Οι «λομπίστες» των κερδοσκόπων του πετρελαίου νίκησαν

ZEZA ZHKOY

Επιβεβαιώθηκε, για μία ακόμη φορά, ότι οι διάδρομοι του Kαπιτωλίου στην Oυάσιγκτον βρίθουν από το εξαιρετικό αυτό είδος των ανθρώπων που απακαλούνται lobbyists. Προχθές Παρασκευή πέτυχαν, μέσω των «πολιτικών κερδοσκόπων» που επηρεάζουν το αμερικανικό Κογκρέσο, να προστατεύσουν τους κερδοσκόπους του πετρελαίου που δρουν ανενόχλητοι στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων NYMEX της Νέας Υόρκης και ωθούν τις τιμές του αργού πετρελαίου στα ύψη.

Στην ψηφοφορία που διεξήχθη στη Γερουσία για το κρίσιμο νομοσχέδιο που καταρτίστηκε για να πατάξει τη χειραγώγηση της αγοράς ενέργειας στο NYMEX, η απόρριψή του ήταν εκκωφαντική. Στο σύνολο των 100 μελών της Γερουσίας μόνον 50 Αμερικανοί γερουσιαστές ψήφισαν «υπέρ» και 43 «κατά». Ομως, για την έγκρισή του απαιτούνταν 60 ψήφοι.

Τώρα, λοιπόν, οι επιτήδειοι λομπίστες και θρασείς κερδοσκόποι θα αναμετρηθούν και με τους Αμερικανούς βουλευτές στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου και θα κριθεί η περαιτέρω τύχη του νομοσχεδίου.

Το νομοσχέδιο αυτό -εκτός από τους μεγάλους θεσμικούς επενδυτές, τα Pension Funds και τα κερδοσκοπικά Hedge Funds- ευελπιστεί να χαλιναγωγήσει και τους πάσης φύσεως ιδιώτες επενδυτές που διοχετεύουν δισεκατομμύρια δολάρια σε προθεσμιακά συμβόλαια πετρελαίου, αγοράζοντας κυρίως μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων που επενδύουν στις αγορές.

Στους επενδυτές αυτούς συγκαταλέγονται από συνταξιοδοτικά ταμεία μέχρι και κεφάλαια δωρητών σε οργανισμούς όπως είναι τα πανεπιστήμια κ.ά. Πολλά δισεκατομμύρια δολάρια ακόμη βρίσκουν τον δρόμο τους προς τα προθεσμιακά συμβόλαια εμπορευμάτων, προερχόμενα από επενδυτικές τράπεζες, στην επιδίωξή τους να προστατευθούν από τον κίνδυνο που συνεπάγεται η δραστηριοποίησή τους σε περίπλοκα επενδυτικά σχήματα, αποκαλούμενα διεθνώς swaps.

Πάντως, και οι δύο προεδρικοί υποψήφιοι Τζον Μακέιν και Μπαράκ Ομπάμα υπόσχονται στους Αμερικανούς ότι θα τους λυτρώσουν από τους κερδοσκόπους της Wall Street. Και ζητούν ευθύνες από την πετρελαιοβιομηχανία και καλούν για φοροελαφρύνσεις. Το Κογκρέσο ενέκρινε σχέδιο νόμου που εμποδίζει την κυβέρνηση να ενισχύσει τα στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου της χώρας και συζητεί ένα ακόμη που δίνει δυνατότητα στις αμερικανικές εισαγγελικές αρχές να παραπέμπουν τις κυβερνήσεις των χωρών-μελών του ΟΠΕΚ για χειραγώγηση της αγοράς.

Ευτυχώς, που τα κερδοσκοπικά κεφάλαια και τα πετροδολάρια πούλησαν το πετρέλαιο, ρευστοποιώντας τα τεράστια κέρδη τους. Η ρευστοποίηση αυτή εκ μέρους των κερδοσκόπων παρείχε ανάσα στις αγορές ολόκληρου του κόσμου. Η τιμή του αργού πετρελαίου αφού υποχώρησε ραγδαία στα 122,50 δολάρια το βαρέλι προχθές Παρασκευή στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων NYMEX της Νέας Υόρκης, έκλεισε στα 123,26 δολάρια. Αρκιβώς πριν από δεκαπέντε ημέρες, την Παρασκευή 11 Ιουλίου το αργό πετρέλαιο είχε εκτιναχθεί στα ιστορικά επίπεδα όλων των εποχών, στα 147,27 δολάρια το βαρέλι.

Αμεση ήταν η θετική επίδραση της βουτιάς του πετρελαίου και στο δολάριο! Το αμερικανικό νόμισμα, που είχε καταρρεύσει την Τρίτη στο ιστορικό ναδίρ των 1,6038 δολαρίων ανά ευρώ, έχει ανακάμψει στα 1,5680.

Φυσικά, υπάρχει μια ολόκληρη θεωρία που την επικαλείται συνεχώς ο πρόεδρος του ΟΠΕΚ, Σακίμπ Χελίλ: Οτι η εξασθένηση του δολαρίου αποτελεί τον κύριο παράγοντα ανόδου των τιμών του πετρελαίου, καθώς ενθαρρύνει την αναζήτηση ασφαλών επενδυτικών καταφυγίων στο πετρέλαιο και άλλες πρώτες ύλες.

Ομως, οι αυξημένες τιμές του αργού πετρελαίου στον σημερινό οικονομικό κύκλο δεν μπορούν να αποδοθούν αποκλειστικά στο ασθενές δολάριο ή στη δυναμική προσφοράς και ζήτησης. Η κερδοσκοπία στα μελλοντικά συμβόλαια αργού πετρελαίου έχει εκτινάξει την τιμή, παρά την απουσία προβλημάτων στην προσφορά, αποδεικνύοντας την ισχύ της κερδοσκοπίας στο οικονομικό σκηνικό.

Φυσικά, οι Αμερικανοί πολιτικοί δεν είναι οι μόνοι που «δείχνουν» τους κερδοσκόπους ως υπαίτιους για τη φρενιτιώδη πορεία των τιμών τόσο του πετρελαίου όσο και άλλων πρώτων υλών.

Η κυβέρνηση της Ινδίας είναι τόσο σίγουρη πως η κερδοσκοπία ακριβαίνει τις πρώτες ύλες, ώστε απαγόρευσε τη διαπραγμάτευση συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης (δηλαδή τα παράγωγα) για κάποιες από αυτές (όχι του πετρελαίου). Το γερμανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα προτείνει διεθνή απαγόρευση του δανεισμού για την αγορά προθεσμιακών συμβολαίων πετρελαίου. Αλλοι, τέλος, έχουν αποδεχθεί πως οι τιμές θα ανεβαίνουν επ’ αόριστον, εφόσον η προσφορά δεν ανταποκρίνεται στη ζήτηση, για πολλούς λόγους.

Οσοι θεωρούν τους κερδοσκόπους υπεύθυνους επισημαίνουν την ανάδειξη του πετρελαίου και των άλλων πρώτων υλών ως δημοφιλών επενδυτικών προϊόντων. Ο αριθμός των συναλλαγών στις προθεσμιακές αγορές πετρελαίου της Νέας Υόρκης έχει σχεδόν τριπλασιαστεί από το 2004, όπως άλλωστε και η τιμή του προϊόντος την ίδια περίοδο. Ωστόσο, το ίδιο συμβαίνει και με αρκετές πρώτες ύλες που δεν τίθενται προς διαπραγμάτευση σε κανένα χρηματιστήριο, επομένως οι κερδοσκόποι πολύ πιο δύσκολα μπορούν να επενδύσουν σε αυτές. Η Deutsche Bank υπολογίζει ότι η τιμή του καδμίου, σπάνιου μετάλλου, έχει αυξηθεί με ρυθμούς διπλάσιους από εκείνους του πετρελαίου από το 2001. Στο ρύζι, η διαφορά είναι ακόμα μεγαλύτερη.

Οι κερδοσκόποι παίζουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό των τιμών στις πρώτες ύλες. Ωστόσο, αυτό γίνεται βάσει των προσδοκιών για τις μελλοντικές τάσεις της προσφοράς και της ζήτησης. Αν με κάποιο τρόπο κατόρθωναν να ωθήσουν τις τιμές σε αδικαιολόγητα ύψη, τότε η ζήτηση θα συρρικνωνόταν, αφήνοντας σωρεία βαρελιών χωρίς παραλήπτη.

Το σημαντικότερο, όμως, είναι πως οι κερδοσκόποι δεν αγοράζουν ούτε πωλούν πραγματικό πετρέλαιο. Αντιθέτως, αγοράζουν μελλοντικά συμβόλαια και δικαιώματα προαίρεσης, που τα διευθετούν με πληρωμή σε ρευστό, σε συγκεκριμένη ημερομηνία. Ετσι, δεν επηρεάζουν την τιμή του πετρελαίου, όπως τα στοιχήματα για την έκβαση ενός ποδοσφαιρικού αγώνα δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα.

Τέτοια ήταν η ανακούφισή της Wall Street και της Ευρώπης από τη βουτιά των τιμών του πετρελαίου, που αγνόησαν τους πληθωριστικούς κινδύνους!!! Τώρα, η άγρια κερδοσκοπία του πετρελαίου που ανησυχεί από την πεσμένη ζήτηση λόγω της δεινής κατάστασης της αμερικανικής οικονομίας λένε πως... κλείνει τις θέσεις της. Ευτυχώς...

Φυσικά δεν παρέλειψε να κάνει παρέμβαση για τις υψηλές τιμές του πετρελαίου και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους, λέγοντας ότι «δεν είναι δυνατόν οι Αμερικανοί να επιβαρύνονται ολοένα και περισσότερο και το Κογκρέσο να μην κάνει τίποτα». Στο πλαίσιο αυτό ανήγγειλε την άρση των περιορισμών για πετρελαϊκές γεωτρήσεις σε θαλάσσιες περιοχές των ΗΠΑ, ζητώντας ταυτόχρονα από το Κογκρέσο να ευθυγραμμιστεί ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει το ταχύτερο δυνατόν η εκμετάλλευση νέων κοιτασμάτων.

«Η μπάλα τώρα είναι στο γήπεδο του Κογκρέσου, εμείς (η εκτελεστική εξουσία) αίρουμε τη αναστολή για τις πετρελαϊκές γεωτρήσεις», ανέφερε επί λέξει στην Ουάσιγκτον ο Αμερικανός πρόεδρος. Η άρση της αναστολής των πετρελαϊκών γεωτρήσεων εκ μέρους του Αμερικανού προέδρου αφορά όλη την αμερικανική υφαλοκρηπίδα. Ομως, από μόνη της αυτή η ενέργεια του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών δεν είναι αρκετή προκειμένου να επιτραπούν οι γεωτρήσεις, δεδομένου ότι θα πρέπει να παρέμβει στην ίδια κατεύθυνση και το Κογκρέσο, αίροντας από την πλευρά του σειρά ισχυόντων νομοθετικών περιορισμών.