Η Κίνα τρέμει… την υποτίμηση του δολαρίου

ZEZA ZHKOY

Η ηγεμονία του δολαρίου ως κυρίαρχου αποθεματικού νομίσματος στα συναλλαγματικά διαθέσιμα των κεντρικών τραπεζών του πλανήτη έχει ξανααμφισβητηθεί. Η δραματική εξασθένηση που εμφάνισε το δολάριο τις περιόδους 1977-79, 1985-88 και 1993-95 είχε συνοδευτεί από πληθώρα εκτιμήσεων και προβλέψεων, που ήθελαν τις κυβερνήσεις χωρών να αλλάζουν τα διαθέσιμά τους σε άλλο νόμισμα. Το δολάριο, όμως, επιβίωσε από αυτές τις καταιγίδες.

Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες, Πεκίνο και Μόσχα επιδίδονται με ένταση στο προσφιλές παιχνίδι της απαξίωσης (!) του δολαρίου. Πρόσφατα ακόμη από το Νταβός (Ανάλυση: Κυριακή 1η Φεβρουαρίου), ο Ρώσος πρωθυπουργός Βλαντιμίρ Πούτιν και ο πρωθυπουργός της Κίνας Γουέν Ζιαμπάο αμφισβήτησαν ξανά το ρόλο του δολαρίου.

www.kathimerini.gr

Η σοβαροφανής πρόταση του διοικητή της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας, Zου Χσιαοτσουάν, για τη δημιουργία νέου αποθεματικού νομίσματος το οποίο θα αντικαταστήσει το αμερικανικό δολάριο, υπό την αιγίδα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, έκανε τον κύκλο του κόσμου. Πρόκειται για μια πρόταση που δημιουργεί απατηλές εντυπώσεις… καθώς δεν μπορεί ούτε καν να συζητηθεί σοβαρά.

Απλώς, είναι μια πρόταση που υποδηλώνει ότι το Πεκίνο έχει περιέλθει σε κατάσταση πανικού από την αναπόφευκτη υποτίμηση του δολαρίου. Προφανώς, ο κ. Zου δεν τόλμησε να αναφερθεί ευθέως στο δολάριο.

Αξίζει να επισημανθεί ότι στο επίκεντρο των μεταρρυθμίσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου βρίσκεται τόσο η «χειραγώγηση» όσο και οι «παρεμβάσεις» που γίνονται στις αγορές για τον επιθυμητό καθορισμό ανταγωνιστικής ισοτιμίας των νομισμάτων εκ μέρους αρκετών χωρών. Η Κίνα προσπαθεί να αποφύγει τη θεσμοθέτηση κανόνων ώστε να επιλαμβάνεται το ΔΝΤ των περιπτώσεων που καταγγέλλονται ότι χώρες «χειραγωγούν» την ισοτιμία του νομίσματός των. Αραγε, όμως, το ΔΝΤ θα μπορούσε να πιέσει την Κίνα να απελευθερώσει τη συναλλαγματική ισοτιμία του γουάν από το δολάριο και να καταστήσει την εσωτερική κατανάλωση μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας της, αντί για τις εξαγωγές;

Ο πανικός του Πεκίνου ξεκίνησε πριν από 15 μέρες, όταν ο πρωθυπουργός Γουέν Ζιαμπάο απαίτησε να «εγγυηθούν οι ΗΠΑ την ασφάλεια των κινεζικών επενδύσεων στα ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου, αξίας 1 τρισ. δολαρίων». «Εχουμε δανείσει πολλά χρήματα στις ΗΠΑ», δήλωσε τότε ο Κινέζος πρωθυπουργός.

Πάντως, ουδείς ηγέτης στην υφήλιο έχει τολμήσει να εγείρει θέμα ασφάλειας και αξιοπιστίας των αμερικανικών κρατικών ομόλογων. Η θρασύτητα του Πεκίνου ξεπερνάει το ανεκτό όριο, έστω και αν γίνεται για εσωτερική κατανάλωση ή ενόψει του G20. Αλλωστε, ουδείς τους έχει υποχρεώσει να επενδύουν στα αμερικανικά κρατικά ομόλογα. Και οπωσδήποτε τους συμφέρει, καθώς ξεπλένουν τα δολάρια που μαζεύουν από τη χειραγώγηση του υποτιμημένου γουάν έναντι του δολαρίου.

H υπερβολική συσσώρευση συναλλαγματικών διαθεσίμων δεν αποτελεί υγιές φαινόμενο. Eχει νόημα για οποιαδήποτε οικονομία να εναποθέτει τόσο πλούτο επενδύοντας (έστω) στα ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου; Aλλά και ο στόχος του Πεκίνου ήταν να δημιουργήσει ένα ικανό οπλοστάσιο για την περίπτωση που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει μια μελλοντική κρίση. Τώρα πνίγεται. Το Πεκίνο έχει κάθε λόγο να υπενθυμίζει την «ισορροπία του τρόμου» στο οικονομικό επίπεδο μεταξύ Αμερικής και Κίνας. Οπως ακριβώς η βεβαιότητα της αμοιβαίας πυρηνικής καταστροφής συγκρατούσε τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σοβιετική Ενωση στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η προοπτική της αμοιβαίας οικονομικής κατάρρευσης για την οποία προειδοποιεί την Ουάσιγκτον έχει μπει σε επικίνδυνη τροχιά.