Ο Αλεν Στάνφορντ προσείλκυε πελατεία με υποσχέσεις για «εξασφαλισμένα κέρδη» και υψηλές αποδόσεις

Ο σερ... απατεώνας

Των ΑLΙSΟΝ FΙΤΖGΕRΑLD και SΑΙJΕL ΚΙSΗΑΝ | Κυριακή 22 Φεβρουαρίου 2009

ΔΥΟ ΜΗΝΕΣμετά την πολύκροτη υπόθεση της «πυραμίδας»τουΜπέρναρντ Μέιντοφ,την περασμένη Τρίτη ήρθε στο φως νέα οικονομική απάτη «τεραστίωνδιαστάσεων» με επιπτώσεις που απλώνονται σε όλον τον κόσμο.Στο επίκεντρο του σκανδάλου βρίσκεται ο τεξανός δισεκατομμυριούχος σερ Αλεν Στάνφορντ.Κατηγορείται από την Αμερικανική ΕπιτροπήΚεφαλαιαγοράς (SΕC) ότι έστησε μια κομπίνα8 δισ.δολαρίων.Η SΕC έβαλε στο στόχαστρο τρεις εταιρείες του (Stanford Group, Stanford Ιnternational Βank και Stanford Capital Μanagement) και πολλά διευθυντικά στελέχη που εργάζονται σε αυτές.Ο Τεξανός είναι ιδιαίτερα γνωστόςκαι στη Βρετανία λόγω της ενασχόλησής του (ως επιχειρηματία) με το άθλημα του κρίκετ. Κατηγορείταιότι υποσχόταν στους πελάτες «ασφαλείς αποδόσεις» και ότι τους έδειχνε για να τους πείσει «πλαστά στοιχεία για παλαιότερες».Πέραν αυτών, ερευνάται επίσης το ενδεχόμενο να εμπλέκεται σε «ξέπλυμα» χρήματος των μεξικανικών καρτέλ ναρκωτικών.Στην Αντίγκουα της Καραϊβικής, όπου διατηρεί την έδρα της μια τράπεζα του Στάνφορντ, ο πρωθυπουργός Γουίνστον Μπάλντουιν Σπένσερ
δήλωσε ότι ο τραπεζίτης «κατά πάσα πιθανότατα» δεν βρίσκεται εκεί και επέτεινε το μυστήριο. Στο τέλος της εβδομάδαςεκατοντάδες καταθέτες σχημάτιζανουρές για να αποσύρουν τα χρήματά τους από τις τράπεζες του Στάνφορντ. Εφευγαν ωστόσομε άδεια χέρια,αφού οι λογαριασμοί τους είχαν «παγώσει».Το FΒΙ και οι αστυνομικές αρχές πολλώνάλλων χωρών αναζητούσαν επί δύο ημέρες τα ίχνη ευγενούς απατεώνα.Τελικά τα εντόπισαν την Πέμπτη το απόγευμα στην Πολιτεία της Βιρτζίνια.
Ο ηλικίας 59 ετών Τεξανός απέκτησε το 2006 τον τίτλο του σερ από την Αντίγκουα και όχι από την Βασίλισσα της Αγγλίας.Οπως αναφέρει το Reuters οι κάτοικοι των νησιών της Καραϊβικής τον φωνάζουναπλώς «σερ Αλεν».Ο Στανφορντ κατάφερε να «χτίσει» την εικόνα μιας επιχείρησης με ιστορία δεκαετιώνκαι προσπαθούσε να πείσει το επενδυτικό κοινό ότι έμοιαζε με τις «οικογενειακές και σίγουρεςεπιχειρήσεις» παλαιότερων δεκαετιών. Εφτασεμάλιστα στο σημείο να χρησιμοποιεί σε διαφημίσειςτη φωτογραφία του παππού του,ο οποίος είχειδρύσει μια μικρή ασφαλιστική εταιρεία την εποχήτης μεγάληςύφεσης.

Η Stanford Ιnternational Βank (SΙΒ), η οποία κατηγορείται από την Αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SΕC) ότι εξαπατούσε τους επενδυτές, στηρίχθηκε σε υποσχέσεις για πολύ υψηλές αποδόσεις ώστε να μπορέσει να πουλήσει χαρτιά που ονόμαζε «πιστοποιητικάκαταθέσεων» αντί 8 δισ. δολαρίων. Η τράπεζα Αntigua, την οποία ίδρυσε ο πρόεδρος του Stanford Group Αλεν Στάνφορντ, προσέλκυε πελάτες με τη διαβεβαίωση ότι τα δικά της σύνθετα προϊόντα αντιστάθμισης επενδυτικού κινδύνου (CDs) ήταν τόσο ασφαλή όσο ήταν οι λογαριασμοί με την εγγύηση της αμερικανικής κυβέρνησης, και ακόμη ασφαλέστερα, αναφέρουν επενδυτές.

«Η ασφάλεια ήταν ένα βασικό θέμα» λέει ο Πέδρο, ένας 62χρονος μηχανικός ηλεκτρονικών υπολογιστών στην Πόλη του Μεξικού, ο οποίος επένδυσε 150.000 δολάρια σε CDs που εξέδωσε η Stanford Ιnternational. «Μου ανέφερανότι ήταν εξασφαλισμένα.O χρηματιστής μού είπε να μην ανησυχώκαι ότι η τράπεζα ήταν ασφαλής» πρόσθεσε ο Πέδρο, ο οποίος ζήτησε να μη δημοσιοποιηθεί το επώνυμό του γιατί δεν επιθυμεί να προκαλέσει την οργή των στελεχών της τράπεζας. Τα περισσότερα αμερικανικά πιστοποιητικά καταθέσεων ασφαλίζονται από την Ομοσπονδιακή Εταιρεία Ασφάλισης Καταθέσεων (FDΙC) μέχρι του ποσού των 250.000 δολαρίων. Ωστόσο τα CDs που εξέδωσε η Stanford Ιnternational, μια μη αμερικανική εταιρεία, δεν προστατεύονται από την FDΙC. Ενα εκπαιδευτικό εγχειρίδιο της Stanford Ιnternational για τους υπαλλήλους της, το οποίο εξασφάλισε το Βloomberg, έδινε οδηγίες στους οικονομικούς συμβούλους να λένε στους πελάτες ότι «η προστασία που προσφέρει η FDΙC δεν είναι και τόσο ισχυρή».

Παρ΄ ότι σε επίπεδο μάρκετινγκ υποσχόταν κάλυψη, η τράπεζα δεν εγγυήθηκε ποτέ με συγκεκριμένο τρόπο τα κεφάλαια των επενδυτών. Ενα «εκτεταμένο ασφαλιστικό πρόγραμμαίσχυε επί χρόνια και απαιτούσετην τακτική εξέταση και αξιολόγησητων πρακτικών διαχείρισηςκινδύνου για να επαληθεύεται η ύπαρξη δικλίδων ασφαλείας» ανέφερε η Stanford Ιnternational σε ενημερωτικό σημείωμα με την υπογραφή του προέδρου Χουάν ΡοντρίγκεςΤολεντίνο.

▅ «Εγγυημένες καταθέσεις»
Η τράπεζα «διατηρεί ασφαλιστικήκάλυψη μέσω της Lloyd΄s και άλλων εγγυητών» ανέφερε ενημερωτική επιστολή προς τους πελάτες. Η SΕC ανακοίνωσε την περασμένη Τρίτη 17 Φεβρουαρίου ότι ο Στάνφορντ, 58 ετών, διέπραξε μια «τεράστια,συνεχιζόμενη απάτη» μέσω του ομίλου των εταιρειών του και ότι προσέλκυε τους πελάτες του με «απίθανους» ισχυρισμούς για τις αποδόσεις που θα είχαν οι επενδύσεις τους. Στην καταγγελία της SΕC κατονομάζονται οι εταιρείες Stanford Group, Stanford Ιnternational και Stanford Capital Μanagement. Το FΒΙ ερευνά τις καταγγελίες της Ρυθμιστικής Αρχής. Ο πολιτειακός δικαστής ΡιντΟ΄ Κόνορ υπέγραψε στις 17 Φεβρουαρίου προσωρινά περιοριστικά μέτρα. Διέταξε το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων και των ακινήτων των εταιρειών του Στάνφορντ, ενώ από την πλευρά της Ρυθμιστικής Αρχής ορίστηκε πρόσωπο που θα αναζητήσει τα χρήματα των επενδυτών. Ο εκπρόσωπος του Στάνφορντ Μπράιαν Μπερτς στη διάρκεια της εβδομάδας παρέπεμπε τους δημοσιογράφους στη SΕC, ενώ την Τετάρτη δεν ήταν διαθέσιμος για οποιοδήποτε σχόλιο γύρω από την υπόθεση.

▅ Απατηλή ασφάλεια
Ο Στάνφορντ έλεγε στους πελάτες ότι θα τοποθετούσε τα κεφάλαιά τους κυρίως σε χρηματοοικονομικά προϊόντα που μπορούν εύκολα να πωληθούν, τα οποία παρακολουθούν στενά πάνω από 20 αναλυτές και ελέγχουν οι ρυθμιστικές αρχές στην Αντίγκουα της Καραϊβικής, ανέφερε η SΕC. Αντί γι΄ αυτό, το μεγαλύτερο μέρος του χαρτοφυλακίου το διαχειριζόταν ο ίδιος ο Αλεν Στάνφορντ και ο οικονομικός διευθυντής της Αntigua Τζέιμς Ντέιβις, σύμφωνα πάντα με τη Ρυθμιστική Αρχή.

Τα ετήσια συμβόλαια αντιστάθμισης πιστωτικ ού κινδύνου των 100.000 δολαρίων που εξέδιδε η Stanford Ιnternational πλήρωναν απόδοση 4,5% ως τις 28 Νοεμβρίου, σύμφωνα με τη σχετική ανάρτηση στην ιστοσελίδα της την περασμένη εβδομάδα. Ενα ετήσιο CD 10.000 δολαρίων από την JΡ Μorgan Chase θα απέδιδε 1,75%, σύμφωνα με την ιστοσελίδα λιανικής τραπεζικής του ομίλου. «Το γεγονός ότι το αποκαλούσεCD δημιουργούσε ψευδέςαίσθημα ασφάλειας» ανέφερε ο Μπομπ Πάρις, επενδυτικός σύμβουλος και λογιστής στην εταιρεία Longboat Κey της Φλόριδας.

«Ηταν ένας διαδεδομένος όρος ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει ένα εργαλείο το οποίο δεν εμπίπτει στην κατηγορία των CD» συμπλήρωσε ο Πάρις σε τηλεφωνική συνέντευξη που παραχώρησε στο Βloomberg. Συμβούλευσε μάλιστα επτά δικούς του πελάτες να αποσύρουν τα χρήματά τους από τη Standard Ιnternational. Οι οικονομικοί σύμβουλοι της Stanford είχαν οδηγίες να λένε στους πελάτες τους ότι τα δικά τους συμβόλαια ήταν ασφαλέστερα από τα πιστοποιητικά που χορηγούν οι αμερικανικές εμπορικές τράπεζες, σύμφωνα με το εγχειρίδιο για την εκπαίδευσή τους, το οποίο εκδόθηκε το 2003.

«Οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοίπου δεν εκδίδουν επιχειρηματικάδάνεια είναι ασφαλέστεροι από τις εμπορικές τράπεζες γιατί δεν αντιμετωπίζουν τα ρίσκα που συνδέονται με αυτά τα δάνεια» ανέφερε το εγχειρίδιο. Η Stanford Ιnternational δεν εξέδιδε επιχειρηματικά δάνεια. Η ασφάλιση περιελάμβανε και πολιτική προστασίας από το ενδεχόμενο της χρεοκοπίας και κάλυπτε και τα κεφάλαια της τράπεζας που διατηρούνταν σε αντεπιστέλλοντες χρηματοπιστωτικούς θεσμούς, σύμφωνα πάντα με το εγχειρίδιο.

Με νέο πρόσωπο
«ΗSΙΒ είναι η μοναδική υπεράκτια τράπεζα στον κό σμο που προσφέρει τέτοιες εγγυήσεις»υπογραμμίζεται στο εγχειρίδιο. Ο Αλεν Στάνφορντ δούλεψε σκληρά για να «χτίσει» την εικόναμιας επιχείρησης με ιστορία δεκαετιών. Σε έντυπο εσωτερικής κυκλοφορίας της εταιρείας με τον τίτλο «Η αναφορά Λόντις», που υπέγραφε ένα πρώην στέλεχος του τμήματος μάρκετινγκ, περιγράφεταιπώς ο όμιλος Stanford προσέλαβε τρίτη εταιρεία με στόχο να «δημιουργήσει ένα νέο προφίλτης εταιρείας» που θα παραπέμπει «στις οικογενειακέςκαι σίγουρες επιχειρήσεις των νεανικώνμας χρόνων». Αρχισε η εκμετάλλευση για διαφημιστικούς σκοπούς της φωτογραφίας του Λόντις Στάνφορντ, παππού του Αλεν, ο οποίος είχειδρύσει μια μικρή ασφαλιστική εταιρεία τα χρόνιατης μεγάλης ύφεσης. Το «στόρι» του διαφημιστικούστηριζόταν στην υπόθεση ότι ο όμιλος επιχειρήσεωντου νεότερου Στάνφορντ έχει τις ρίζες του στη μικρή ασφαλιστική του Μεσοπολέμου. Σύμφωνα με τα στοιχεία των αμερικανικών δικαστηρίων,ο Αλεν Στάνφορντ ίδρυσε τη Stanford Ιnternational το 1985 στο νησί της Καραϊβικής Μοντσεράτ και το 1990 μετέφερε την έδρα της επιχείρησης στην Αντίγκουα. Ενα κόκκινο και μαύρο βιβλίο με «βαρύ» δέσιμο που διανεμήθηκεστους μετόχους φέρει στο εξώφυλλο φωτογραφίατού Λόντις Στάνφορντ και από κάτω μια φράση που αποδίδεται στον παππού τού σερ Αλεν: «Χτίσε μια επιχείρηση βήμα βήμα, με σκληρή δουλειάκαι καθαρό όραμα, που θα προσφέρει πολύτιμεςυπηρεσίες». Η φράση δεσπόζει και στην ιστοσελίδα του ομίλου Stanford.

Ο Αλεν Στάνφορντ έστησε ένα χρηματοοικονομικόδίκτυο στον αμερικανικό Νότο προσλαμβάνονταςχρηματιστές από μεγάλες επενδυτικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων της UΒS και της Μerrill Lynch. Σύμφωνα με δύο πρώην οικονομικούςσυμβούλους της SΙΒ, στόχος του ιδρυτή της ήταν να προσελκύσει ευκατάστατους επενδυτές, όπως γιατρούς και συνταξιούχους, που δεν είχαν όμως μεγάλη εμπειρία στις επενδύσεις. Επινόησεσημαντικά κίνητρα για να πείσει τους αμερικανούςπελάτες του να εκπατρίσουν τα κεφάλαιά τους στην τράπεζα της Αντίγκουα.

Τον Ιούλιο του 2007 η εταιρεία προσέλαβε μια ομάδα από οκτώ μάνατζερ από τη US Τrust Co.,

με σκοπό να στελεχώσουν ένα παράρτημα ιδιωτικήςτραπεζικής στη Βόρεια Καρολίνα, που είχε ως στόχο βεβαίως την προσέλκυση ευκατάστατωνπελατών. Την ομάδα που εγκαταστάθηκε στη Βόρεια Καρολίνα αποτελούσαν ο Τζον Ριτς, η Γκλέντα Μπάρκετ, ο Τζο Μπρουκς, ο Κεν Ντίμοκ, ο Αντονι Μόνφορτον, η Βιρτζίνια Σάσλοου, ο ΓουίλιαμΓουάτσον και η Σούζαν Γουίλκοξ. Πρόκειταιγια επενδυτικά στελέχη με προσωπική πελατεία,που την έφεραν μαζί τους στη SΙΒ. Ο Πίτερ Κόμερ, πωλητής λογισμικού από το Οστιν του Τέξας,παραδέχθηκε ότι μετέφερε τα χρήματά του στην εταιρεία του Στάνφορντ και άρχισε να επενδύεισε CD όταν οι επενδυτικοί του σύμβουλοι «μετακόμισαν» από τη Μerrill Lynch στη SΙΒ. «Μερικέςφορές μου περνούσε από το μυαλό η σκέψηότι δεν είχα πράξει σωστά» δηλώνει σήμερα ο τεξανός πωλητής. «Εξέφραζα τις ανησυχίες αυτέςστους χρηματιστές μου και αυτοί με καθησύχαζαν.Τουςπίστεψα γιατί οι τύποι που έχουν δουλέψει στη Μerrill Lynch δεν είναι όποιοι κι όποιοι.Εχουν καλή φήμη.Εχουν διαπιστευτήρια...»προσθέτει.

Η Stanford δημιούργησε ένα πακέτο αμοιβαίωνκεφαλαίων για να προσελκύσει τους πλούσιουςπελάτες και να κατευθύνει επιπλέον κεφάλαιαστην τράπεζα Αntigua, σύμφωνα με τον ΤζέριΓουόλτερς, αναλυτή επενδύσεων από το Χιούστον,ο οποίος ισχυρίζεται ότι βοήθησε για τη δημιουργίατου προϊόντος. Ονομαζόταν «Stanford Αllocation Strategy» και η αρχική του σύλληψη ανήκει στη διευθύνουσα επενδυτική σύμβουλο Λόρα Πέντεργκεστ-Χολτ, ανέφερε ο Γουόλτερς. Η Πέντεργκεστ-Χολτ κατονομάζεται στην καταγγελίατης SΕC. «Ηθελε ένα προϊόν που θα προσέλκυετους πραγματικά πλούσιους ανθρώπους» συμπλήρωσε.

Ο Γουόλτερς αποκάλυψε ότι η εταιρεία θα έβαζετα μισά χρήματα των επενδυτών σε διάφορα αμοιβαία κεφάλαια και τα υπόλοιπα σε CD. Προσέφερεμπόνους για τους χρηματιστές της ενώ οι πωλήσεις των CD αυξήθηκαν κατακόρυφα μετάτην κυκλοφορία του πακέτου των αμοιβαίων. Σχεδόν διπλασιάστηκαν από τα 200 εκατ. δολάριαπου ήταν τον Νοέμβριο του 2005 στα 372 εκατ. δολάρια τρεις μήνες αργότερα. «Ο μόνος τρόπος για να βγάλουν κάποια λεφτά ήταν να χρησιμοποιήσουν αυτό το προϊόν» εξήγησε ο Γουόλτερς.

BHMA Κυριακή 22 Φεβρουαρίου 2009