Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΝΑΡΧΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 27^η θέση στην Ε.Ε. όσο αφορά τη διάσταση των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών (D.E.S.I.).  Όμως το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι η κατάταξή της στις χειρότερες χώρες ανάμεσα στα 28 μέλη της Ε.Ε. (συμπεριλαμβανομένου και του Ηνωμένου Βασιλείου), αλλά η ψηφιακή αναρχία των υπηρεσιών της.

Ειδικότερα, η Ελλάδα της γραφειοκρατίας με το υπέρμετρο διοικητικό κόστος λειτουργίας των υπηρεσιών της, διακρίνεται, μεταξύ άλλων, για την ψηφιακή αναρχία της δημόσιας διοίκησης. Αποκορύφωμα αυτής αποτέλεσε η παρούσα περίοδος αποφυγής της πανδημίας λόγω COVID-19. Συγκεκριμένα, τους τελευταίους μήνες όλες οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι έγιναν μάρτυρες του πιο αθόρυβου αλλά συν-θλιπτικού βομβαρδισμού των τελευταίων ετών. Νέες πλατοφόρμες ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια, νέες υποχρεώσεις  γεννήθηκαν για τις επιχειρήσεις και για τους εργαζομένους, χωρίς οδηγίες χρήσης, χωρίς συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και με ημερομηνίες να ανοίγουν και να κλείνουν σαν τις συμπληγάδες πέτρες. Ενδεικτικά αναφέρεται η αυθαιρεσία της ΑΑΔΕ με τις ανακοινώσεις και τις ασφυκτικές προθεσμίες με αποκορύφωμα την υπ’ αρ. Α 1139/2020 (ΦΕΚ Β' 2269/13-06-2020) απόφασή της που έδινε προθεσμία 6 εργάσιμων ημερών ! . Όμοια πρακτική ακολούθησε το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Με την ίδια αυθαιρεσία οι ανωτέρω έδιναν παράταση στις ημερομηνίες, θεωρώντας ότι ο χρόνος τους ανήκει με δικαίωμα να τον διαθέτουν στους φορολογούμενους όποτε και όσο αυτοί νομίζουν.   

Σε όλα τα ανωτέρω έρχεται να προστεθεί η άναρχη ανακοίνωση των υποχρεώσεων είτε μέσω νόμων, είτε μέσω υπουργικών αποφάσεων, είτε μέσω εγκυκλίων, είτε μέσω ανακοινώσεων, είτε μέσω δελτίων τύπων και όλα τα ανωτέρω να έχουν την ίδια βαρύτητα ως προς τις ευθύνες που δημιουργούσαν στις επιχειρήσεις και στους εργαζομένους. Ενδεικτικό παράδειγμα η από 24.06.2020 «απλή» ανακοίνωση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης περί πλήθους νέων προθεσμιών που ξεκινούσαν την επομένη και έληγαν μετά από 4 εργάσιμες ημέρες !!! . 

Το 2019 το νέο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ακολούθησε μια ατζέντα νομοθετικών μεταρρυθμίσεων ευρείας κλίμακας, προκειμένου να επισπεύσει την υλοποίηση των νέων ψηφιακών διαδικασιών και υπηρεσιών. Όλα έγιναν προς την σωστή κατεύθυνση και λαμβανομένου υπόψη των συνθηκών θα παρατηρούσαμε ότι οι προσπάθειες όλων εκείνων που υπηρετούν και προΐστανται στο υπουργείο είναι φιλότιμες και γενναίες.

Όμως, αρκούν μόνο οι προσπάθειες των λίγων; Φυσικά όχι.

Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης πρέπει να στελεχωθεί με το κατάλληλο σε αριθμό προσωπικό και να θωρακιστεί με όλα τα νομικά εργαλεία έτσι ώστε όλη η δημόσια διοίκηση να ψηφιοποιηθεί υπό την εποπτεία και τον συντονισμό ενός μόνο κεντρικού οργάνου, ήτοι του ανωτέρω υπουργείου. Δεν χρειάζονται νέες προσλήψεις καθόσον η στελέχωσή τους μπορεί να γίνει από το υφιστάμενο προσωπικό της δημόσιας διοίκηση που είναι σκορπισμένο σε υπουργεία και υπηρεσίες. Χρειάζεται μόνο πολιτική βούληση για την συγκέντρωση της χρηματοδότησης για την ψηφιοποίηση του κράτους σε ένα μόνο υπουργείο. Επίσης, η εξέλιξη του gov.gr ως μια και μοναδική ψηφιακή πύλη της δημόσιας διοίκησης για όλες τις ηλεκτρονικές πληροφορίες και διαδικασίες, με την θεσμοθέτηση ενός ενιαίου ημερολογίου υποχρεώσεων των πολιτών, θα διευκόλυνε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να διαχειριστούν τη γραφειοκρατία ψηφιακά, με σεβασμό και αξιοπρέπεια στα καθήκοντά τους.

Η αποτελεσματική απλούστευση των διαδικασιών και η μείωση της διοικητικής επιβάρυνσης για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τη δημόσια διοίκηση εξακολουθούν να συνιστούν τη μεγαλύτερη πρόκληση της νέας ψηφιακής διακυβέρνησης του κράτους. Η αποτελεσματική υλοποίησή της θα συμβάλει στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας και των επενδύσεων, καθώς και στη συμμετοχή των πολιτών.

Νικόλαος Κλωθάκης

Οικονομολόγος MSc