με τη βαρύτητα που του έδωσε ο νόμος στην Ελλάδα συναντά κανείς μόνο στην Τουρκία. Εκεί  εφαρμόστηκε πριν 4 χρόνια και είχε τότε σαν αποτέλεσμα την αύξηση των αντίστοιχων φορολογικών εσόδων κατά  30% η οποία αύξηση διατηρήθηκε,  δηλαδή δεν ήταν πρόσκαιρη. 

Η διαφορά είναι ότι στην Τουρκία ήταν ευκολότερο να γίνει  αποτίμηση των αποτελεσμάτων εφαρμογής του μέτρου των φορολογικών ελέγχων επειδή έγινε σε σταθερό οικονομικό περιβάλλον .

Αντίθετα στην Ελλάδα τα αποτελέσματα της εφαρμογής του φορολογικού πιστοποιητικού είναι δυσκολότερο να ερμηνευτούν επειδή αφορούν περίοδο (2011) κατά την οποία είχαμε ύφεση της τάξης του  7,1%.

Το "πείραμα" της εφαρμογής φορολογικού πιστοποιητικού από ιδιώτες έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον αρκετών Ευρωπαϊκών χωρών που ζητούν πληροφορίες για την εξέλιξη και τα αποτελέσματα εφαρμογής του.

Οικονομικά στοιχεία έτους πρώτης εφαρμογής φορολογικού πιστοποιητικού (2011) σε σχέση με το προηγούμενη έτος (2010).

Παρατηρείται δηλαδή το παράδοξο φαινόμενο της έστω και οριακής (περίπου 2%) αύξησης του τζίρου των επιχειρήσεων παρά την σημαντική ύφεση (7,1%).

Επίσης, όπως φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα, ενώ σε περιόδους ύφεσης η μείωση των πωλήσεων συνδυάζεται και με αύξηση των αποθεμάτων των επιχειρήσεων, την υπό εξέταση τριετία παρατηρούμε εκτός από την αύξηση του τσίρου και σταθερά ή ελαφρά μειωμένα αποθέματα. Αυτό θα μπορούσε να το ερμηνεύσει κανείς λέγοντας ότι ενδεχομένως οι επιχειρήσεις πουλούσαν χαμηλές τιμές (μέρος αφορούσε εξαγωγές).

Πρόσθετα βασικά μεγέθη

Φόρος  Εισοδήματος (για τις 4,5 χιλιάδες ελεγχόμενες επιχειρήσεις) :

Συνεπώς παρατηρούμε μείωση 33 % στο φόρο εισοδήματος. Η μείωση αυτή είναι μικρή σε σχέση με την μεγάλη  αύξηση των ζημιών .

Φόρος Χαρτοσήμου (για τις 4,5 χιλιάδες ελεγχόμενες επιχειρήσεις) :

Λογιστικές Διαφορές 

Αν οι λογιστικές διαφορές εφαρμόζονταν σε  κερδοφόρες χρήσεις θα απέφεραν Φορολογικό όφελος 675 εκατομμύρια ευρώ.

Το ποσό αυτό προκύπτει αν εφαρμόσουμε το συντελεστή φορολόγησης αδιανέμητων κερδών το 2011  (20 %) πάνω στο ποσό των  πρόσθετων λογιστικώς διαφορών (που αποδίδονται στην αποτελεσματικότητα των φορολογικών ελέγχων).  

Συνεπώς η αποτελεσματικότητα των ελέγχων (μετρούμενη ως ποσοστό των λογιστικών διαφορών που οφείλονται στον έλεγχο) ανήλθε σε  1,75%    (τετραπλάσιο του Δείκτη Αναφοράς (Benchmark) που είναι 0.5% και δείχνει την Ιστορική αποδοτικότητα ελέγχων του  Υπουργείου Οικονομικών .

Γίνεται η παραδοχή ότι οι  λογιστικές  διαφορές  που οφείλονται στον έλεγχο είναι το ποσό της αύξησης των λογιστικών διαφορών (3,37 δίς ) το 2001  σε σχέση με το 2010.

Συμπερασματικά, όπως ανέφερε ο κ. Ρεφενές, τα θετικά αποτελέσματα των φορολογικών ελέγχων ήταν :

1.     Ελέγχτηκαν περίπου  4.500  χιλιάδες επιχειρήσεις.

2.     Διεύρυνση φορολογικής βάσης κατά 3,4 δίς (1,8 % του ΑΕΠ).

2.1   Τεκμαρτό φορολογικό όφελος  0,4 %  έως 0,5 %  του ΑΕΠ

3.    Αύξηση και επιτάχυνση είσπραξης φορολογικών εσόδων (παρατηρήσιμων μεγεθών)   όπως το χαρτόσημο

4.     Προβεβαιώθηκαν μέσω των παρατηρήσεων τουλάχιστον 90 εκατ. ευρώ.

5.  Διαπιστώθηκαν πρόσθετες μη ποσοτικοποιημένες παραβάσεις τις οποίες οι φορολογικές αρχές τις οποίες οι φορολογικές αρχές καλούνται να ελέγξουν.

6.   Μπήκε Benchmark αποτελεσματικότητας για τις παρελθούσες ανέλεγκτες χρήσεις και αντίστοιχο Benchmark συμμόρφωσης για τις μελλοντικές χρήσεις.

Ανάμεσα στις Εκθέσεις Φορολογικές Συμμόρφωσης υπήρχαν και :

85        Με Θέμα Έμφασης

288      Με Επιφύλαξη

18        Με Αδυναμία έκφρασης γνώμης ( θα ελεγχθούν άμεσα ) .

Προβεβαιώθηκαν με βάση τις παρατηρήσεις ΟΕΛ :   90 εκατομμύρια  χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα πρόστιμα και προσαυξήσεις .

Όπως τόνισε ο κ. Νανόπουλος (Υπ. Οικονομικών)Δντής Δνση Ελέγχων : Η Ελλάδα αλλάζει, το Υπουργείο  Οικονομικών αλλάζει . Η επιλογή ελέγχου θα γίνεται με επιστημονικό τρόπο .

Τα πράγματα μπαίνουν σε καινούργια βάση. Τα πλούσια δεδομένα που έχουν παρουσιαστεί από τους ορκωτούς ελεγκτές θα βοηθήσουν το υπουργείο οικονομικών στο  να επιλέξουν δείγμα και να αξιοποιήσουν  στο έπακρο τα στοιχεία της δουλειάς των Ορκωτών  τα οποία έχουν υποβάλλει στην ΓΓΠΣ και έχουν περιλάβει στον φάκελο τεκμηρίωσης.  Με βάση αυτά να επεκταθούν και στο παρελθόν .

Η επιλογή του δείγματος θα γίνεται με επιστημονικό τρόπο ενώ παλαιότερα γίνονταν από τον έφορο ή με τυχαίο τρόπο.

Οι 303 επιχειρήσεις που δεν δέχτηκαν να ελεγχθούν φορολογικά από Ορκωτούς Ελεγκτές θα προγραμματιστούν  με βάση την πολ. 1159 για άμεση υπαγωγή σε έλεγχο .