Η απότομη διακοπή πολλών οικονομιών δραστηριοτήτων τον Μάρτιο του 2020 για να αποτραπεί η εξάπλωση της πανδημίας που προκάλεσε ο Convid-19 οδήγησε σε μια ύφεση μεγαλύτερη ακόμη κι εκείνης του 2008.

Όλες σχεδόν οι χώρες του κόσμου παρενέβησαν αποφασιστικά και σχετικά έγκαιρα έλαβαν μέτρα άμβλυνσης των συνεπειών που η αξία τους μέχρι τις 27 Μαρτίου ανερχόταν σε 7 τρισ. δολ. (CNN, 2020).

Το ποσό ωστόσο όσο μεγάλο κι αν φαίνεται υπολείπεται των περιστάσεων μιας και δεν κατάφερε να αποτρέψει την μεγαλύτερη ύφεση από την εποχή του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, για τις περισσότερες χώρες του κόσμου.

Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στρέφονταν κυρίως σε τρεις κατευθύνσεις:

Πρώτο, άμεσες εισοδηματικές ενισχύσεις,

δεύτερο, παρατάσεις στην εξόφληση φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων προς το δημόσιο και σπανίως προς τις τράπεζες

και, τρίτο, παροχή εγγυήσεων για δάνεια κι ευνοϊκότεροι όροι δανεισμού.

Η πείρα του 2008 έδειξε ότι η πλημμυρίδα νέων δανείων μπορεί βραχυπρόθεσμα να εγγυήθηκε την αποπληρωμή προηγούμενων δανείων, μακροπρόθεσμα ωστόσο οδήγησε στην υπερχρέωση και αύξησε την αστάθεια του συστήματος.

Μείωσε την ικανότητα ακόμη και κυρίαρχων κρατών να αντεπεξέρχονται σε εσωτερικά και εξωτερικά οικονομικά σοκ. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

Από την άλλη, όπου εφαρμόστηκαν δημοσιονομικά μέτρα με την μορφή άμεσων ενισχύσεων επέτρεψαν την ταχύτερη έξοδο από την κρίση.

Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η Κίνα και σε μικρότερο βαθμό οι ΗΠΑ. Μέχρι στιγμής, η προτίμηση που δείχνουν τα ευρωπαϊκά όργανα και πολλές κυβερνήσεις σε δάνεια και παρατάσεις στην εξόφληση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, αφιερώνοντας ελάχιστους πόρους σε άμεσες εισοδηματικές ενισχύσεις, δεν προδιαγράφουν μηδενικές απώλειες για τους μισθωτούς, τους αυτοαπασχολούμενους και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Όλες οι εκτιμήσεις δείχνουν πώς η άρση των μέτρων περιορισμού της κυκλοφορίας θα συνοδευτεί από αυξημένη ανεργία για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθήλωση μισθών και λαϊκών εισοδημάτων και περαιτέρω μονοπώληση της αγοράς, σε βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Τα μέτρα οικονομικής παρέμβασης επομένως δεν κρίνονται μόνο πολύ λίγα σε σχέση με την πρόκληση, αλλά και πολύ ...τοξικά