Με την εγκύκλιο του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, αποσαφηνίζεται το πλαίσιο εφαρμογής των τεκμηρίων για τις συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογουμένων, λίγες μέρες πριν από την έναρξη της διαδικασίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2020, η οποία θα καθυστερήσει περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά.

Λόγω της μείωσης των εισοδημάτων που υπέστησαν το 2020, οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα που μπήκαν σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας ή της Συν-Εργασίας, οι ιδιοκτήτες ακινήτων, οι ναυτικοί και οι επαγγελματίες, το υπουργείο Οικονομικών νομοθέτησε την απαλλαγή τους από τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης για τα εισοδήματα του 2020, ώστε να μην έχουν πρόβλημα κάλυψης των τεκμαρτών δαπανών τους.

Η ρύθμιση αυτή έγινε, ώστε π.χ. κάποιος που είχε το 2019 εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες ύψους 11.000 ευρώ και τεκμαρτές δαπάνες ύψους 11.000 ευρώ, για το 2019 δεν είχε καμία επιβάρυνση. Όμως, αν το εισόδημά του το 2020 μειώθηκε στις 8.000 ευρώ, τότε πέφτει στην παγίδα των τεκμηρίων, αφού οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσής του είναι υψηλότερες.

Για να την αποφύγει παρέχεται ειδικά για το 2020, η εξαίρεση, αλλά υπό όρους. Αναλυτικότερα, με την εγκύκλιο του διοικητή της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλή, διευκρινίζεται ότι για τα εισοδήματα του 2020 λαμβάνεται ειδική μέριμνα, ώστε οι πληττόμενοι να εξαιρεθούν από την τεκμαρτή φορολόγηση. Έτσι, για το φορολογικό έτος 2020 απαλλάσσονται από τα τεκμήρια τα φυσικά πρόσωπα τα οποία:

1. Ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα η οποία, εντός του 2020 χαρακτηρίστηκε ως πληττόμενη, λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού COV1D-19 ή ανεστάλη η λειτουργία της, ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος αναστολής.

2. Η σύμβαση εργασίας, ανεστάλη για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του έτους 2020 λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID -19.

3. Η σύμβαση ναυτολόγησης, ανεστάλη κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε διαστήματος εντός του 2020.

4. Εντάχθηκαν στον μηχανισμό ενίσχυσης «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος εντός του 2020.

5. Είναι ιδιοκτήτες ακινήτων, που έλαβαν μειωμένο μίσθωμα εντός του 2020, για το οποίο έχει υποβληθεί έστω και μία εγκεκριμένη δήλωση COVID -19, κατόπιν σχετικής επεξεργασίας από την ΑΑΔΕ.

Οι όροι και οι προϋποθέσεις

Εφόσον τα παραπάνω φυσικά πρόσωπα έχουν τεκμαρτές δαπάνες υψηλότερες του εισοδήματος που απέκτησαν το 2020, για να απαλλαγούν από τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης, θα πρέπει να συγκεντρώνουν τις ακόλουθες προϋποθέσεις και μάλιστα σωρευτικά:

1. Τουλάχιστον σε ένα από τα δύο (2) προηγούμενα φορολογικά έτη δεν έτυχε εφαρμογής ο εναλλακτικός τρόπος υπολογισμού της ελάχιστης φορολογίας. Δηλαδή το πραγματικό τους εισόδημα για τα έτη 2019 και 2018 ήταν υψηλότερο από τις τεκμαρτές δαπάνες και δεν φορολογήθηκαν με βάση τα τεκμήρια.

2. Δεν υπήρξε αύξηση των αντικειμενικών δαπανών και υπηρεσιών του φορολογικού έτους 2020 σε σχέση με το φορολογικό έτος 2019. Δηλαδή, το άθροισμα των αντικειμενικών τους δαπανών το 2020, δεν είναι υψηλότερο από εκείνο του 2029.

3. Εφόσον στη διάρκεια του 2020 (π.χ. στο πρώτο τρίμηνο πριν την πανδημία) προέβησαν στην απόκτηση περιουσιακού στοιχείου (π.χ. ακίνητο, αυτοκίνητο) η εν λόγω δαπάνη θα πρέπει να δικαιολογείται από τα αναγραφόμενα στη φορολογική δήλωση χρηματικά ποσά.

Εάν το εισόδημα των πληττόμενων φορολογουμένων και για τα δυο προηγούμενα φορολογικά έτη, προσδιορίστηκε με βάση τα τεκμήρια, και για το φορολογικό έτος 2020 προκύπτει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων, τότε ως τεκμαρτή δαπάνη για το φορολογικό έτος 2020, λαμβάνεται υπόψη το μικρότερο ποσό αντικειμενικών δαπανών και υπηρεσιών μεταξύ των φορολογικών ετών 2018, 2019 και 2020, υπό τον όρο ότι δεν υπήρξε αύξηση των αντικειμενικών δαπανών και υπηρεσιών του φορολογικού έτους 2020 σε σχέση με το φορολογικό έτος 2019. Η διαφορά που προκύπτει στην περίπτωση αυτή, θα φορολογηθεί, λαμβανομένων υπόψη των κατηγοριών των επιμέρους εισοδημάτων του φορολογικού έτους 2020.

Πάντως προβλέπεται η έκδοση νέας απόφασης του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, η οποία θα παρέχει περισσότερες διευκρινίσεις, σχετικά με τον χρόνο κατά τον οποίο λαμβάνονται υπόψη οι εγκεκριμένες δηλώσεις COVID - 19, καθώς και για άλλα ζητήματα, που χρειάζονται διευκρινίσεις.