Ανάλυση και ερμηνεία των ρυθμίσεων της ΚΥΑ 12998/232/28.3.2020

1. Αναστολή συμβάσεων εργασίας εργαζομένων για όσο διάστημα ισχύει η εντολή της δημόσιας αρχής, για απαγόρευση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας

Οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις - εργοδότες που απαγορεύτηκε η επιχειρηματική τους δραστηριότητα με εντολή δημόσιας αρχής, δεν οφείλουν να παρέχουν την εργασία τους και οι επιχειρήσεις – εργοδότες δεν οφείλουν αποδοχές, λόγω του ότι η απαγόρευση λειτουργίας της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, με εντολή δημόσιας αρχής, συνιστά γεγονός ανωτέρας βίας. Στην περίπτωση αυτή, οι συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τελούν σε αναστολή, για όσο χρονικό διάστημα ισχύει η εντολή της δημόσιας αρχής, για απαγόρευση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας.

Επιχειρήσεις – εργοδότες που πλήττονται σημαντικά, λόγω των αρνητικών συνεπειών του COVID – 19, βάσει ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας βάσει των ακαθαρίστων εσόδων έτους 2018, δύνανται να αναστέλλουν τις συμβάσεις εργασίας, μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων τους, που εργάζονται σε αυτούς κατά την 21.3.2020 και για συνεχόμενο ανέκκλητο χρονικό διάστημα 45 ημερολογιακών ημερών, προκειμένου να προσαρμοστούν οι λειτουργικές ανάγκες τους στο δυσμενές περιβάλλον που δημιουργείται. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, λαμβάνοντας υπόψη την πορεία εξέλιξης του φαινομένου, δύναται ο χρόνος αυτός να παραταθεί.

Αυτό που δεν επιτρέπεται σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, καθώς και την ΚΥΑ 12998/232/ ΦΕΚ Β/1078/28.3.2020, είναι η αναστολή της εργασιακής σύμβασης να συντελείται τμηματικά. Κατά συνέπεια η αναστολή της εργασιακής σχέσης πρέπει να είναι συνεχόμενη το κρίσιμο διάστημα (από 21.3.2020 και για συνεχόμενο ανέκκλητο χρονικό διάστημα 45 ημερολογιακών ημερών). Ευνόητο είναι μια επιχείρηση που συμπεριλαμβάνεται σε αυτές των οποίων απαγορεύτηκε η επιχειρηματική τους δραστηριότητα με εντολή δημόσιας αρχής (π.χ. ξενοδοχείο), μπορεί να θέσει σε αναστολή τους εργαζόμενους που απασχολούνται στο παραγωγικό σκέλος (π.χ. καμαριέρες, καθαρίστριες, μάγειρες, υπάλληλοι υποδοχής κλπ) και ταυτόχρονα το διοικητικό προσωπικό της ή το προσωπικό ασφαλείας να συνεχίζει να το απασχολεί.

2. Απαγόρευση απολύσεων

Οι επιχειρήσεις-εργοδότες, που τελούν σε αναστολή της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, με εντολή δημόσιας αρχής και για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν τα μέτρα αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19, υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία των συμβάσεων εργασίας. Σε περίπτωση πραγματοποίησής τους, οι καταγγελίες αυτές είναι άκυρες. Ειδικότερα οι καταγγελίες των συμβάσεων εργασίας των επιχειρήσεων αυτών, που πραγματοποιήθηκαν από 18.3.2020 και εφεξής είναι άκυρες.

Επιχειρήσεις-εργοδότες, που πλήττονται σημαντικά, βάσει ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας βάσει των ακαθάριστων εσόδων έτους 2018, οριζόμενων από το Υπουργείο Οικονομικών, δύνανται να αναστέλλουν τις συμβάσεις εργασίας, μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων τους, που εργάζονται σε αυτούς κατά την 21.3.2020 και για συνεχόμενο ανέκκλητο χρονικό διάστημα σαράντα πέντε (45) ημερολογιακών ημερών.

Οι επιχειρήσεις-εργοδότες που πλήττονται σημαντικά και κάνουν χρήση του δικαιώματος αναστολής των συμβάσεων εργασίας, μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων τους, απαγορεύεται ρητά να προβούν σε καταγγελία των συμβάσεων εργασίας για το σύνολο του προσωπικού τους και, σε περίπτωση πραγματοποίησής της, αυτή είναι άκυρη.

Πιο συγκεκριμένα, οι επιχειρήσεις-εργοδότες που πλήττονται σημαντικά και αναστέλλουν τις συμβάσεις εργασίας, μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων τους, που εργάζονται σε αυτούς κατά την 21.3.2020 και για συνεχόμενο ανέκκλητο χρονικό διάστημα σαράντα πέντε (45) ημερολογιακών ημερών, υποχρεούνται, μετά τη λήξη του χρόνου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας του προσωπικού τους, να διατηρήσουν, για χρονικό διάστημα ίσο με εκείνο της αναστολής (δηλαδή για 45 ημέρες), τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας που σημαίνει τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας κατά την 21.3.2020, οπότε και μπορεί να κάνει χρήση του εν λόγω μέτρου. Στην έννοια του ιδίου αριθμού θέσεων εργασίας δεν συμπεριλαμβάνονται οι αποχωρούντες οικειοθελώς από την εργασία τους, οι αποχωρούντες λόγω συνταξιοδότησης, καθώς και οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου των οποίων η σύμβαση εργασίας λήγει μετά τη λήξη της αναστολής.

Διευκρινίζεται ότι στις πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ που έχουν θέσει έστω και ένα (1) εργαζόμενο σε αναστολή εργασιακής σχέσης, δεν μπορεί να γίνει απόλυση του συνόλου των εργαζομένων που απασχολεί και αν παρά ταύτα προβεί σε απολύσεις, αυτές είναι άκυρες.

3. Αποζημίωση ειδικού σκοπού

Οι εργαζόμενοι, σε επιχειρήσεις- εργοδότες, των οποίων αναστέλλεται η επιχειρηματική τους δραστηριότητα με εντολή δημόσιας αρχής, βάσει ΚΑΔ, οριζόμενων από το Υπουργείο Οικονομικών, των οποίων η σύμβαση εργασίας τελεί σε αναστολή, λαμβάνουν ως έκτακτη οικονομική ενίσχυση, αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους οκτακοσίων ευρώ (800,00€), η οποία καλύπτει χρονικό διάστημα 45 ημερολογιακών ημερών, εφόσον δεν έχουν άλλη σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε άλλον εργοδότη.

Στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι απασχολούνταν σε περισσότερους του ενός εργοδότες, των οποίων ανεστάλη η επιχειρηματική τους δραστηριότητα με εντολή δημόσιας αρχής και κατ’ επέκταση οι συμβάσεις εργασίας τους τελούν σε αναστολή, οι εργαζόμενοι επιλέγουν αποκλειστικά έναν εργοδότη προκειμένου να γίνουν δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού.

Ειδικότερα,αν ένας εργαζόμενος απασχολείται σε δυο επιχειρήσεις που αμφότερες κάνουν χρήση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας είτε γιατί διέκοψαν τη λειτουργία τους με κυβερνητική εντολή είτε γιατί οι επιχειρήσεις στις οποίες απασχολούνται πλήττονται βάσει ΚΑΔ, στην περίπτωση αυτή οι εργαζόμενοι επιλέγουν αποκλειστικά έναν εργοδότη. Στην περίπτωση που η μία επιχείρηση έχει προβεί σε αναστολή της σύμβασης εργασίας και η άλλη συνεχίζει να τον απασχολεί κανονικά, η εκτίμηση μας είναι ότι δεν δικαιούται την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 800,00€. Επισημαίνεται ότι η αποζημίωση ειδικού σκοπού είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και δεν συμψηφίζεται με οποιαδήποτε οφειλή.

Όσον αφορά το διαδικαστικό πλαίσιο για τη λήψη της αποζημίωσης ειδικού σκοπού (Υποβολή υπεύθυνης δήλωσης των εργαζομένων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ειδικού μηχανισμού στήριξης των εργαζομένων supportemployees.yeka.gr, υποβολή υπεύθυνης δήλωσης επιχειρήσεων-εργοδοτών για τη λήψη αποζημίωσης ειδικού σκοπού από τους εργαζόμενους στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ»), αυτό (το πλαίσιο) καθορίζεται σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του άρθρου 4 της ΚΥΑ 12998/232/ ΦΕΚ Β/1078/28.3.2020 .

4. Εργαζόμενοι επιχειρήσεων που ανεστάλη η δραστηριότητα τους ή πλήττονται και η σύμβαση εργασίας τους έχει λυθεί, από 1.3.2020 έως και 20.3.2020, είτε με οικειοθελή αποχώρηση, είτε με καταγγελία, λαμβάνουν τα 800,00€.

Στη νέα υπουργική απόφαση 12998/232/ΦΕΚ Β/1078/28.3.2020, διευκρινίζεται ότι, την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 800,00 € την δικαιούνται και οι εργαζόμενοι των οποίων η σύμβαση εργασίας τους έχει λυθεί, εντός του χρονικού διαστήματος από 1.3.2020 έως και 20.3.2020, είτε με οικειοθελή αποχώρηση, είτε με καταγγελία, υπό την προϋπόθεση όμως να απασχολούνται σε επιχειρήσεις που ανεστάλη η επιχειρηματική τους δραστηριότητα με εντολή δημόσιας αρχής ή που πλήττονται σημαντικά βάσει των οριζομένων από το Υπουργείο Οικονομικών ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας βάσει των ακαθάριστων εσόδων έτους 2018. Κατά συνέπεια εργαζόμενοι που εργάζονταν σε επιχειρήσεις που δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτές που πλήττονται σημαντικά βάσει ΚΑΔ, οριζόμενων από το Υπουργείο Οικονομικών, καθώς και εργαζόμενοι, σε επιχειρήσεις των οποίων δεν έχει ανασταλεί η επιχειρηματική τους δραστηριότητα με εντολή δημόσιας αρχής και των οποίων η σύμβαση εργασίας τους έχει λυθεί, εντός του χρονικού διαστήματος από 1.3.2020 έως και 20.3.2020, είτε με οικειοθελή αποχώρηση, είτε με καταγγελία, δεν δικαιούνται την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 800,00 €.

5. Συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου

Οι συμβάσεις εργασίας εργαζομένων με καθεστώς εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου που λήγουν μετά την απαγόρευση της επιχειρηματικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων - εργοδοτών με εντολή δημόσιας αρχής, τίθενται σε αναστολή για όσο χρονικό διάστημα ισχύει η εντολή της δημόσιας αρχής, για απαγόρευση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, με επακόλουθο οι εργαζόμενοι αυτοί να δικαιούνται την έκτακτη οικονομική ενίσχυση ύψους 800,00 €. Μετά το πέρας του διαστήματος της αναστολής, η σύμβαση εργασίας συνεχίζεται για τον συμφωνηθέντα χρόνο που υπολείπεται.

Όσον αφορά τις Συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου , εργαζομένων που απασχολούνται σε επιχειρήσεις - εργοδότες, που πλήττονται σημαντικά, βάσει των οριζομένων από το Υπουργείο Οικονομικών ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας, που δεν έχουν λήξει μέχρι την 21.3.2020, μπορούν να τίθενται και αυτές σε αναστολή. Ειδικότερα ,οι Συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου εργαζομένων των επιχειρήσεων που πλήττονται και οι οποίες δεν έχουν λήξει μέχρι την 21.3.2020, τίθενται σε αναστολή , οπότε και οι εργαζόμενοι αυτοί δικαιούνται την έκτακτη οικονομική ενίσχυση. Μετά την αναστολή η σύμβαση συνεχίζεται για όσο διάστημα υπολείπεται μέχρι να λήξει. Αντίθετα οι Συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου εργαζομένων σε επιχειρήσεις που πλήττονται και οι οποίες έληξαν μέχρι την 20.3.2020, δεν τίθενται σε αναστολή , οπότε και οι εργαζόμενοι αυτοί δεν δικαιούνται στην περίπτωση αυτή την έκτακτη οικονομική ενίσχυση. Επισημαίνεται ότι προϋπόθεση χορήγησης της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης αποτελεί, η αναστολή των συμβάσεων εργασίας εργαζομένων τόσο σε επιχειρήσεις των οποίων απαγορεύτηκε η επιχειρηματική τους δραστηριότητα με εντολή δημόσιας αρχής , όσο και σε επιχειρήσεις που πλήττονται βάσει των οριζομένων από το Υπουργείο Οικονομικών ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας , αρκεί στη δεύτερη περίπτωση οι συμβάσεις αυτές ορισμένου χρόνου να μην έχουν λήξει μέχρι την 21.3.2020.

6. Το πλαίσιο που διέπει τον ορισμό προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας (εργασία δυο εβδομάδων για το 50% του εναπομείναντος προσωπικού)

Επιχειρήσεις που πλήττονται σημαντικά, λόγω των αρνητικών συνεπειών του φαινόμενου του κορωνοϊού-COVID 19, βάσει ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας βάσει των ακαθάριστων εσόδων έτους 2018, οριζόμενων από το Υπουργείο Οικονομικών και αναστέλλουν τις συμβάσεις εργασίας μέρους των εργαζομένων τους, δύνανται για τους υπόλοιπους εργαζόμενους να κάνουν χρήση των διατάξεων των άρθρων ένατου και δέκατου της από 20.3.2020 ΠΝΠ (Α’ 68), δηλαδή ορισμό προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας ή και μεταφορά προσωπικού σε επιχειρήσεις εντός του ιδίου ομίλου. Επισημαίνεται ότι η διάταξη αυτή για δυνατότητα ορισμού προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας, αφορά μόνο επιχειρήσεις που πλήττονται σημαντικά, βάσει ΚΑΔ οριζόμενων από το Υπουργείο Οικονομικών και δεν μπορεί να εφαρμοσθεί από επιχειρήσεις που δεν χαρακτηρίζονται ως πληττόμενες.

Οι Επιχειρήσεις – εργοδότες που αναστέλλουν τις συμβάσεις εργασίας μέρους των εργαζόμενων τους, δύνανται για τους υπόλοιπους εργαζόμενους να κάνουν χρήση των διατάξεων για ορισμό προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας (εργασία κατ’ ελάχιστο δυο εβδομάδων για τουλάχιστον το 50% του εναπομείναντος προσωπικού με περίοδο αναφοράς το μήνα συνεχόμενα ή διακεκομμένα) ενώ απαγορεύεται ρητά να προβούν σε απόλυση. Μετά την αναστολή υποχρεώνονται να διατηρήσουν για 45 ημέρες τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας, που σημαίνει τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας κατά την 21.3.2020. Στην έννοια του ιδίου αριθμού θέσεων εργασίας, δεν συμπεριλαμβάνονται οι αποχωρούντες οικειοθελώς από την εργασία τους. Το νέο αυτό καθεστώς της εκ περιτροπής εργασίας θα λειτουργεί συνδυαστικά με το μέτρο της αναστολής των συμβάσεων εργασίας. Το μέτρο αυτό μπορεί να εφαρμοστεί για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της από 20.3.2020 ΠΝΠ (μέχρι 20.9.2020).

7. Άδειες άνευ αποδοχών – Αναστολή της εργασιακής σχέσης

Άδειες άνευ αποδοχών που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ εργαζομένων και επιχειρήσεων – εργοδοτών, των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα έχει ανασταλεί με εντολή δημόσιας αρχής, αίρονται αυτοδικαίως από δημοσιεύσεως της ΚΥΑ 12998/232/ ΦΕΚ Β/1078/28.3.2020, ήτοι από 28.3.2020. Οι συμβάσεις αυτών των εργαζομένων τελούν σε αναστολή και είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού, των 800,00€. Διευκρινίζεται ότι στη νέα υπουργική απόφαση, γίνεται αναφορά μόνο σε άδειες άνευ αποδοχών εργαζομένων σε επιχειρήσεις που ανεστάλη η επιχειρηματική τους δραστηριότητα με εντολή δημόσιας αρχής. Κατά συνέπεια, άδειες άνευ αποδοχών που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ εργαζομένων και επιχειρήσεων – εργοδοτών, των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα πλήττεται σημαντικά βάσει των οριζομένων από το Υπουργείο Οικονομικών ΚΑΔ, έχουμε την άποψη ότι δεν αίρονται αυτοδικαίως εκτός εάν συμφωνηθεί μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου σε πρώτη φάση η διακοπή της εν λόγω άδειας και σε δεύτερο στάδιο, η θέση της σύμβασης εργασίας του σε αναστολή.

8. Τηλεργασία

Εργαζόμενοι με τηλεργασία σε επιχειρήσεις - εργοδότες που πλήττονται σημαντικά λόγω των αρνητικών συνεπειών του φαινομένου του κορωνοϊού COVID-19, βάσει ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας βάσει των ακαθάριστων εσόδων έτους 2018, δεν είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού. Δεν μπορεί ο ίδιος εργαζόμενος να έχει τεθεί σε καθεστώς αναστολής της εργασιακής του σχέσης και ταυτόχρονα να εμφανίζεται ως απασχολούμενος ,έστω και με καθεστώς τηλεργασίας, την ίδια περίοδο στην επιχείρηση.

9. Εργαζόμενος που είναι σε άδεια ασθενείας - Αναστολή της εργασιακής σχέσης

Στην περίπτωση που επιχείρηση συμπεριλαμβάνεται σε αυτές που έκλεισαν με κυβερνητική εντολή ή ανήκει στις πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ, και εργαζόμενος της είναι σε άδεια ασθενείας, έχουμε την άποψη ότι ο εργοδότης δεν μπορεί να τον θέσει σε αναστολή της εργασιακής του σχέσης κατά το χρόνο εκείνο που αναφέρεται στο δικαιολογητικό ασθενείας που έχει προσκομίσει στον εργοδότη του μέσω του τέως ΙΚΑ – ΕΦΚΑ και αυτό γιατί το διάστημα ασθενείας που αναφέρεται σε αυτό (το δικαιολογητικό) είναι δεσμευτικό, με συνέπεια να μη μπορεί να τεθεί σε αναστολή η εργασιακή του σχέση κατά το διάστημα αυτό με το αιτιολογικό ότι βρίσκεται σε νόμιμη άδεια. Αντίθετα για το μετέπειτα διάστημα, για το οποίο δεν έχει χορηγηθεί από το τέως ΙΚΑ δικαιολογητικό ασθενείας έχω την άποψη ότι μπορεί ο εργοδότης να τον θέσει σε αναστολή της εργασιακής της σχέσης εφόσον βεβαίως η συγκεκριμένη επιχείρηση συμπεριλαμβάνεται σε αυτές που έκλεισαν με κυβερνητική εντολή ή ανήκει στις πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας.

10. Εργαζόμενοι που παραμένουν κατ’ οίκον μετά από οδηγίες του ΕΟΔΥ

Εργαζόμενοι που παραμένουν κατ’ οίκον μετά από οδηγίες του ΕΟΔΥ, ή απομακρυνθήκαν από την εργασία επειδή ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες (ενδείκνυται ιατρική γνωμάτευση έχουμε την άποψη ότι μπορεί να τεθεί η εργασιακή τους σχέση σε αναστολή εφόσον οι επιχειρήσεις τους έκλεισαν με κυβερνητική εντολή ή ανήκουν στις πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ, γιατί εν προκειμένω η κατ’ οίκον παραμονή δεν εξομοιώνεται με άδεια, με συνέπεια να μπορεί να διακοπεί (η κατ’ οίκον παραμονή) και να τεθεί ο εργαζόμενος σε αναστολή της εργασιακής του σχέσης.

11. Το πλαίσιο μονομερούς εκ μέρους του εργοδότη επιβολής χορήγησης αδείας δεν είναι νόμιμο

Η μονομερής εκ μέρους του εργοδότη επιβολή στον εργαζόμενο να κάνει χρήση της ετήσιας κανονικής του άδειας σε μια συγκεκριμένη περίοδο είναι μη νόμιμος, αντίθετα είναι καθ’ όλα σύννομη η χορήγηση της άδειας κατά τα οριζόμενα στον ΑΝ 539/45 όπως ισχύει μέχρι σήμερα, εφόσον υπάρξει σχετική συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου.

12. Εργαζόμενη που κάνει χρήση της ειδικής άδειας μητρότητας – Αναστολή εργασιακής σχέσης

Στην περίπτωση που επιχείρηση συμπεριλαμβάνεται σε αυτές που έκλεισαν με κυβερνητική εντολή ή ανήκει στις πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας βάσει των ακαθάριστων εσόδων έτους 2018, οριζόμενων από το Υπουργείο Οικονομικών, και εργαζόμενη της σε προγενέστερο χρόνο, έχει κάνει χρήση της ειδικής άδειας μητρότητας του άρθρου 142 του Ν.3655/2008 όπως για παράδειγμα στη περίπτωση που η διάρκεια της για τη συγκεκριμένη εργαζόμενη είναι για παράδειγμα από 5.1.2020 έως 4.7.2020, έχουμε την άποψη ότι ο εργοδότης δεν μπορεί να την θέσει σε αναστολή της εργασιακής της σχέσης, με το αιτιολογικό ότι βρίσκεται σε νόμιμη άδεια, εκτός εάν διακόψει την ειδική αυτή άδεια οπότε και δεν θα δικαιούται στην περίπτωση αυτή από την ημέρα της διακοπής, το μηνιαίως χορηγούμενο από τον ΟΑΕΔ ποσό που ισούται με τον νόμιμο νομοθετημένο κατώτατο μισθό των 650,00 €.

13. Άδεια ειδικού σκοπού και αναστολή της εργασιακής σχέσης

Η λήψη της άδειας ειδικού σκοπού, σύμφωνα με το άρθρο 4 της Π.Ν.Π. της 11.3.2020 (ΦΕΚ Α' 55) και την ερμηνευτική εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας 12339/404/ 12 Μαρτίου 2020 , συνιστά δικαίωμα του εργαζόμενου να το αιτηθεί στον εργοδότη και εκείνος οφείλει να την εγκρίνει, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη λήψη της, κατά τα οριζόμενα στην ανωτέρω νομοθετική ρύθμιση. Το εν λόγω δικαίωμα δύναται να ασκηθεί από τον εργαζόμενο ανεξάρτητα από το εάν απασχολείται σε ωράριο εκτός λειτουργίας σχολείων, παιδικών σταθμών κλπ.

Οι εργαζόμενοι, που είναι δικαιούχοι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης, εκ ποσού 800,00€ ως αποζημίωσης ειδικού σκοπού, σύμφωνα με τις διατάξεις της υποπαρ.2Α του άρθρου 11 της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, είναι εκείνοι των οποίων η σύμβαση εργασίας τελεί σε αναστολή, λόγω απαγόρευσης της λειτουργίας της επιχείρησης τους ή ανήκει στις πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ οριζόμενων από το Υπουργείο Οικονομικών. Η λήψη της άδειας ειδικού σκοπού, σύμφωνα με το άρθρο 4 της Π.Ν.Π. της 11.3.2020 (ΦΕΚ Α' 55) και την ερμηνευτική εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας 12339/404/ 12 Μαρτίου 2020, συνιστά δικαίωμα του εργαζόμενου με την προϋπόθεση ότι είναι ενεργός η εργασιακή σχέση. Κατά συνέπεια οι εργαζόμενοι, κατά το χρονικό διάστημα που είναι σε άδεια ειδικού σκοπού, δεν μπορεί να τεθεί η σύμβαση εργασίας τους σε αναστολή (απαραίτητη προϋπόθεση για να δικαιούνται την οικονομική ενίσχυση των 800,00€), εκτός εάν συμφωνηθεί η διακοπή της εν λόγω άδειας, οπότε και θα μπορεί να καταστεί δυνατή η αναστολή της εργασιακής σχέσης κατά τα αναφερόμενα στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.

14. Εξ ελευθεριότητας καταβολή επιπλέον ποσού , κατά την περίοδο αναστολής της εργασιακής σχέσης ενός εργαζόμενους μέχρι του ποσού των μεικτών καταβαλλόμενων αποδοχών του

Επιχειρήσεις και εργοδότες δύνανται να καταβάλλουν στους εργαζόμενους τους , που έχουν θέσει σε αναστολή σύμβασης, έξτρα αποδοχές πέραν των 800,00 € της ειδικής αποζημίωσης, εξ ελευθεριότητας. Οι ασφαλιστικές εισφορές καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό μέχρι του ποσού των 800,00 €.

Επιχειρήσεις - εργοδότες δύνανται να καταβάλλουν στους εργαζόμενούς τους δικαιούχους της αποζημίωσης ειδικού σκοπού, επιπλέον ποσό, και σε κάθε περίπτωση μέχρι του ποσού των μεικτών καταβαλλόμενων αποδοχών τους, εξ ελευθεριότητας . Συνεπώς δεν απαγορεύεται ένας εργοδότης που έχει θέσει σε αναστολή την εργασιακή σχέση ενός εργαζόμενου , να καταβάλει αμοιβή για την περίοδο αναστολής στο πλαίσιο της αρχής της ελευθερίας των συμβάσεων και της εύνοιας υπέρ του μισθωτού . Αυτό που δεν είναι σύννομο είναι να εργάζεται την περίοδο αναστολής της εργασιακής του σχέσης. Για το επιπλέον ποσό αυτό, υποβάλλεται ΑΠΔ και καταβάλλονται οι ασφαλιστικές εισφορές που αντιστοιχούν στο επιπλέον ποσό αυτό, οι οποίες αφαιρούνται από την υποχρέωση κάλυψής τους από τον κρατικό προϋπολογισμό. Κατ’ εξαίρεση οι επιχειρήσεις-εργοδότες που πλήττονται, βάσει ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας βάσει των ακαθάριστων εσόδων έτους 2018, οριζόμενων από το Υπουργείο Οικονομικών, δύνανται να συμφωνήσουν με τους εργαζόμενούς τους, των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τους τελούν σε αναστολή και είναι δικαιούχοι αποζημίωσης ειδικού σκοπού, την παροχή εργασίας με τηλεργασία, μόνο για πρόσκαιρες ανάγκες της επιχείρησης. Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση αυτή απαιτείται έγγραφη συμφωνία των μερών (εργοδότη και εργαζόμενου) . Η παρεχόμενη αυτή εργασία, με τη μορφή της τηλεργασίας, πρέπει πριν την έναρξη πραγματοποίησης της να δηλωθεί στο έντυπο ειδικού σκοπού για την εξ αποστάσεως εργασία που τηρείται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ και να είναι αμειβόμενη από τον εργοδότη αναλογικά, με βάση τις καταβαλλόμενες μικτές αποδοχές του εργαζομένου. Πιο συγκεκριμένα έστω εργαζόμενος με μεικτό μηνιαίο μισθό 1.300,00 € , του οποίου ανεστάλη η εργασιακή του σχέση και κατόπιν τούτου είναι δικαιούχος της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης, ως αποζημίωση ειδικού σκοπού, ύψους οκτακοσίων ευρώ (800€), η οποία καλύπτει χρονικό διάστημα 45 ημερολογιακών ημερών(1,5 μήνα). Έστω ότι έχει συμφωνηθεί η παροχή εργασίας με τηλεργασία, μόνο για πρόσκαιρες ανάγκες της επιχείρησης να είναι αμειβόμενη από τον εργοδότη αναλογικά, με βάση τις καταβαλλόμενες μικτές αποδοχές του εργαζομένου. Η αναλογία της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης που επιμερίζεται για το μήνα Απρίλιο ισούται εν προκειμένω με 800,00 x (1/1,5) ή 800 x (30/45) = 533,33 €. Συνεπώς , στην περίπτωση που συμφωνηθεί ο εργαζόμενος αυτός, που είναι δικαιούχος της αποζημίωσης ειδικού σκοπού, να λάβει εξ ελευθεριότητας ένα επιπλέον ποσό, ίσο με το ποσόν των μεικτών καταβαλλόμενων αποδοχών του, αυτό το επιπλέον ποσό θα ανέλθει στο ποσόν των 766,67 €. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση που δεν δηλωθεί, ως ανωτέρω, επιβάλλονται οι κυρώσεις του άρθρου 24 του Ν. 3996/2011, που ορίζει το πλαίσιο επιβολής διοικητικών κυρώσεων, όπως αυτές καθορίζονται με την υπουργική απόφαση 60201/Δ7.1422ΦΕΚ Β 4997/31.12.2019. Το ποσό των καταβαλλόμενων αποδοχών για την εργασία αυτή, μπορεί να φθάνει έως το ύψος των αποδοχών για την νομίμως παρεχόμενη εργασία τους, αφαιρουμένου του ποσού της δικαιούμενης αποζημίωσης ειδικού σκοπού. Για τις αποδοχές που αντιστοιχούν στην παροχή της ανωτέρω εργασίας υποβάλλεται ΑΠΔ και οι ασφαλιστικές εισφορές που αντιστοιχούν στο επιπλέον ποσό καλύπτονται από τον εργοδότη και αφαιρούνται από την υποχρέωση κάλυψής τους από τον κρατικό προϋπολογισμό.

15. Τι ισχύει με τις συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου που καταγγέλθηκαν σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του άρθρου 40 του Ν.3986/2011, από εργοδότη που τελεί σε αναστολή της επιχειρηματικής του δραστηριότητας

Η πρόωρη λήξη της σύμβασης ορισμένου χρόνου που έχει συντελεσθεί εν προκειμένω με καταγγελία αυτής, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 40 του Ν.3986/2011, λογίζεται ως καταγγελία σύμβασης αορίστου χρόνου. Ειδικότερα στο ανωτέρω άρθρο ορίζεται ότι «Σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, η οποία περιλαμβάνει όρο για πρόωρη καταγγελία της με εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας ως προς την αποζημίωση απόλυσης για τις συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου, κατά τις διατάξεις του ν. 2112/1920, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 74 παράγραφοι2 και 3 του ν. 3863/2010, μετατρέπεται αυτοδικαίως σε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου κατά την καταγγελία». Κατά συνέπεια, σε τυχόν ενεργοποίηση του άρθρου 40 του Ν.3986/2011 από την πλευρά του εργοδότη που τελεί σε αναστολή της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, με εντολή δημόσιας αρχής που έχει ως αποτέλεσμα την πρόωρη καταγγελία της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου, η γενόμενη απόλυση που πραγματοποιείται από 18.3.2020 και εφεξής είναι στην περίπτωση αυτή άκυρη.

Επισημαίνεται ότι, οι επιχειρήσεις-εργοδότες, που τελούν σε αναστολή της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, με εντολή δημόσιας αρχής και για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν τα μέτρα αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19, υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία των συμβάσεων εργασίας. Σε περίπτωση πραγματοποίησής τους, οι καταγγελίες αυτές είναι άκυρες. Ειδικότερα οι καταγγελίες των συμβάσεων εργασίας των επιχειρήσεων αυτών , που πραγματοποιήθηκαν από 18.3.2020 και εφεξής είναι άκυρες.

16. Θέσπιση του μέτρου της Διαθεσιμότητας μισθωτών

Οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, που πλήττονται σημαντικά, λόγω των αρνητικών συνεπειών του φαινόμενου του κορωνοϊού-COVID 19, εκτός από τις δυνατότητες πους έχουν με το νέο πλαίσιο που θεσπίσθηκε με την από 20.3.2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, μπορούν εναλλακτικά να θέσουν το προσωπικό τους σε καθεστώς διαθεσιμότητας. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 4 τουΝ.3846/2010, οι επιχειρήσεις, στην περίπτωση που έχει περιοριστεί η οικονομική τους δραστηριότητα, μπορούν, αντί της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να θέτουν εγγράφως σε διαθεσιμότητα τους μισθωτούς τους, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί συνολικά τους τρεις (3) μήνες ετησίως, μόνο εφόσον προηγουμένως προβούν σε διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους των εργαζομένων σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 240/2006 και του Ν. 1767/1988.
Αν στην επιχείρηση δεν υπάρχουν εκπρόσωποι εργαζομένων η ενημέρωση και η διαβούλευση γίνεται με το σύνολο των εργαζομένων. Η ενημέρωση μπορεί να γίνει με εφάπαξ ανακοίνωση σε εμφανές και προσιτό σημείο της επιχείρησης. Η διαβούλευση πραγματοποιείται σε τόπο και χρόνο που ορίζει ο εργοδότης. Κατά τη διάρκεια της διαθεσιμότητας ο μισθωτός λαμβάνει το ήμισυ του μέσου όρου των τακτικών αποδοχών των δύο τελευταίων μηνών, υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Μετά την εξάντληση του τριμήνου, προκειμένου να τεθεί εκ νέου ο ίδιος εργαζόμενος σε διαθεσιμότητα απαιτείται και η παρέλευση τουλάχιστον τριών (3) μηνών. Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί στις οικείες Υπηρεσίες του ΣΕΠΕ, του ΙΚΑ και του ΟΑΕΔ με οποιονδήποτε τρόπο τη σχετική δήλωση περί διαθεσι­μότητας, μέρους ή του συνόλου του προσωπικού του. Επισημαίνεται ότι με βάση την ανωτέρω διάταξη, επιχειρήσεις που θέτουν σε διαθεσιμότητα τους μισθω­τούς τους, κατά παράβαση των ανωτέρω διατάξεων, υποχρεούνται στην καταβολή πλήρων αποδοχών, έστω και αν οι μισθωτοί αποδέχθηκαν τη διαθεσιμότητα και δεν παρείχαν τις υπηρεσίες τους.

www.e-forologia.gr