Στην περίπτωση που φορολογούμενος λαμβάνει ταυτόχρονα και τις δύο κατηγορίες αγροτικών επιδοτήσεων (επιδοτήσεις παγίων - κάλυψης δαπανών και λοιπές -εισοδηματικές- επιδοτήσεις) διευκρινίζεται ότι το ποσό των 12.000 ευρώ θα αφαιρείται κατ΄ αρχάς από το ποσό των λοιπών εισοδηματικών επιδοτήσεων που λαμβάνει συνολικά ο φορολογούμενος και εφόσον αυτό δεν επαρκεί, το υπόλοιπο ποσό θα αφαιρείται από τα ποσά των «επιδοτήσεων παγίων - κάλυψης δαπανών». Το μειωμένο αυτό ποσό επιδοτήσεων παγίου θα αφαιρεθεί πλέον από το κόστος κτήσης παγίων ώστε επί υπολοίπου αυτού να υπολογιστούν οι αποσβέσεις.
Παράδειγμα 1:
Φορολογούμενος λαμβάνει αγροτική εισοδηματική επιδότηση ύψους εννέα χιλιάδων (9.000) ευρώ και επιδότηση παγίων/κάλυψης δαπανών του ύψους των έξι χιλιάδων (20.000) ευρώ. Συνολικά έχει επιδοτήσεις του ύψους των εικοσιεννέα χιλιάδων (29.000) ευρώ εκ των οποίων τα 12.000 ευρώ δεν προσμετρούνται κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγροτική δραστηριότητα. Η συνολική αξία κτήσης του παγίου ανήλθε στα 50.000 ευρώ.
Στην περίπτωση αυτή από το ποσό των 12.000 ευρώ που δεν συνυπολογίζονται κατά τον προσδιορισμό των κερδών, το ποσό των 9.000 ευρώ θα αφαιρεθεί από την εισοδηματική επιδότηση και το υπόλοιπο ποσό των 3.000 ευρώ θα αφαιρεθεί από τις επιδοτήσεις παγίων - κάλυψης δαπανών κι έτσι το εναπομένον ποσό των 17.000 ευρώ, θα αφαιρεθεί από το κόστος των πραγματοποιηθεισών νέων επενδύσεων, επί του οποίου θα υπολογίζονται οι αποσβέσεις.
Παράδειγμα 2:
Φορολογούμενος λαμβάνει αγροτική εισοδηματική επιδότηση ύψους πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ και επιδότηση παγίων/κάλυψης δαπανών του ύψους των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ. Συνολικά έχει επιδοτήσεις του ύψους των εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ εκ των οποίων τα 12.000 ευρώ δεν προσμετρούνται κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγρ. δραστηριότητα. Η συνολική αξία κτήσης του παγίου ανήλθε στα 50.000 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή θα είναι αφορολόγητο το ποσό των 12.000 ευρώ (από την εισοδηματική επιδότηση) και το υπόλοιπο ποσό των 38.000 (της εισοδηματικής επιδότησης) θα προστεθεί ως έσοδο, ενώ τα 10.000 ευρώ (της επιδότησης παγίων/κάλυψης δαπανών) θα μειώσουν το κόστους των πραγματοποιηθεισών νέων επενδύσεων, ούτως ώστε να αφήσουν ως αποσβεσταία αξία του παγίου, τα 40.000 (50.000-10.000 ευρώ).
Οι αγροτικές επιδοτήσεις κατά το μέρος που υπερβαίνουν το όριο των 12.000 ευρώ λαμβάνονται υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγροτική δραστηριότητα σύμφωνα με τα ανωτέρω στο έτος που αφορούν. Στη περίπτωση που καθίσταται αδύνατο να προσδιοριστεί το φορολογικό έτος που αφορούν, με την παρούσα γίνεται δεκτό ότι συμπεριλαμβάνονται στο εισόδημα του έτους που εισπράχθηκαν.
Διευκρινίζεται επίσης ότι οι επιδοτήσεις/ενισχύσεις και αποζημιώσεις που αφορούν χρήσεις πριν το 2014 (όπου είχε ισχύ ο αντικειμενικός προσδιορισμός του Ν.2238/1994) και εισπράχθηκαν μετά την 01.01.2014, θα πρέπει να συνοδεύονται με σχετικές βεβαιώσεις που πιστοποιούν σε ποια χρήση αντιστοιχούν και θα δηλωθούν με συμπληρωματικές δηλώσεις στα έτη που δημιουργήθηκε το δικαίωμα γι αυτές τις επιδοτήσεις. Η καταχώρηση των αγροτικών αυτών επιδοτήσεων/ενισχύσεων στις συμπληρωματικές δηλώσεις, θα γίνεται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες οδηγίες της Διοίκησης.
Τέλος, γίνεται δεκτό ότι το μέρος των εισοδηματικών («λοιπών») αγροτικών επιδοτήσεων/ενισχύσεων που δεν λήφθηκε υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, δύναται να καλύπτει τεκμήρια. Για αυτό το λόγο, το ποσό αυτό, αναγράφεται στους κωδ. 659/660 του Εντύπου Ε1 της δήλωσης φόρου εισοδήματος. Κατ΄ ανάλογη εφαρμογή με όσα ισχύουν για την επιχειρηματική δραστηριότητα γενικά, οι αγροτικές αποζημιώσεις δεν δύνανται να καλύπτουν τεκμήριο.
Το σύνολο των επιδοτήσεων αναγράφεται στον Πίνακα Ε΄ του εντύπου Ε3 (για πληροφοριακούς λόγους) αλλά μόνο το μέρος που υπερβαίνει το όριο των 12.000 ευρώ μεταφέρεται στον Πίνακα ΣΤ΄ του Ε3 ούτως ώστε να προσμετρηθεί στην διαδικασία προσδιορισμού του κέρδους από αγροτική επιχειρηματική.
ΠΟΛ.1116/10.6.2015
Διευκρινίσεις σχετικά με τον προσδιορισμό του εισοδήματος που αποκτάται από
ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα
Κατηγορία: Φορολογία Εισοδήματος
Αθήνα,
10 / 06 / 2015
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
Καρ. Σερβίας 10
ΑΘΗΝΑ 101 84
Τηλέφωνο 210 3375315
Fax 210 3375001
ΠΟΛ 1116/2015
Θέμα: Διευκρινίσεις σχετικά με τον προσδιορισμό του εισοδήματος που αποκτάται
από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα
Από 01.01.2014 καταργήθηκε ο προσδιορισμός του καθαρού γεωργικού εισοδήματος
σύμφωνα με το άρθρο 42 του ν. 2238/1994 «τεκμαρτός προσδιορισμός του γεωργικού
εισοδήματος», και το κέρδος που αποκτάται από αγροτική επιχειρηματική
δραστηριότητα, προσδιορίζεται πλέον όπως και το κέρδος από οποιαδήποτε άλλη
επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 21 έως και 29
του ν. 4172/2013.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4172/2013, «ως κέρδος
από επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από τις
επιχειρηματικές συναλλαγές μετά την αφαίρεση των επιχειρηματικών δαπανών, των
αποσβέσεων και των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις». Επομένως γίνεται
λογιστικός προσδιορισμός και για το κέρδος που αποκτάται από αγροτική
επιχειρηματική δραστηριότητα.
Ειδικά για τον προσδιορισμό του εισοδήματος από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα,
σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραπάνω παραγράφου, στα έσοδα από
επιχειρηματικές συναλλαγές περιλαμβάνονται τα έσοδα από την παραγωγή γεωργικών,
πτηνοτροφικών, κτηνοτροφικών, δασοκομικών, υλοτομικών και αλιευτικών προϊόντων.
Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3
του αρ. 29 του ν. 4172/2013 φορολογούνται με συντελεστή δεκατρία τοις εκατό
(13%).
Ειδικότερα:
Α. ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ
1. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 29, ρητά ορίζεται ότι «ως κέρδος από
επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από επιχειρηματικές
συναλλαγές». Επομένως στα έσοδα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα
αρχικά περιλαμβάνονταν και οι αγροτικές επιδοτήσεις/ενισχύσεις και αποζημιώσεις.
Με τις διατάξεις της παρ. 1 του αρ.2 του ν.4328/2015 όμως προστέθηκε νέο εδάφιο
στο τέλος του άρθρου 21 του Κ.Φ.Ε. (ν.4172/2013) σύμφωνα με το οποίο, «ειδικά
για τους ασκούντες ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, οι αγροτικές
ενισχύσεις και επιδοτήσεις που χορηγούνται στα πλαίσια της Κοινής Γεωργικής
Πολιτικής, περιλαμβάνονται στον προσδιορισμό του κέρδους από αγροτική
επιχειρηματική δραστηριότητα μόνο κατά το μέρος των επιδοτήσεων και ενισχύσεων
που υπερβαίνει τα δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, οι δε αγροτικές αποζημιώσεις
στο σύνολό τους, δεν συνυπολογίζονται». Επομένως, για τον προσδιορισμό των
φορολογητέων κερδών από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν θα λαμβάνεται
υπόψη κανένα ποσό αποζημιώσεων και από το σύνολο των επιδοτήσεων/ενισχύσεων θα
λαμβάνεται το υπόλοιπο μετά την αφαίρεση του ποσού των 12.000 ευρώ.
2. Οι αγροτικές επιδοτήσεις/ενισχύσεις, για φορολογικούς σκοπούς, διαχωρίζονται
σε δυο κατηγορίες. Η μια συμπεριλαμβάνει τις «Επιδοτήσεις Παγίων - Κάλυψης
Δαπανών» και η άλλη τις «Λοιπές Επιδοτήσεις» (προσθετικές των εσόδων), όπως
άλλωστε προκύπτει από το 35494/20.03.2015 έγγραφο του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. προς την
υπηρεσία. Από τους εκάστοτε νόμους περί ιδιωτικών επενδύσεων, και όπως έχει
γίνει πάγια δεκτό από τη Διοίκηση (1033066/002/Α0012/29.3.2007 και
1053838/1065/Α0012/2005 έγγραφα) τα εισπραττόμενα ποσά των επιχορηγήσεων για
αγορά παγίων δεν θεωρούνται προσθετικά στοιχεία των ακαθάριστων εσόδων, δηλαδή
δεν προσαυξάνουν τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης, αλλά αποτελούν μειωτικό
στοιχείο του κόστους των πραγματοποιηθεισών νέων επενδύσεων. Περαιτέρω, οι
αποσβέσεις υπολογίζονται στην αξία κτήσης των παγίων αφού αφαιρεθούν τα ποσά
των επιχορηγήσεων (σχετική η 1040321/10238/Β0012/ ΠΟΛ.1093/5.5.1992 εγκύκλιος
που έδινε οδηγίες εφαρμογής του Ν. 1892/1990).
Συνεπώς, οι Αγροτικές Επιδοτήσεις Παγίων - Κάλυψης Δαπανών μειώνουν το κόστος
κτήσης τους. Επιπρόσθετα, στην ΠΟΛ.1059/18.3.2015 εγκύκλιο, διευκρινίζεται ότι
όσον αφορά στις επιχορηγήσεις που εισπράττονται στα πλαίσια αναπτυξιακών νόμων
(π.χ. ν. 1892/1990, ν. 3299/2004) συνεχίζουν να ισχύουν όσα ειδικότερα ορίζονται
στις σχετικές διατάξεις καθώς και τις οδηγίες που έχουν δοθεί για την εφαρμογή
τους, ενώ για τις επιχορηγήσεις που καταβάλλονται για την κάλυψη συγκεκριμένων
δαπανών, αυτές δεν προσαυξάνουν τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά
αποτελούν μειωτικό στοιχείο του κόστους της δαπάνης που επιχορηγήθηκε (π.χ. οι
επιχορηγήσεις από τον ΟΑΕΔ για την καταπολέμηση της ανεργίας αποτελούν μειωτικό
στοιχείο της δαπάνης για αμοιβές προσωπικού).
3. Στην περίπτωση που φορολογούμενος λαμβάνει ταυτόχρονα και τις δύο κατηγορίες
αγροτικών επιδοτήσεων (επιδοτήσεις παγίων - κάλυψης δαπανών και λοιπές -
εισοδηματικές- επιδοτήσεις) διευκρινίζεται ότι το ποσό των 12.000 ευρώ θα
αφαιρείται κατ' αρχάς από το ποσό των λοιπών εισοδηματικών επιδοτήσεων που
λαμβάνει συνολικά ο φορολογούμενος και εφόσον αυτό δεν επαρκεί, το υπόλοιπο
ποσό θα αφαιρείται από τα ποσά των «επιδοτήσεων παγίων - κάλυψης δαπανών». Το
μειωμένο αυτό ποσό επιδοτήσεων παγίου θα αφαιρεθεί πλέον από το κόστος κτήσης
παγίων ώστε επί υπολοίπου αυτού να υπολογιστούν οι αποσβέσεις.
Παράδειγμα 1:
Φορολογούμενος λαμβάνει αγροτική εισοδηματική επιδότηση ύψους εννέα χιλιάδων
(9.000) ευρώ και επιδότηση παγίων/κάλυψης δαπανών του ύψους των έξι χιλιάδων
(20.000) ευρώ. Συνολικά έχει επιδοτήσεις του ύψους των εικοσιεννέα χιλιάδων
(29.000) ευρώ εκ των οποίων τα 12.000 ευρώ δεν προσμετρούνται κατά τον
προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγροτική δραστηριότητα. Η συνολική αξία
κτήσης του παγίου ανήλθε στα 50.000 ευρώ.
Στην περίπτωση αυτή από το ποσό των 12.000 ευρώ που δεν συνυπολογίζονται κατά
τον προσδιορισμό των κερδών, το ποσό των 9.000 ευρώ θα αφαιρεθεί από την
εισοδηματική επιδότηση και το υπόλοιπο ποσό των 3.000 ευρώ θα αφαιρεθεί από τις
επιδοτήσεις παγίων - κάλυψης δαπανών κι έτσι το εναπομένον ποσό των 17.000 ευρώ,
θα αφαιρεθεί από το κόστος των πραγματοποιηθεισών νέων επενδύσεων, επί του
οποίου θα υπολογίζονται οι αποσβέσεις.
Παράδειγμα 2:
Φορολογούμενος λαμβάνει αγροτική εισοδηματική επιδότηση ύψους πενήντα χιλιάδων
(50.000) ευρώ και επιδότηση παγίων/κάλυψης δαπανών του ύψους των δέκα χιλιάδων
(10.000) ευρώ. Συνολικά έχει επιδοτήσεις του ύψους των εξήντα χιλιάδων (60.000)
ευρώ εκ των οποίων τα 12.000 ευρώ δεν προσμετρούνται κατά τον προσδιορισμό του
κέρδους από ατομική αγρ. δραστηριότητα. Η συνολική αξία κτήσης του παγίου
ανήλθε στα 50.000 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή θα είναι αφορολόγητο το ποσό των
12.000 ευρώ (από την εισοδηματική επιδότηση) και το υπόλοιπο ποσό των 38.000
(της εισοδηματικής επιδότησης) θα προστεθεί ως έσοδο, ενώ τα 10.000 ευρώ (της
επιδότησης παγίων/κάλυψης δαπανών) θα μειώσουν το κόστους των
πραγματοποιηθεισών νέων επενδύσεων, ούτως ώστε να αφήσουν ως αποσβεσταία αξία
του παγίου, τα 40.000 (50.000-10.000 ευρώ).
4. Οι αγροτικές επιδοτήσεις κατά το μέρος που υπερβαίνουν το όριο των 12.000
ευρώ λαμβάνονται υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγροτική
δραστηριότητα σύμφωνα με τα ανωτέρω στο έτος που αφορούν. Στη περίπτωση που
καθίσταται αδύνατο να προσδιοριστεί το φορολογικό έτος που αφορούν, με την
παρούσα γίνεται δεκτό ότι συμπεριλαμβάνονται στο εισόδημα του έτους που
εισπράχθηκαν. Διευκρινίζεται επίσης ότι οι επιδοτήσεις/ενισχύσεις και
αποζημιώσεις που αφορούν χρήσεις πριν το 2014 (όπου είχε ισχύ ο αντικειμενικός
προσδιορισμός του ν.2238/1994) και εισπράχθηκαν μετά την 01.01.2014, θα πρέπει
να συνοδεύονται με σχετικές βεβαιώσεις που πιστοποιούν σε ποια χρήση
αντιστοιχούν και θα δηλωθούν με συμπληρωματικές δηλώσεις στα έτη που
δημιουργήθηκε το δικαίωμα γι αυτές τις επιδοτήσεις. Η καταχώρηση των αγροτικών
αυτών επιδοτήσεων/ενισχύσεων στις συμπληρωματικές δηλώσεις, θα γίνεται σύμφωνα
με τις εκάστοτε ισχύουσες οδηγίες της Διοίκησης.
5. Τέλος, γίνεται δεκτό ότι το μέρος των εισοδηματικών («λοιπών») αγροτικών
επιδοτήσεων/ενισχύσεων που δεν λήφθηκε υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους
από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, δύναται να καλύπτει
τεκμήρια. Για αυτό το λόγο, το ποσό αυτό, αναγράφεται στους κωδ. 659/660 του
Εντύπου Ε1 της δήλωσης φόρου εισοδήματος. Κατ' ανάλογη εφαρμογή με όσα ισχύουν
για την επιχειρηματική δραστηριότητα γενικά, οι αγροτικές αποζημιώσεις δεν
δύνανται να καλύπτουν τεκμήριο.
6. Το σύνολο των επιδοτήσεων αναγράφεται στον Πίνακα Ε' του εντύπου Ε3 (για
πληροφοριακούς λόγους) αλλά μόνο το μέρος που υπερβαίνει το όριο των 12.000
ευρώ μεταφέρεται στον Πίνακα ΣΤ' του Ε3 ούτως ώστε να προσμετρηθεί στην
διαδικασία προσδιορισμού του κέρδους από αγροτική επιχειρηματική.
Β. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ 13% ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΘΕΣΗ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΕ ΛΑΪΚΕΣ
ΑΓΟΡΕΣ
Σχετικές οδηγίες δόθηκαν με την με αρ. πρωτ. Δ12 Α 1109216 ΕΞ 24.7.2014
εγκύκλιο.
Γ. ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ
1. Στην παραπάνω εγκύκλιο, αναφέρεται ότι «στην έννοια της μεταποίησης δε
συμπεριλαμβάνεται η απλή συσκευασία». Για την ερμηνεία του ανωτέρω όρου της
απλής συσκευασίας και προκειμένου να υπάρξει συμβατότητα με την μέχρι σήμερα
διαδικασία που διαχωρίζει την αγροτική από την εμπορική δραστηριότητα, γίνεται
δεκτός ο όρος της πρώτης μεταποίησης που έχει υιοθετήσει το Υπουργείο Ανάπτυξης
και Γεωργίας. Σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 2 της απόφασης με Αριθμ. Β3 32/
26.3.2003, των Υπουργών Ανάπτυξης και Γεωργίας (Φ.Ε.Κ τ.β' 386/2 Απριλίου
2003), «ως πρώτη μεταποίηση πρωτογενών προϊόντων» θεωρείται η φάση που
περιλαμβάνει όλες τις αναγκαίες διεργασίες που πραγματοποιούνται μετά την
πρωτογενή παραγωγή και δεν συνιστούν ενέργειες επεξεργασίας που καθιστούν τα
πρωτογενή προϊόντα μεταποιημένα.
Διεργασίες πρώτης μεταποίησης θεωρούνται:
Α) Για μεν τα ζωικά, οι διαδικασίες σφαγής μέχρι τον τεμαχισμό, ο τεμαχισμός
και η τυποποίηση του κρέατος, η αποστέωση, η ψύξη και κατάψυξη, η αφαίρεση του
κελύφους δίθυρων μαλακίων και σαλιγκαριών, ο αποκεφαλισμός και εκσπλαχνισμός
των αλιευμάτων, η ωοσκόπηση των αυγών, η πρόψυξη του γάλακτος και η παραλαβή
του μελιού.
Β) Για δε τα φυτικά, ο καθαρισμός, ο καλλωπισμός, η διαλογή, η αποξήρανση, η
ψύξη, η τυποποίηση και η συσκευασία.».
2. Βασική προϋπόθεση για τους φορολογικούς σκοπούς είναι η πρώτη μεταποίηση να
γίνεται σε ίδια παραγωγή, να μην συνιστά βιομηχανική επεξεργασία και να μην
προσδίδει προστιθέμενη αξία στο πρωτογενές προϊόν αλλά μόνο να διευκολύνει την
έξοδο του προϊόντος από την αγροτική εκμετάλλευση. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η
αποξήρανση της σταφίδας, η εκκόκκιση του καλαμποκιού, η αποφλοίωση ρυζιού, η
αποξήρανση των σύκων, ο αλωνισμός των δημητριακών, ο τεμαχισμός κατεψυγμένων
και νωπών ζώων, η φυσική ζύμωση κρασιού, η παραγωγή και εμφιάλωσή του, η
κονσερβοποίηση από τον παραγωγό ελαίων της δικής του παραγωγής και η πώληση
τους στον τόπο της παραγωγής, δεν συνιστούν βιομηχανική επεξεργασία.
3. Είναι προφανές πως όταν μια αγροτική εκμετάλλευση δραστηριοποιείται τόσο με
την παραγωγή αγροτικών προϊόντων όσο και τη μεταποίηση (ή παροχή υπηρεσιών), θα
εφαρμοστεί διαφορετικός φορολογικός συντελεστής. Ο συντελεστής 13% εφαρμόζεται
μόνο για την αγροτική δραστηριότητα. Σε μια τέτοια περίπτωση πρέπει να γίνει
επιμεριστικά διαχωρισμός στην καταχώρηση των εσόδων και των εξόδων.
Δ. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ (ΤΕΚΜΗΡΙΑ)
1. Σύμφωνα με την παρ. 1 του αρ. 34 του ν. 4172/2013 (όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο
48 παρ.2β του Ν. 4305/2014), η διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και
του συνολικού εισοδήματος κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 30, η οποία
προστίθεται στο φορολογητέο εισόδημα, φορολογείται σύμφωνα με την παρ. 3 του
άρθρου 29 του ν.4172/2013 με συντελεστή 13%, εφόσον ο φορολογούμενος έχει
εισόδημα μόνο από ατομική αγροτική επιχείρηση ή εφόσον το μεγαλύτερο μέρος των
εισοδημάτων του προκύπτει από ατομική αγροτική επιχείρηση
Ε. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΖΗΜΙΩΝ
1. Η μεταφορά ζημιών, όπως ορίζεται με τις διατάξεις του αρ. 27 του ν. 4172/2013,
ισχύει και για την άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σύμφωνα με
τις διατάξεις της παρ. 3, του άρθρου 34 «διαφορά εισοδήματος και υπολογισμός
του φόρου αυτής» του ιδίου νόμου, όταν ο προσδιορισμός των κερδών γίνεται
σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, η ζημιά του ίδιου ή των προηγούμενων
φορολογικών ετών δεν εκπίπτει και δεν μεταφέρεται για συμψηφισμό στα επόμενα
φορολογικά έτη.
2. Ο διαχωρισμός των δραστηριοτήτων (εμπορική - αγροτική) προκειμένου να
εφαρμοστεί ο διαφορετικός φορολογικός συντελεστής ανάλογα με την δραστηριότητα
έχει εφαρμογή και για τις διαδικασίες μεταφοράς της ζημιάς (αρ. 27 του ν.4172/2013).
Η ζημία από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα δύναται να συμψηφιστεί μόνο
με κέρδη από αγροτική επιχ/κη δραστηριότητα (σχετική και η ΠΟΛ.1041/4.2.2015
εγκύκλιος).
ΣΤ. ΔΑΠΑΝΕΣ
1. Με τις εγκυκλίους ΠΟΛ.1041/4.2.2015 και ΠΟΛ.1113/2.6.2015 δόθηκαν οδηγίες
για τις εκπιπτόμενες από τα ακαθάριστα έσοδα δαπάνες. Συγκεκριμένα, στην
ανωτέρω εγκύκλιο αναφέρεται ότι για τον προσδιορισμό των καθαρών κερδών, οι
ασκούντες αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα
έσοδα εκτός των άλλων και τις παρακάτω κατηγορίες δαπανών, εφόσον
αποδεικνύονται με τα κατάλληλα παραστατικά:
α) αγορές σπόρων ή νεογνών, λιπασμάτων και φαρμάκων,
β) καλλιεργητικές δαπάνες,
γ) δαπάνες άρδευσης,
δ) δαπάνες για ημερομίσθια εργατών,
ε) το κόστος καυσίμων και συντήρησης των αγροτικών μηχανημάτων,
στ) τους τόκους και τα έξοδα των δανείων που σχετίζονται με την αγροτική
εκμετάλλευση,
ζ) τις αποσβέσεις παγίου εξοπλισμού,
η) ασφαλιστικές εισφορές κλπ.
2. Διευκρινίζεται επιπρόσθετα ότι για να αναγνωριστεί το κόστος των εργατικών
ως εκπιπτόμενη δαπάνη θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι γενικές διατάξεις της
εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Συνεπώς το εργόσημο κρίνεται απαραίτητο
για την φορολογική αναγνώριση της δαπάνης των εργατικών.
3. Στην περίπτωση που μια αγροτική εκμετάλλευση δραστηριοποιείται και σε μη
αγροτικές δραστηριότητες (π.χ. μεταποίηση), και υπάρχουν κοινές δαπάνες και για
τις δυο δραστηριότητες, θα πρέπει να γίνει επιμερισμός των κοινών δαπανών.
Z. ΛΟΙΠΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΜΠΙΠΤΟΥΝ ΣΤΟ ΑΡ. 21 ΠΑΡ.2 ΤΟΥ ν.4172/2013
1. Με την με αρ. πρωτ. Δ12 Α 1109216 ΕΞ 24.7.2014 εγκύκλιο έχει διευκρινιστεί
ότι, ο φορολογικός συντελεστής 13% δεν εφαρμόζεται για δραστηριότητες
εκμετάλλευσης του εξοπλισμού των αγροτών (π.χ. μίσθωση αγροτικών μηχανημάτων
κλπ) καθώς η δραστηριότητα αυτή συνιστά παροχή υπηρεσιών σε τρίτους και όχι
αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα. Παρομοίως, η αμοιβή που τυχόν λαμβάνει
παραγωγός αγροτικών προϊόντων ή τρίτος για υπηρεσίες που παρέχει ο ίδιος σε
άλλες αγροτικές εκμεταλλεύσεις δεν αποτελεί αγροτικό εισόδημα, με εξαίρεση την
εκτροφή πτηνών (φασόν πτηνοτροφικών).
2. Το ίδιο ισχύει και για τις υπηρεσίες που προσφέρουν ως εθελοντική εργασία τα
μέλη των Αγροτικών Συνεταιρισμών προς τους συνεταιρισμούς. Τα έσοδα αυτά των
μελών προκύπτουν από τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους προς τον συνεταιρισμό και
όχι ως έσοδα από την παραγωγή γεωργικών, πτηνοτροφικών, κτηνοτροφικών,
δασοκομικών, υλοτομικών και αλιευτικών προϊόντων που στοιχειοθετούν την
αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα του αρ. 21 ν.4172/2013 (σχετικό και το
υπ' αριθ. ΔΕΑΦΑ 1075426 ΕΞ 2015/2.6.2015 έγγραφο της υπηρεσίας).
Η. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΑΣΚΟΥΝ ΑΤΟΜΙΚΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
1. Ως προς την απογραφή έναρξης και λήξης τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του αρ.
89 του ν.4316/2014, με τις οποίες προστίθεται νέα παράγραφος 32 στο άρθρο 72
του ν. 4172/2013 (Α' 167). Βάσει των διατάξεων αυτών οι αγρότες που τηρούσαν
απλογραφικά βιβλία και για τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων τους του οικ.
έτους 2014 (χρήση 2013) εφάρμοζαν την περ. γ της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν.2238/1994
δύνανται αποκλειστικά για τον προσδιορισμό του φορολ. εισοδήματος του φορ.
έτους 2014 να λάβουν ως απογραφή έναρξης ποσοστό 10% των αγορών της
διαχειριστικής χρήσης 2013 και ως απογραφή λήξης το 10% των αγορών του
φορολογικού έτους 2014 όπως και οι λοιπές επιχειρήσεις που τήρησαν απλογραφικά
στοιχεία. Οι αγρότες και λοιποί επιτηδευματίες που δεν έχουν υποχρέωση τήρησης
βιβλίων, δύνανται να εξάγουν το λογιστικό αποτέλεσμα του φορολογικού έτους
2014, είτε χωρίς απογραφές έναρξης και λήξης είτε να προβούν σε αποτίμηση των
εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων τους της 1.1.2014 με οποιονδήποτε αξιόπιστο
τρόπο και να συντάξουν απογραφή λήξης της 31.12.2014 με τον ίδιο τρόπο, όπως
και της απογραφής έναρξης σε καταστάσεις τις οποίες διαφυλάσσουν έως το χρόνο
παραγραφής.
Θ. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΩΣ 100 KW. ΑΡΘΡΟ 116 ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 4316/2014.
1. Με το άρθρο 116 του νόμου 4316/2014, στο τέλος της περίπτωσης στ' της παρ. 2
του ν. 3874/2010 (A' 151) [Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων]
προστίθεται νέο εδάφιο που έχει ως εξής: «Ειδικά για το εισόδημα που προκύπτει
από τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW, ο ως άνω ορισμός της
αγροτικής δραστηριότητας ισχύει και για λόγους φορολόγησης του ως άνω
εισοδήματος».
Επιπρόσθετα, βάσει του άρθρου 128 του εν λόγω νόμου, η έναρξη ισχύος ορίζεται
από τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή την 24η Δεκεμβρίου του
2014.
2. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του αρ.21 του ν.4172/2013 το κέρδος από
επιχειρηματική δραστηριότητα προσδιορίζεται με βάση το λογαριασμό αποτελεσμάτων
χρήσης ο οποίος συντάσσεται σύμφωνα με το ελληνικό λογιστικό σχέδιο και τον Κ.Φ.Α.Σ..
Επομένως το κέρδος από τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW των
χρήσεων που λήγουν από 24.12.2014 και στο εξής φορολογείται με συντελεστή 13%.
Ι. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΕΤΟΥΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΦΟΡΟΛΟΓΗΘΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟ
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ
Η παραγωγή του έτους 2013, που έχει φορολογηθεί με τον αντικειμενικό
προσδιορισμό του αρ.42 του ν.2238/1994 (κατ' εφαρμογή της έννοιας του γεωργικού
έτους, αρ.40 του ν.2238/1994), εφόσον πωληθεί και τα σχετικά φορολογικά
παραστατικά έχουν εκδοθεί μετά την 01.01.2014, δεν λαμβάνεται υπόψη στα
ακαθάριστα έσοδα του φορολογικού έτους 2014.
Το ανωτέρω είναι θέμα πραγματικό και υπόκειται στις ελεγκτικές διαδικασίες
Κ. ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΖΩΙΚΟΥ - ΦΥΤΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
1. Όπως έχει γίνει δεκτό με την ΠΟΛ.1073/31.3.2015 εγκύκλιο (παρ. 5.β.), εάν
κάποιο πάγιο, δεν μπορεί να ενταχθεί σε μια από τις κατηγορίες της παρ. 4 του
αρθ.24 του ν.4172/2013, ο συντελεστής απόσβεσης αυτού θα είναι εκείνος των
«λοιπών πάγιων στοιχείων» δηλαδή δέκα τοις εκατό (10%) και όχι εκείνος που
τυχόν προκύπτει από την ωφέλιμη διάρκεια ζωής του παγίου αυτού. Συνεπώς, για
την απόσβεση του ζωικού κεφαλαίου καθώς και του φυτικού κεφαλαίου πολυετούς
καλλιέργειας θα εφαρμόζεται ο συντελεστής απόσβεσης 10%.
Τέλος διευκρινίζεται ότι κατά την υποβολή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος
φορολογικού έτους 2014 για όσους δηλώσουν εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική
δραστηριότητα, είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του εντύπου Ε3 (Πίνακας ΣΤ), ανεξάρτητα
από το αν υπάρχει απαλλαγή ή όχι από την τήρηση βιβλίων του Κ.Φ.Α.Σ. και την
ένταξη τους ή όχι στο ειδικό ή στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. για το φορολογικό
έτος 2014. Το αποτέλεσμα του καθαρού εισοδήματος από άσκηση ατομικής αγροτικής
δραστηριότητας, όπως αυτό προκύπτει στο έντυπο Ε3, μεταφέρεται στο έντυπο Ε1
στον Πίνακα Γ1 Εισόδημα από Αγροτική Επιχειρηματική Δραστηριότητα.
Διευκρινίζεται ότι οι κωδ. 595-596 του εντύπου Ε3, συμπληρώνονται για τις
αγροτικές επιχειρήσεις υπαγόμενες στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και στο ειδικό
καθεστώς Φ.Π.Α. (αρ.41 του ν.2859/2000). Όσοι δεν υπάγονται ούτε στο κανονικό
καθεστώς, ούτε στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., θα μπορούν αν δηλώνουν εισόδημα από
αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα εφόσον συμπληρώνουν στο Ε3, ως αριθμό ΚΑΔ
τον οκταψήφιο κωδικό 99999998 (αφανές καθεστώς αγροτών).
Στον κωδ. 907 (Πίνακας Ε του εντύπου Ε3) αναγράφονται οι αγροτικές επιδοτήσεις
παγίων και λοιπών δαπανών, στον κωδ. 908 αναγράφονται οι λοιπές αγροτικές
επιδοτήσεις - και στον κωδ. 909 οι αποζημιώσεις αντίστοιχα (λόγω σχετικής
νομοθετικής ρύθμισης σχετικά με την φορολογική αντιμετώπιση αγρ. επιδοτήσεων
και αποζημιώσεων, θα διαχωρίζονται σε χωριστούς κωδικούς οι αγροτικές
αποζημιώσεις από τις «λοιπές αγρ. επιδοτήσεις»).
Ακριβές Αντίγραφο
O Προϊσ/νος του Αυτ/λους Τμημ. Διοίκησης
Η Γεν. Γραμματέας
ΑΙΚ. ΣΑΒΒΑΪΔΟΥ
ΠΟΛ.1116/10.6.2015
Διευκρινίσεις σχετικά με τον προσδιορισμό του εισοδήματος που αποκτάται από
ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα
Κατηγορία: Φορολογία Εισοδήματος
Αθήνα,
10 / 06 / 2015
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
Καρ. Σερβίας 10
ΑΘΗΝΑ 101 84
Τηλέφωνο 210 3375315
Fax 210 3375001
ΠΟΛ 1116/2015
Θέμα: Διευκρινίσεις σχετικά με τον προσδιορισμό του εισοδήματος που αποκτάται
από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα
Από 01.01.2014 καταργήθηκε ο προσδιορισμός του καθαρού γεωργικού εισοδήματος
σύμφωνα με το άρθρο 42 του ν. 2238/1994 «τεκμαρτός προσδιορισμός του γεωργικού
εισοδήματος», και το κέρδος που αποκτάται από αγροτική επιχειρηματική
δραστηριότητα, προσδιορίζεται πλέον όπως και το κέρδος από οποιαδήποτε άλλη
επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 21 έως και 29
του ν. 4172/2013.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4172/2013, «ως κέρδος
από επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από τις
επιχειρηματικές συναλλαγές μετά την αφαίρεση των επιχειρηματικών δαπανών, των
αποσβέσεων και των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις». Επομένως γίνεται
λογιστικός προσδιορισμός και για το κέρδος που αποκτάται από αγροτική
επιχειρηματική δραστηριότητα.
Ειδικά για τον προσδιορισμό του εισοδήματος από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα,
σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραπάνω παραγράφου, στα έσοδα από
επιχειρηματικές συναλλαγές περιλαμβάνονται τα έσοδα από την παραγωγή γεωργικών,
πτηνοτροφικών, κτηνοτροφικών, δασοκομικών, υλοτομικών και αλιευτικών προϊόντων.
Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3
του αρ. 29 του ν. 4172/2013 φορολογούνται με συντελεστή δεκατρία τοις εκατό
(13%).
Ειδικότερα:
Α. ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ
1. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 29, ρητά ορίζεται ότι «ως κέρδος από
επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από επιχειρηματικές
συναλλαγές». Επομένως στα έσοδα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα
αρχικά περιλαμβάνονταν και οι αγροτικές επιδοτήσεις/ενισχύσεις και αποζημιώσεις.
Με τις διατάξεις της παρ. 1 του αρ.2 του ν.4328/2015 όμως προστέθηκε νέο εδάφιο
στο τέλος του άρθρου 21 του Κ.Φ.Ε. (ν.4172/2013) σύμφωνα με το οποίο, «ειδικά
για τους ασκούντες ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, οι αγροτικές
ενισχύσεις και επιδοτήσεις που χορηγούνται στα πλαίσια της Κοινής Γεωργικής
Πολιτικής, περιλαμβάνονται στον προσδιορισμό του κέρδους από αγροτική
επιχειρηματική δραστηριότητα μόνο κατά το μέρος των επιδοτήσεων και ενισχύσεων
που υπερβαίνει τα δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, οι δε αγροτικές αποζημιώσεις
στο σύνολό τους, δεν συνυπολογίζονται». Επομένως, για τον προσδιορισμό των
φορολογητέων κερδών από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν θα λαμβάνεται
υπόψη κανένα ποσό αποζημιώσεων και από το σύνολο των επιδοτήσεων/ενισχύσεων θα
λαμβάνεται το υπόλοιπο μετά την αφαίρεση του ποσού των 12.000 ευρώ.
2. Οι αγροτικές επιδοτήσεις/ενισχύσεις, για φορολογικούς σκοπούς, διαχωρίζονται
σε δυο κατηγορίες. Η μια συμπεριλαμβάνει τις «Επιδοτήσεις Παγίων - Κάλυψης
Δαπανών» και η άλλη τις «Λοιπές Επιδοτήσεις» (προσθετικές των εσόδων), όπως
άλλωστε προκύπτει από το 35494/20.03.2015 έγγραφο του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. προς την
υπηρεσία. Από τους εκάστοτε νόμους περί ιδιωτικών επενδύσεων, και όπως έχει
γίνει πάγια δεκτό από τη Διοίκηση (1033066/002/Α0012/29.3.2007 και
1053838/1065/Α0012/2005 έγγραφα) τα εισπραττόμενα ποσά των επιχορηγήσεων για
αγορά παγίων δεν θεωρούνται προσθετικά στοιχεία των ακαθάριστων εσόδων, δηλαδή
δεν προσαυξάνουν τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης, αλλά αποτελούν μειωτικό
στοιχείο του κόστους των πραγματοποιηθεισών νέων επενδύσεων. Περαιτέρω, οι
αποσβέσεις υπολογίζονται στην αξία κτήσης των παγίων αφού αφαιρεθούν τα ποσά
των επιχορηγήσεων (σχετική η 1040321/10238/Β0012/ ΠΟΛ.1093/5.5.1992 εγκύκλιος
που έδινε οδηγίες εφαρμογής του Ν. 1892/1990).
Συνεπώς, οι Αγροτικές Επιδοτήσεις Παγίων - Κάλυψης Δαπανών μειώνουν το κόστος
κτήσης τους. Επιπρόσθετα, στην ΠΟΛ.1059/18.3.2015 εγκύκλιο, διευκρινίζεται ότι
όσον αφορά στις επιχορηγήσεις που εισπράττονται στα πλαίσια αναπτυξιακών νόμων
(π.χ. ν. 1892/1990, ν. 3299/2004) συνεχίζουν να ισχύουν όσα ειδικότερα ορίζονται
στις σχετικές διατάξεις καθώς και τις οδηγίες που έχουν δοθεί για την εφαρμογή
τους, ενώ για τις επιχορηγήσεις που καταβάλλονται για την κάλυψη συγκεκριμένων
δαπανών, αυτές δεν προσαυξάνουν τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά
αποτελούν μειωτικό στοιχείο του κόστους της δαπάνης που επιχορηγήθηκε (π.χ. οι
επιχορηγήσεις από τον ΟΑΕΔ για την καταπολέμηση της ανεργίας αποτελούν μειωτικό
στοιχείο της δαπάνης για αμοιβές προσωπικού).
3. Στην περίπτωση που φορολογούμενος λαμβάνει ταυτόχρονα και τις δύο κατηγορίες
αγροτικών επιδοτήσεων (επιδοτήσεις παγίων - κάλυψης δαπανών και λοιπές -
εισοδηματικές- επιδοτήσεις) διευκρινίζεται ότι το ποσό των 12.000 ευρώ θα
αφαιρείται κατ' αρχάς από το ποσό των λοιπών εισοδηματικών επιδοτήσεων που
λαμβάνει συνολικά ο φορολογούμενος και εφόσον αυτό δεν επαρκεί, το υπόλοιπο
ποσό θα αφαιρείται από τα ποσά των «επιδοτήσεων παγίων - κάλυψης δαπανών». Το
μειωμένο αυτό ποσό επιδοτήσεων παγίου θα αφαιρεθεί πλέον από το κόστος κτήσης
παγίων ώστε επί υπολοίπου αυτού να υπολογιστούν οι αποσβέσεις.
Παράδειγμα 1:
Φορολογούμενος λαμβάνει αγροτική εισοδηματική επιδότηση ύψους εννέα χιλιάδων
(9.000) ευρώ και επιδότηση παγίων/κάλυψης δαπανών του ύψους των έξι χιλιάδων
(20.000) ευρώ. Συνολικά έχει επιδοτήσεις του ύψους των εικοσιεννέα χιλιάδων
(29.000) ευρώ εκ των οποίων τα 12.000 ευρώ δεν προσμετρούνται κατά τον
προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγροτική δραστηριότητα. Η συνολική αξία
κτήσης του παγίου ανήλθε στα 50.000 ευρώ.
Στην περίπτωση αυτή από το ποσό των 12.000 ευρώ που δεν συνυπολογίζονται κατά
τον προσδιορισμό των κερδών, το ποσό των 9.000 ευρώ θα αφαιρεθεί από την
εισοδηματική επιδότηση και το υπόλοιπο ποσό των 3.000 ευρώ θα αφαιρεθεί από τις
επιδοτήσεις παγίων - κάλυψης δαπανών κι έτσι το εναπομένον ποσό των 17.000 ευρώ,
θα αφαιρεθεί από το κόστος των πραγματοποιηθεισών νέων επενδύσεων, επί του
οποίου θα υπολογίζονται οι αποσβέσεις.
Παράδειγμα 2:
Φορολογούμενος λαμβάνει αγροτική εισοδηματική επιδότηση ύψους πενήντα χιλιάδων
(50.000) ευρώ και επιδότηση παγίων/κάλυψης δαπανών του ύψους των δέκα χιλιάδων
(10.000) ευρώ. Συνολικά έχει επιδοτήσεις του ύψους των εξήντα χιλιάδων (60.000)
ευρώ εκ των οποίων τα 12.000 ευρώ δεν προσμετρούνται κατά τον προσδιορισμό του
κέρδους από ατομική αγρ. δραστηριότητα. Η συνολική αξία κτήσης του παγίου
ανήλθε στα 50.000 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή θα είναι αφορολόγητο το ποσό των
12.000 ευρώ (από την εισοδηματική επιδότηση) και το υπόλοιπο ποσό των 38.000
(της εισοδηματικής επιδότησης) θα προστεθεί ως έσοδο, ενώ τα 10.000 ευρώ (της
επιδότησης παγίων/κάλυψης δαπανών) θα μειώσουν το κόστους των
πραγματοποιηθεισών νέων επενδύσεων, ούτως ώστε να αφήσουν ως αποσβεσταία αξία
του παγίου, τα 40.000 (50.000-10.000 ευρώ).
4. Οι αγροτικές επιδοτήσεις κατά το μέρος που υπερβαίνουν το όριο των 12.000
ευρώ λαμβάνονται υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγροτική
δραστηριότητα σύμφωνα με τα ανωτέρω στο έτος που αφορούν. Στη περίπτωση που
καθίσταται αδύνατο να προσδιοριστεί το φορολογικό έτος που αφορούν, με την
παρούσα γίνεται δεκτό ότι συμπεριλαμβάνονται στο εισόδημα του έτους που
εισπράχθηκαν. Διευκρινίζεται επίσης ότι οι επιδοτήσεις/ενισχύσεις και
αποζημιώσεις που αφορούν χρήσεις πριν το 2014 (όπου είχε ισχύ ο αντικειμενικός
προσδιορισμός του ν.2238/1994) και εισπράχθηκαν μετά την 01.01.2014, θα πρέπει
να συνοδεύονται με σχετικές βεβαιώσεις που πιστοποιούν σε ποια χρήση
αντιστοιχούν και θα δηλωθούν με συμπληρωματικές δηλώσεις στα έτη που
δημιουργήθηκε το δικαίωμα γι αυτές τις επιδοτήσεις. Η καταχώρηση των αγροτικών
αυτών επιδοτήσεων/ενισχύσεων στις συμπληρωματικές δηλώσεις, θα γίνεται σύμφωνα
με τις εκάστοτε ισχύουσες οδηγίες της Διοίκησης.
5. Τέλος, γίνεται δεκτό ότι το μέρος των εισοδηματικών («λοιπών») αγροτικών
επιδοτήσεων/ενισχύσεων που δεν λήφθηκε υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους
από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, δύναται να καλύπτει
τεκμήρια. Για αυτό το λόγο, το ποσό αυτό, αναγράφεται στους κωδ. 659/660 του
Εντύπου Ε1 της δήλωσης φόρου εισοδήματος. Κατ' ανάλογη εφαρμογή με όσα ισχύουν
για την επιχειρηματική δραστηριότητα γενικά, οι αγροτικές αποζημιώσεις δεν
δύνανται να καλύπτουν τεκμήριο.
6. Το σύνολο των επιδοτήσεων αναγράφεται στον Πίνακα Ε' του εντύπου Ε3 (για
πληροφοριακούς λόγους) αλλά μόνο το μέρος που υπερβαίνει το όριο των 12.000
ευρώ μεταφέρεται στον Πίνακα ΣΤ' του Ε3 ούτως ώστε να προσμετρηθεί στην
διαδικασία προσδιορισμού του κέρδους από αγροτική επιχειρηματική.
Β. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ 13% ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΘΕΣΗ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΕ ΛΑΪΚΕΣ
ΑΓΟΡΕΣ
Σχετικές οδηγίες δόθηκαν με την με αρ. πρωτ. Δ12 Α 1109216 ΕΞ 24.7.2014
εγκύκλιο.
Γ. ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ
1. Στην παραπάνω εγκύκλιο, αναφέρεται ότι «στην έννοια της μεταποίησης δε
συμπεριλαμβάνεται η απλή συσκευασία». Για την ερμηνεία του ανωτέρω όρου της
απλής συσκευασίας και προκειμένου να υπάρξει συμβατότητα με την μέχρι σήμερα
διαδικασία που διαχωρίζει την αγροτική από την εμπορική δραστηριότητα, γίνεται
δεκτός ο όρος της πρώτης μεταποίησης που έχει υιοθετήσει το Υπουργείο Ανάπτυξης
και Γεωργίας. Σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 2 της απόφασης με Αριθμ. Β3 32/
26.3.2003, των Υπουργών Ανάπτυξης και Γεωργίας (Φ.Ε.Κ τ.β' 386/2 Απριλίου
2003), «ως πρώτη μεταποίηση πρωτογενών προϊόντων» θεωρείται η φάση που
περιλαμβάνει όλες τις αναγκαίες διεργασίες που πραγματοποιούνται μετά την
πρωτογενή παραγωγή και δεν συνιστούν ενέργειες επεξεργασίας που καθιστούν τα
πρωτογενή προϊόντα μεταποιημένα.
Διεργασίες πρώτης μεταποίησης θεωρούνται:
Α) Για μεν τα ζωικά, οι διαδικασίες σφαγής μέχρι τον τεμαχισμό, ο τεμαχισμός
και η τυποποίηση του κρέατος, η αποστέωση, η ψύξη και κατάψυξη, η αφαίρεση του
κελύφους δίθυρων μαλακίων και σαλιγκαριών, ο αποκεφαλισμός και εκσπλαχνισμός
των αλιευμάτων, η ωοσκόπηση των αυγών, η πρόψυξη του γάλακτος και η παραλαβή
του μελιού.
Β) Για δε τα φυτικά, ο καθαρισμός, ο καλλωπισμός, η διαλογή, η αποξήρανση, η
ψύξη, η τυποποίηση και η συσκευασία.».
2. Βασική προϋπόθεση για τους φορολογικούς σκοπούς είναι η πρώτη μεταποίηση να
γίνεται σε ίδια παραγωγή, να μην συνιστά βιομηχανική επεξεργασία και να μην
προσδίδει προστιθέμενη αξία στο πρωτογενές προϊόν αλλά μόνο να διευκολύνει την
έξοδο του προϊόντος από την αγροτική εκμετάλλευση. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η
αποξήρανση της σταφίδας, η εκκόκκιση του καλαμποκιού, η αποφλοίωση ρυζιού, η
αποξήρανση των σύκων, ο αλωνισμός των δημητριακών, ο τεμαχισμός κατεψυγμένων
και νωπών ζώων, η φυσική ζύμωση κρασιού, η παραγωγή και εμφιάλωσή του, η
κονσερβοποίηση από τον παραγωγό ελαίων της δικής του παραγωγής και η πώληση
τους στον τόπο της παραγωγής, δεν συνιστούν βιομηχανική επεξεργασία.
3. Είναι προφανές πως όταν μια αγροτική εκμετάλλευση δραστηριοποιείται τόσο με
την παραγωγή αγροτικών προϊόντων όσο και τη μεταποίηση (ή παροχή υπηρεσιών), θα
εφαρμοστεί διαφορετικός φορολογικός συντελεστής. Ο συντελεστής 13% εφαρμόζεται
μόνο για την αγροτική δραστηριότητα. Σε μια τέτοια περίπτωση πρέπει να γίνει
επιμεριστικά διαχωρισμός στην καταχώρηση των εσόδων και των εξόδων.
Δ. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ (ΤΕΚΜΗΡΙΑ)
1. Σύμφωνα με την παρ. 1 του αρ. 34 του ν. 4172/2013 (όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο
48 παρ.2β του Ν. 4305/2014), η διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και
του συνολικού εισοδήματος κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 30, η οποία
προστίθεται στο φορολογητέο εισόδημα, φορολογείται σύμφωνα με την παρ. 3 του
άρθρου 29 του ν.4172/2013 με συντελεστή 13%, εφόσον ο φορολογούμενος έχει
εισόδημα μόνο από ατομική αγροτική επιχείρηση ή εφόσον το μεγαλύτερο μέρος των
εισοδημάτων του προκύπτει από ατομική αγροτική επιχείρηση
Ε. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΖΗΜΙΩΝ
1. Η μεταφορά ζημιών, όπως ορίζεται με τις διατάξεις του αρ. 27 του ν. 4172/2013,
ισχύει και για την άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σύμφωνα με
τις διατάξεις της παρ. 3, του άρθρου 34 «διαφορά εισοδήματος και υπολογισμός
του φόρου αυτής» του ιδίου νόμου, όταν ο προσδιορισμός των κερδών γίνεται
σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, η ζημιά του ίδιου ή των προηγούμενων
φορολογικών ετών δεν εκπίπτει και δεν μεταφέρεται για συμψηφισμό στα επόμενα
φορολογικά έτη.
2. Ο διαχωρισμός των δραστηριοτήτων (εμπορική - αγροτική) προκειμένου να
εφαρμοστεί ο διαφορετικός φορολογικός συντελεστής ανάλογα με την δραστηριότητα
έχει εφαρμογή και για τις διαδικασίες μεταφοράς της ζημιάς (αρ. 27 του ν.4172/2013).
Η ζημία από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα δύναται να συμψηφιστεί μόνο
με κέρδη από αγροτική επιχ/κη δραστηριότητα (σχετική και η ΠΟΛ.1041/4.2.2015
εγκύκλιος).
ΣΤ. ΔΑΠΑΝΕΣ
1. Με τις εγκυκλίους ΠΟΛ.1041/4.2.2015 και ΠΟΛ.1113/2.6.2015 δόθηκαν οδηγίες
για τις εκπιπτόμενες από τα ακαθάριστα έσοδα δαπάνες. Συγκεκριμένα, στην
ανωτέρω εγκύκλιο αναφέρεται ότι για τον προσδιορισμό των καθαρών κερδών, οι
ασκούντες αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα
έσοδα εκτός των άλλων και τις παρακάτω κατηγορίες δαπανών, εφόσον
αποδεικνύονται με τα κατάλληλα παραστατικά:
α) αγορές σπόρων ή νεογνών, λιπασμάτων και φαρμάκων,
β) καλλιεργητικές δαπάνες,
γ) δαπάνες άρδευσης,
δ) δαπάνες για ημερομίσθια εργατών,
ε) το κόστος καυσίμων και συντήρησης των αγροτικών μηχανημάτων,
στ) τους τόκους και τα έξοδα των δανείων που σχετίζονται με την αγροτική
εκμετάλλευση,
ζ) τις αποσβέσεις παγίου εξοπλισμού,
η) ασφαλιστικές εισφορές κλπ.
2. Διευκρινίζεται επιπρόσθετα ότι για να αναγνωριστεί το κόστος των εργατικών
ως εκπιπτόμενη δαπάνη θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι γενικές διατάξεις της
εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Συνεπώς το εργόσημο κρίνεται απαραίτητο
για την φορολογική αναγνώριση της δαπάνης των εργατικών.
3. Στην περίπτωση που μια αγροτική εκμετάλλευση δραστηριοποιείται και σε μη
αγροτικές δραστηριότητες (π.χ. μεταποίηση), και υπάρχουν κοινές δαπάνες και για
τις δυο δραστηριότητες, θα πρέπει να γίνει επιμερισμός των κοινών δαπανών.
Z. ΛΟΙΠΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΜΠΙΠΤΟΥΝ ΣΤΟ ΑΡ. 21 ΠΑΡ.2 ΤΟΥ ν.4172/2013
1. Με την με αρ. πρωτ. Δ12 Α 1109216 ΕΞ 24.7.2014 εγκύκλιο έχει διευκρινιστεί
ότι, ο φορολογικός συντελεστής 13% δεν εφαρμόζεται για δραστηριότητες
εκμετάλλευσης του εξοπλισμού των αγροτών (π.χ. μίσθωση αγροτικών μηχανημάτων
κλπ) καθώς η δραστηριότητα αυτή συνιστά παροχή υπηρεσιών σε τρίτους και όχι
αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα. Παρομοίως, η αμοιβή που τυχόν λαμβάνει
παραγωγός αγροτικών προϊόντων ή τρίτος για υπηρεσίες που παρέχει ο ίδιος σε
άλλες αγροτικές εκμεταλλεύσεις δεν αποτελεί αγροτικό εισόδημα, με εξαίρεση την
εκτροφή πτηνών (φασόν πτηνοτροφικών).
2. Το ίδιο ισχύει και για τις υπηρεσίες που προσφέρουν ως εθελοντική εργασία τα
μέλη των Αγροτικών Συνεταιρισμών προς τους συνεταιρισμούς. Τα έσοδα αυτά των
μελών προκύπτουν από τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους προς τον συνεταιρισμό και
όχι ως έσοδα από την παραγωγή γεωργικών, πτηνοτροφικών, κτηνοτροφικών,
δασοκομικών, υλοτομικών και αλιευτικών προϊόντων που στοιχειοθετούν την
αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα του αρ. 21 ν.4172/2013 (σχετικό και το
υπ' αριθ. ΔΕΑΦΑ 1075426 ΕΞ 2015/2.6.2015 έγγραφο της υπηρεσίας).
Η. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΑΣΚΟΥΝ ΑΤΟΜΙΚΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
1. Ως προς την απογραφή έναρξης και λήξης τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του αρ.
89 του ν.4316/2014, με τις οποίες προστίθεται νέα παράγραφος 32 στο άρθρο 72
του ν. 4172/2013 (Α' 167). Βάσει των διατάξεων αυτών οι αγρότες που τηρούσαν
απλογραφικά βιβλία και για τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων τους του οικ.
έτους 2014 (χρήση 2013) εφάρμοζαν την περ. γ της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν.2238/1994
δύνανται αποκλειστικά για τον προσδιορισμό του φορολ. εισοδήματος του φορ.
έτους 2014 να λάβουν ως απογραφή έναρξης ποσοστό 10% των αγορών της
διαχειριστικής χρήσης 2013 και ως απογραφή λήξης το 10% των αγορών του
φορολογικού έτους 2014 όπως και οι λοιπές επιχειρήσεις που τήρησαν απλογραφικά
στοιχεία. Οι αγρότες και λοιποί επιτηδευματίες που δεν έχουν υποχρέωση τήρησης
βιβλίων, δύνανται να εξάγουν το λογιστικό αποτέλεσμα του φορολογικού έτους
2014, είτε χωρίς απογραφές έναρξης και λήξης είτε να προβούν σε αποτίμηση των
εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων τους της 1.1.2014 με οποιονδήποτε αξιόπιστο
τρόπο και να συντάξουν απογραφή λήξης της 31.12.2014 με τον ίδιο τρόπο, όπως
και της απογραφής έναρξης σε καταστάσεις τις οποίες διαφυλάσσουν έως το χρόνο
παραγραφής.
Θ. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΩΣ 100 KW. ΑΡΘΡΟ 116 ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 4316/2014.
1. Με το άρθρο 116 του νόμου 4316/2014, στο τέλος της περίπτωσης στ' της παρ. 2
του ν. 3874/2010 (A' 151) [Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων]
προστίθεται νέο εδάφιο που έχει ως εξής: «Ειδικά για το εισόδημα που προκύπτει
από τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW, ο ως άνω ορισμός της
αγροτικής δραστηριότητας ισχύει και για λόγους φορολόγησης του ως άνω
εισοδήματος».
Επιπρόσθετα, βάσει του άρθρου 128 του εν λόγω νόμου, η έναρξη ισχύος ορίζεται
από τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή την 24η Δεκεμβρίου του
2014.
2. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του αρ.21 του ν.4172/2013 το κέρδος από
επιχειρηματική δραστηριότητα προσδιορίζεται με βάση το λογαριασμό αποτελεσμάτων
χρήσης ο οποίος συντάσσεται σύμφωνα με το ελληνικό λογιστικό σχέδιο και τον Κ.Φ.Α.Σ..
Επομένως το κέρδος από τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW των
χρήσεων που λήγουν από 24.12.2014 και στο εξής φορολογείται με συντελεστή 13%.
Ι. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΕΤΟΥΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΦΟΡΟΛΟΓΗΘΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟ
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ
Η παραγωγή του έτους 2013, που έχει φορολογηθεί με τον αντικειμενικό
προσδιορισμό του αρ.42 του ν.2238/1994 (κατ' εφαρμογή της έννοιας του γεωργικού
έτους, αρ.40 του ν.2238/1994), εφόσον πωληθεί και τα σχετικά φορολογικά
παραστατικά έχουν εκδοθεί μετά την 01.01.2014, δεν λαμβάνεται υπόψη στα
ακαθάριστα έσοδα του φορολογικού έτους 2014.
Το ανωτέρω είναι θέμα πραγματικό και υπόκειται στις ελεγκτικές διαδικασίες
Κ. ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΖΩΙΚΟΥ - ΦΥΤΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
1. Όπως έχει γίνει δεκτό με την ΠΟΛ.1073/31.3.2015 εγκύκλιο (παρ. 5.β.), εάν
κάποιο πάγιο, δεν μπορεί να ενταχθεί σε μια από τις κατηγορίες της παρ. 4 του
αρθ.24 του ν.4172/2013, ο συντελεστής απόσβεσης αυτού θα είναι εκείνος των
«λοιπών πάγιων στοιχείων» δηλαδή δέκα τοις εκατό (10%) και όχι εκείνος που
τυχόν προκύπτει από την ωφέλιμη διάρκεια ζωής του παγίου αυτού. Συνεπώς, για
την απόσβεση του ζωικού κεφαλαίου καθώς και του φυτικού κεφαλαίου πολυετούς
καλλιέργειας θα εφαρμόζεται ο συντελεστής απόσβεσης 10%.
Τέλος διευκρινίζεται ότι κατά την υποβολή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος
φορολογικού έτους 2014 για όσους δηλώσουν εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική
δραστηριότητα, είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του εντύπου Ε3 (Πίνακας ΣΤ), ανεξάρτητα
από το αν υπάρχει απαλλαγή ή όχι από την τήρηση βιβλίων του Κ.Φ.Α.Σ. και την
ένταξη τους ή όχι στο ειδικό ή στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. για το φορολογικό
έτος 2014. Το αποτέλεσμα του καθαρού εισοδήματος από άσκηση ατομικής αγροτικής
δραστηριότητας, όπως αυτό προκύπτει στο έντυπο Ε3, μεταφέρεται στο έντυπο Ε1
στον Πίνακα Γ1 Εισόδημα από Αγροτική Επιχειρηματική Δραστηριότητα.
Διευκρινίζεται ότι οι κωδ. 595-596 του εντύπου Ε3, συμπληρώνονται για τις
αγροτικές επιχειρήσεις υπαγόμενες στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και στο ειδικό
καθεστώς Φ.Π.Α. (αρ.41 του ν.2859/2000). Όσοι δεν υπάγονται ούτε στο κανονικό
καθεστώς, ούτε στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., θα μπορούν αν δηλώνουν εισόδημα από
αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα εφόσον συμπληρώνουν στο Ε3, ως αριθμό ΚΑΔ
τον οκταψήφιο κωδικό 99999998 (αφανές καθεστώς αγροτών).
Στον κωδ. 907 (Πίνακας Ε του εντύπου Ε3) αναγράφονται οι αγροτικές επιδοτήσεις
παγίων και λοιπών δαπανών, στον κωδ. 908 αναγράφονται οι λοιπές αγροτικές
επιδοτήσεις - και στον κωδ. 909 οι αποζημιώσεις αντίστοιχα (λόγω σχετικής
νομοθετικής ρύθμισης σχετικά με την φορολογική αντιμετώπιση αγρ. επιδοτήσεων
και αποζημιώσεων, θα διαχωρίζονται σε χωριστούς κωδικούς οι αγροτικές
αποζημιώσεις από τις «λοιπές αγρ. επιδοτήσεις»).
Ακριβές Αντίγραφο
O Προϊσ/νος του Αυτ/λους Τμημ. Διοίκησης
Η Γεν. Γραμματέας
ΑΙΚ. ΣΑΒΒΑΪΔΟΥ
Σχολιάστε εδώ
για να σχολιάσετε το παραπάνω θέμα πρέπει να εισέλθετε