ΠΡΟΣ ΝΕΑ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΕΠΙΤΟΚΙΩΝ Η ΕΚΤ, ΕΝΩ Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΡΟΥΜΠΙΝΙ ΚΡΟΥΕΙ ΤΟΝ ΚΩΔΩΝΑ:
Δεν είδαμε ακόμη τα χειρότερα
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΙΩΤΗ
«Επώδυνο» προδιαγράφεται για την παγκόσμια οικονομία το 2009 σύμφωνα με τον διάσημο πλέον καθηγητή Ρουμπίνι, ο οποίος ήταν ένας από τους οικονομολόγους που είχαν προβλέψει το ξέσπασμα της παρούσας κρίσης.
|
Οι οικονομίες δεν θα κατορθώσουν να ξεφύγουν «ανώδυνα» από το φάσμα της ύφεσης, εκτιμά ο Αμερικανός καθηγητής Νούριελ Ρουμπίνι, από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης
|
Σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε χθες ο Νούριελ Ρουμπίνι θεωρεί ότι τα «χειρότερα είναι ακόμη μπροστά μας». Υποστηρίζει ότι τα τραύματα που προκάλεσε η πιστωτική κρίση είναι πολύ βαθύτερα στη σφαίρα της πραγματικής οικονομίας με αποτέλεσμα η ύφεση, στην οποία έχουν εισέλθει οι περισσότερες οικονομίες ανά τον πλανήτη να προδιαγράφεται παρατεταμένη.
Εκτιμά ότι η πιστωτική κρίση όχι μόνο δεν θα αμβλυνθεί αλλά οι παρενέργειές της θα διαχυθούν πέραν της στεγαστικής πίστης και σε άλλους τομείς της οικονομίας.
Ενώπιον των προκλήσεων αυτών, οι Κεντρικοί Τραπεζίτες που μετέχουν στην ΕΚΤ αναμένεται να αποφασίσουν στις 15 Ιανουαρίου και νέα μείωση του ευρωεπιτοκίου από το 2,5% που βρίσκεται σήμερα.
Κίνδυνος αποπληθωρισμού
Με τα επιτόκια στο 2% στην ευρωζώνη και σχεδόν μηδενικά στις ΗΠΑ ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού είναι ορατός για τις οικονομίες αυτές. Ο κίνδυνος αυτός, σύμφωνα με τον Ρουμπίνι, αυξάνεται καθώς οι οικονομίες φαίνεται να οδεύουν σε αυτό που έχει χαρακτηριστεί στο παρελθόν ως «παγίδα ρευστότητας». Δηλαδή σε μία κατάσταση, όπου παρ' όλο που τα πραγματικά επιτόκια έχουν υποχωρήσει σε πολύ χαμηλό επίπεδο, ουδείς ενδιαφέρεται να δανειστεί, είτε για να επενδύσει, είτε για να καταναλώσει. Αλλωστε, η υποχώρηση του πληθωρισμού αυξάνει το πραγματικό χρέος, τόσο των επιχειρήσεων, όσο και των καταναλωτών. Ομως η αποχή αυτή από τον δανεισμό, σπρώχνει ακόμη πιο βαθιά την οικονομία στον «φαύλο κύκλο» της ύφεσης και της ανεργίας.
Ετσι, παρά τις «ανορθόδοξες» μεθόδους (όπως τις χαρακτηρίζει), στις οποίες έχουν καταφύγει όλες σχεδόν οι κυβερνήσεις, όπως τα προγράμματα σωτηρίας και η ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών, οι οικονομίες δεν θα κατορθώσουν να ξεφύγουν «ανώδυνα» από το φάσμα της ύφεσης.
Οι ΗΠΑ εκτιμάται ότι θα βιώσουν μία από τις σφοδρότερες υφέσεις των τελευταίων ετών, συμπαρασύροντας όμως ταυτοχρόνως και τις οικονομίες άλλων χωρών (Κίνα και ευρωζώνη).
Ανώμαλη προσγείωση
Ο οικονομικός ορίζοντας σύμφωνα με τον Ρουμπίνι δεν βελτιώνεται ούτε το 2010 καθώς η ανάκαψη προβλέπεται να είναι αδύναμη, στην καλύτερη περίπτωση με ρυθμούς της τάξεως του 1%. Από το κύμα αυτό δεν πρόκειται να ξεφύγουν ούτε οι οικονομίες των αναπτυσσόμενων κρατών (βλ. Βαλκάνια και Τουρκία), οι οποίες βαδίζουν ολοταχώς προς μία «ανώμαλη προσγείωση».
Στη χρηματιστηριακή αγορά, η κατάρρευση του «σκιώδους τραπεζικού συστήματος» (το οποίο άλλωστε ευθύνεται κυρίως για το ξέσπασμα της κρίσης) εκτιμάται ότι θα προκαλέσει και νέες πιέσεις. Ο Αμερικανός οικονομολόγος εκτιμά ότι τους αμέσως επόμενους μήνες καθώς θα βγαίνουν στην επιφάνεια οι πιέσεις που έχει προκαλέσει η όλη κατάσταση στην κερδοφορία των επιχειρήσεων, οι τιμές των μετοχών παγκοσμίως είναι πιθανόν να υποχωρήσουν κατά 20%. Στην πραγματική οικονομία τώρα παρ' όλο που ο κίνδυνος μίας συστημικής κατάρρευσης έχει πλέον αποσοβηθεί, τα λουκέτα στις επιχειρήσεις και κυρίως στα hedge funds θα παραμείνουν στην ημερήσια διάταξη του νέου χρόνου. *
Εκτιμά ότι η πιστωτική κρίση όχι μόνο δεν θα αμβλυνθεί αλλά οι παρενέργειές της θα διαχυθούν πέραν της στεγαστικής πίστης και σε άλλους τομείς της οικονομίας.
Ενώπιον των προκλήσεων αυτών, οι Κεντρικοί Τραπεζίτες που μετέχουν στην ΕΚΤ αναμένεται να αποφασίσουν στις 15 Ιανουαρίου και νέα μείωση του ευρωεπιτοκίου από το 2,5% που βρίσκεται σήμερα.
Κίνδυνος αποπληθωρισμού
Με τα επιτόκια στο 2% στην ευρωζώνη και σχεδόν μηδενικά στις ΗΠΑ ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού είναι ορατός για τις οικονομίες αυτές. Ο κίνδυνος αυτός, σύμφωνα με τον Ρουμπίνι, αυξάνεται καθώς οι οικονομίες φαίνεται να οδεύουν σε αυτό που έχει χαρακτηριστεί στο παρελθόν ως «παγίδα ρευστότητας». Δηλαδή σε μία κατάσταση, όπου παρ' όλο που τα πραγματικά επιτόκια έχουν υποχωρήσει σε πολύ χαμηλό επίπεδο, ουδείς ενδιαφέρεται να δανειστεί, είτε για να επενδύσει, είτε για να καταναλώσει. Αλλωστε, η υποχώρηση του πληθωρισμού αυξάνει το πραγματικό χρέος, τόσο των επιχειρήσεων, όσο και των καταναλωτών. Ομως η αποχή αυτή από τον δανεισμό, σπρώχνει ακόμη πιο βαθιά την οικονομία στον «φαύλο κύκλο» της ύφεσης και της ανεργίας.
Ετσι, παρά τις «ανορθόδοξες» μεθόδους (όπως τις χαρακτηρίζει), στις οποίες έχουν καταφύγει όλες σχεδόν οι κυβερνήσεις, όπως τα προγράμματα σωτηρίας και η ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών, οι οικονομίες δεν θα κατορθώσουν να ξεφύγουν «ανώδυνα» από το φάσμα της ύφεσης.
Οι ΗΠΑ εκτιμάται ότι θα βιώσουν μία από τις σφοδρότερες υφέσεις των τελευταίων ετών, συμπαρασύροντας όμως ταυτοχρόνως και τις οικονομίες άλλων χωρών (Κίνα και ευρωζώνη).
Ανώμαλη προσγείωση
Ο οικονομικός ορίζοντας σύμφωνα με τον Ρουμπίνι δεν βελτιώνεται ούτε το 2010 καθώς η ανάκαψη προβλέπεται να είναι αδύναμη, στην καλύτερη περίπτωση με ρυθμούς της τάξεως του 1%. Από το κύμα αυτό δεν πρόκειται να ξεφύγουν ούτε οι οικονομίες των αναπτυσσόμενων κρατών (βλ. Βαλκάνια και Τουρκία), οι οποίες βαδίζουν ολοταχώς προς μία «ανώμαλη προσγείωση».
Στη χρηματιστηριακή αγορά, η κατάρρευση του «σκιώδους τραπεζικού συστήματος» (το οποίο άλλωστε ευθύνεται κυρίως για το ξέσπασμα της κρίσης) εκτιμάται ότι θα προκαλέσει και νέες πιέσεις. Ο Αμερικανός οικονομολόγος εκτιμά ότι τους αμέσως επόμενους μήνες καθώς θα βγαίνουν στην επιφάνεια οι πιέσεις που έχει προκαλέσει η όλη κατάσταση στην κερδοφορία των επιχειρήσεων, οι τιμές των μετοχών παγκοσμίως είναι πιθανόν να υποχωρήσουν κατά 20%. Στην πραγματική οικονομία τώρα παρ' όλο που ο κίνδυνος μίας συστημικής κατάρρευσης έχει πλέον αποσοβηθεί, τα λουκέτα στις επιχειρήσεις και κυρίως στα hedge funds θα παραμείνουν στην ημερήσια διάταξη του νέου χρόνου. *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 02/01/2009
Copyright © 2008 Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε.
Νέα από το Οικονομικό Επιμελητήριο
To Ερώτημα της Εβδομάδας
Βιβλιοπαρουσίαση
Σχολιάστε εδώ
για να σχολιάσετε το παραπάνω θέμα πρέπει να εισέλθετε