myData : Τι έχει τελικά νομοθετηθεί ;
Μέσα στο γενικότερο αλαλούμ των ημερών που βιώνουν επιχειρήσεις και λογιστές με τα myData και τα λεγόμενα ηλεκτρονικά βιβλία, επικρατεί μια κατάσταση που δημιουργεί καθημερινά και σωρευτικά όλο και μεγαλύτερα προβλήματα, που η όποια λύση τους μετατίθεται στο απώτερο μέλλον. Κι αν για τις επιχειρήσεις λόγω περιόδου υπάρχει έστω κάποιος χρόνος - για τους λογιστές δεν υφίσταται τέτοια «πολυτέλεια» - αυτός σπαταλιέται στην προσπάθεια κατανόησης και εφαρμογής των ως άνω εγχειρημάτων χωρίς ουσιαστικά να ξέρουν τι κάνουν και εις βάρος της όποιας προετοιμασίας τους για την θερινή περίοδο και με μειωμένο μάλιστα προσωπικό λόγω των συνθηκών και της χειμερινής περιόδου και της συνεχιζόμενης πανδημίας.
Στην προσπάθεια μας να προσεγγίσουμε καλύτερα αυτή την κατάσταση, τόσο ως προς το επιτακτικό (εν μέσω ακόμη πανδημίας) της άμεσης εφαρμογής των myData και των ηλεκτρονικών βιβλίων, όσο όμως και ως προς το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει το όλο εγχείρημα, θεωρήσαμε σκόπιμο να μελετήσουμε με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια και νομικά δεδομένα, τα σχετικά άρθρα του νόμου που αναφέρονται σε τέτοιου είδους πληροφοριακά στοιχεία. Αναφερόμαστε φυσικά στα άρθρα 14 (ΜΥΦ-δεν έχει καταργηθεί) και 15 Α (myData και ηλεκτρονικά βιβλία) του ν.4174/2013.
Από την αυστηρά επιστημονική και νομοθετική αυτή προσέγγιση, καταλήξαμε σε διάφορες παρατηρήσεις ουσίας ένθεν και ένθεν, που καταδεικνύουν πιστεύουμε τόσο την σκοπιμότητα - χρησιμότητα του όλου εγχειρήματος, όσον όμως και το κατά πόσον ακολουθείται η εφαρμογή του τύπου και του πνεύματος του νόμου.
Ας δούμε καταρχήν τα δύο άρθρα στην νομοθετική τους διατύπωση, ώστε να σχηματίσουμε μια πρώτη άποψη για το εάν αναφέρονται στα ίδια πράγματα ή κατά πόσο διαφέρουν (αν διαφέρουν).
Άρθρο 14 ν.4174/2013. (Μ.Υ.Φ.)
Πληροφορίες από τον φορολογούμενο.
3. Κάθε φυσικό πρόσωπο με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, κάθε νομικό πρόσωπο και νομική οντότητα, καθώς και οι αγρότες που υπάγονται στο άρθρο 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000), υποβάλλουν καταστάσεις φορολογικών στοιχείων, προμηθευτών και πελατών, για τα εκδοθέντα και ληφθέντα φορολογικά στοιχεία αποκλειστικά με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών, ανεξάρτητα από τον τρόπο έκδοσης αυτών (μηχανογραφικά ή χειρόγραφα). Οι καταστάσεις του προηγούμενου εδαφίου αφορούν φορολογικά στοιχεία που σχετίζονται αποκλειστικά με την επαγγελματική εξυπηρέτηση, καθώς και την εκπλήρωση του σκοπού των προσώπων του προηγούμενου εδαφίου. Για τις λιανικές συναλλαγές υποβάλλονται συγκεντρωτικά δεδομένα.
4. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα καθορίζονται ο χρόνος υποβολής των καταστάσεων, ο τρόπος, η διαδικασία, η έκταση εφαρμογής, το ύψος της αξίας των στοιχείων, ο τρόπος επιβεβαίωσης και κάθε άλλο θέμα σχετικά με την εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου.
Άρθρο 15Α ν.4174/2013. (myDATA)
Υποχρεωτική ηλεκτρονική διαβίβαση πληροφοριών.
Το άρθρο 15Α τέθηκε όπως προστέθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 30 του ν. 4646/2019 (ΦΕΚ Α' 201/12-12-2019) και ισχύει από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από 12/12/2019, σύμφωνα με το άρθρο 86 του ιδίου νόμου.
1. Οι οντότητες του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 (Α΄ 251) υποχρεούνται να διαβιβάζουν ηλεκτρονικά στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων δεδομένα των εκδιδόμενων λογιστικών αρχείων-στοιχείων ανεξαρτήτως της μεθόδου έκδοσης αυτών, των τηρούμενων λογιστικών αρχείων-βιβλίων, των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών, των φορολογικών μνημών και των αρχείων που δημιουργούν οι φορολογικοί ηλεκτρονικοί μηχανισμοί.
2. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων καθορίζονται ο χρόνος διαβίβασης, η έκταση εφαρμογής, οι εξαιρέσεις, οι ειδικότερες υποχρεώσεις των οντοτήτων της παραγράφου 1, καθώς και κάθε άλλο θέμα, διαδικασίες και λεπτομέρειες για την εφαρμογή των υποχρεώσεων των οντοτήτων της παραγράφου 1.
Α. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΔΥΟ ΑΡΘΡΩΝ
ΤΟΥ Ν.4174/2013
Η πρώτη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι και τα δύο άρθρα επιδιώκουν ακριβώς το ίδιο πράγμα, με τον ίδιο τρόπο, την με ηλεκτρονικό τρόπο διαβίβαση ίδιων δεδομένων, α) στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών (ΜΥΦ), β) στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (myDATA) αντίστοιχα.
Η δεύτερη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι και τα δύο άρθρα αναφέρονται στις ίδιες ακριβώς επιχειρήσεις, τις οντότητες του άρθρου 1 του ν. 4308/2014, χωρίς να καταργεί το ένα άρθρο το άλλο.
Η τρίτη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι και στα δύο άρθρα δίνεται η εξουσιοδότηση στην κάθε διεύθυνση για την διαδικαστική εφαρμογή της νομοθετικής διάταξης και μόνον, στα αυστηρά πλαίσια όμως όλων των άλλων προβλεπόμενων στον ν. 4308/2014 περί τήρησης, ενημέρωσης και έκδοσης λογιστικών αρχείων (βιβλίων & στοιχείων).
Η τέταρτη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι με τις αυστηρά διαδικαστικές εξουσιοδοτήσεις των σχετικών άρθρων, δεν θίγεται και δεν μπορεί να αλλοιωθεί ούτε κατ’ ελάχιστον το νομοθετικό πλαίσιο της σύνταξης και υποβολής των πάσης φύσεως φορολογικών δηλώσεων που προβλέπει ο ν. 4172/2013, ο ν. 2859/2000 και οποιοσδήποτε άλλος νόμος.
Η πέμπτη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι με τις αυστηρά διαδικαστικές εξουσιοδοτήσεις των σχετικών άρθρων, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση και με καμία υπουργική απόφαση, να θεσμοθετηθεί κανένα παράλληλο σύστημα τήρησης & ενημέρωσης βιβλίων, έκδοσης στοιχείων και τρόπου υποβολής δηλώσεων, πέραν των αυστηρά θεσμοθετημένων με τις ισχύουσες διατάξεις του ν.4308/2014, του ν.4172/2013, του ν.2859/2000 και όποιων άλλων νόμων.
Η έκτη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι και τα δύο σχετικά άρθρα είναι του ν.4174/2013, αφορούν παροχή αποκλειστικά και μόνον πληροφοριακών στοιχείων στην διοίκηση, βάσει των εκ του νόμου τηρούμενων βιβλίων και εκδιδόμενων στοιχείων των επιχειρήσεων, η εκπρόθεσμη δε διαβίβαση ή υποβολή των οποίων υπάγεται στις διαδικαστικές παραβάσεις του άρθρου 54 του ιδίου νόμου και το πρόστιμο είναι 100,00 € ανά φορολογική χρήση και μόνον.
Η έβδομη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι με τις αυστηρά διαδικαστικές εξουσιοδοτήσεις των σχετικών άρθρων, δεν δίνεται κανένα περιθώριο έκδοσης υπουργικής απόφασης ή απόφασης και άλλης αρχής (ΑΑΔΕ), περί θεσμοθέτησης διαδικασιών, εφαρμογών, συστημάτων ή οτιδήποτε άλλου, πέραν των πλαισίων των υφιστάμενων νόμων.
Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ myDATA
Η πρώτη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι τα myDATA κατ’ αρχήν δεν κάνουν τίποτε διαφορετικό από ότι οι ΜΥΦ και μάλιστα με εξαιρετικά πολύπλοκο και δαιδαλώδη τρόπο και φυσικά με πολύ σημαντικό οικονομικό και οργανωτικό κόστος, τόσο για τις επιχειρήσεις, όσο και για τα λογιστικά γραφεία. (Αλήθεια, που είναι η μελέτη σκοπιμότητας που να επιβεβαιώνει την σχέση κόστους – οφέλους για όλους τους εμπλεκόμενους του εγχειρήματος ;).
Η δεύτερη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι τα myDATA απαιτούν από τις επιχειρήσεις επιπλέον στοιχεία, που θα μπορούσε η φορολογική αρχή μέσω της ίδιας εφαρμογής, να τα είχε διαθέσιμα από τους φορείς έκδοσης αυτών (τράπεζες, ΔΕΚΟ, ΕΦΚΑ κλπ), δημιουργώντας έτσι έναν επιπλέον φόρτο εργασίας μόνον στις επιχειρήσεις και τα λογιστικά γραφεία.
Η τρίτη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι τα myDATA απαιτούν από τις επιχειρήσεις στοιχεία, που τα έχει στον ίδιο χρόνο εις γνώση της η φορολογική αρχή (Ενδοκοινοτικές αποκτήσεις/VIES /INTRASTAT.)
Η τέταρτη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι τα myDATA απαιτούν από τις επιχειρήσεις πληροφοριακά στοιχεία, σε χρόνο πριν την επίσημη ενημέρωση των βιβλίων τους. (Ενώ νομοθετικά τα όποια πληροφοριακά στοιχεία τα απέστελλαν οι επιχειρήσεις μετά την επίσημη ενημέρωση των βιβλίων -ΜΥΦ- , απαιτείται τώρα το ίδιο, αλλά πολύ πιο πριν την νομοθετικά θεσμοθετημένη ημερομηνία ενημέρωσης των βιβλίων.)
Η πέμπτη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι τα myDATA έμμεσα εισαγάγουν «υποχρεωτικότητα» στον τρόπο έκδοσης των στοιχείων μέσω Η/Υ, παραβιάζοντας όλες τις υφιστάμενες νομοθετικές διατάξεις. (Όταν το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο δίνει την δυνατότητα επιλογής στην επιχείρηση για τον τρόπο έκδοσης των στοιχείων της, πως είναι δυνατόν να ωθούνται έμμεσα οι επιχειρήσεις και για πληροφοριακά στοιχεία, στην χρήση της μηχανογράφησης για χάριν των myDATA, όταν σε δεκάδες χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις στην χώρα μας, ο τρόπος αυτός είναι λειτουργικά και οικονομικά ασύμφορος.)
Η έκτη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι τα myDATA έμμεσα εισαγάγουν την «υποχρεωτικότητα» τήρησης δεύτερων παράλληλων βιβλίων, σε τόπο άλλον από αυτόν της επιχείρησης (ΑΑΔΕ) και πριν την ενημέρωση των επίσημων βιβλίων των επιχειρήσεων. (Σύμφωνα με τον νόμο, τα βιβλία τα τηρούν και ενημερώνουν οι επιχειρήσεις, όπως αυστηρά έχει θεσμοθετηθεί ως προς τον τόπο, τον τρόπο και τον χρόνο και ουδείς άλλος ή άλλη αρχή. Οι διατάξεις περί ηλεκτρονικών βιβλίων είναι ελληνική πατέντα που εφευρέθηκε από κάποιους κρατούντες, πέραν και εκτός του νόμου.)
Η έβδομη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι τα myDATA έμμεσα εισαγάγουν άλλο τρόπο υποβολής δηλώσεων κατά παράβαση του επίσημου νομοθετημένου αυστηρού πλαισίου. Ο φορολογούμενος βάσει των επίσημων βιβλίων του δηλώνει και όχι με βάση τα όποια ηλεκτρονικά (δεύτερα) βιβλία της όποιας αρχής μέσω των όποιων myDATA.
Η όγδοη και σημαντικότερη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι μέσω των myDATA και των ηλεκτρονικών βιβλίων, καταστρατηγούνται όλες οι ισχύουσες νομοθετικές ρυθμίσεις περί ενημέρωσης και τήρησης βιβλίων, από μια απόφαση (Α.1138/2020, Υπουργείο Οικονομικών & ΑΑΔΕ) πέραν της αυστηρά διαδικαστικής εξουσιοδότησης που έδωσε ο νομοθέτης.
Η ένατη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι το άρθρο 15 Α του ν.4174/2013 θεσπίστηκε προφανώς λόγω και της κατάργησης προηγούμενων νομοθετημάτων (ΚΒΣ/ΚΦΑΣ) και της αντικατάστασης αυτών με τον ν.4308/2014.
Η δέκατη και επίσης σημαντικότατη γενική παρατήρηση ουσίας είναι ότι για να ισχύσει το άρθρο 15 Α του ν.4174/2013, θα πρέπει να καταργηθεί το άρθρο 14 του ίδιου νόμου, δεν μπορούν να ισχύουν ταυτόχρονα και τα δύο. (Και προφανώς, επειδή πρόκειται αμιγώς για πληροφοριακά στοιχεία, θα έπρεπε απλά να «εκμοντερνιστεί» η ισχύουσα απόφαση των ΜΥΦ, αυτό άλλωστε δείχνει ότι είναι και το πνεύμα της εξουσιοδοτικής διάταξης του νόμου και όχι να αλλάξουν όλα συθέμελα. Αν ήταν διαφορετικά, τότε θα προβλεπόταν στον νόμο και οι υφιστάμενες διατάξεις περί τήρησης, ενημέρωσης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων που θα καταργούνταν, κάτι τέτοιο όμως ως γνωστόν δεν ισχύει.)
Σε συνέχεια της ανωτέρω παράθεσης, θα εξετάσουμε και τα πραγματικά γεγονότα από την μέχρι τώρα πορεία του όλου εγχώριου εγχειρήματος, αλλά και τα αντίστοιχα δεδομένα της ηλεκτρονικής τιμολόγησης (εκεί στηρίζεται το εγχείρημα των myDATA – ηλεκτρονικών βιβλίων) στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε., προκειμένου να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα για την επίδραση όλων αυτών στην Επιστήμη της Λογιστικής και στην εν γένει λογιστική οργάνωση των επιχειρήσεων στην χώρα μας. Ξεκινάμε με αφετηρία την ευρωπαϊκή οδηγία περί καθιέρωσης της ηλεκτρονικής τιμολόγησης με στόχο την δυνατότητα μη αλλοίωσης των εκδιδόμενων στοιχείων συναλλαγών, ώστε ο φορολογικός έλεγχος για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής (κυρίως στον ΦΠΑ) να είναι αποτελεσματικότερος. Οδηγός μας όμως είναι οι καθιερωμένες και θεσμοθετημένες αρχές της Λογιστικής Επιστήμης που ισχύουν διεθνώς και είναι υποχρεωμένες να ακολουθούν οι επιχειρήσεις.
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΗΝ Ε.Ε. : ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ.
Η φιλοσοφία που αναπτύχθηκε στην ΕΕ λόγω της συνεχιζόμενης φοροδιαφυγής, είναι να διασφαλιστεί η ασφάλεια της μη απόκρυψης των συναλλαγών (ηλεκτρονική τιμολόγηση) και οι διασταυρώσεις αυτών (ηλεκτρονικές αναφορές). Εμείς εδώ στην Ελλάδα τα είχαμε ήδη (ΦΤΜ, ΕΑΦΔΣΣ, ΜΥΦ), όταν στην ΕΕ μόνο κάποιες χώρες είχαν απλά κάποια διαβίβαση φορολογικών στοιχείων, που περιοριζόταν στην υποβολή στοιχείων τιμολογίων (τύπου ΜΥΦ).
Οι χώρες όμως της ΕΕ, οι περισσότερες πολύ ποιο προηγμένες τεχνολογικά από εμάς, πράγμα που κάνει και ποιο εύκολη την προσαρμογή των επιχειρήσεων σε νέα επιπλέον δεδομένα, συνεκτιμώντας τις σημαντικές συνέπειες που έχουν στην λειτουργία των επιχειρήσεων οι συνθήκες της πανδημίας, μετάθεσαν την περίοδο εφαρμογής των δράσεων αυτών για μετά το 2022 και μάλιστα με μεγάλες περιόδους πιλοτικής εφαρμογής. Επιπλέον, εξαίρεσαν κατά μεγάλο μέρος από την διαδικασία αυτή τις πολύ μικρές ή μικρές επιχειρήσεις και έβαλαν και διαβάθμιση για το εύρος των μέτρων ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων. Ουδεμία μνεία περί ηλεκτρονικών βιβλίων κλπ που θέλουν να εφαρμόσουν εδώ στην Ελλάδα, δεν προβλέπεται ούτε κατά διάνοια στην ευρωπαϊκή οδηγία. Άλλωστε οι αρχές της Λογιστικής Επιστήμης είναι διεθνείς και η βασική αρχή είναι ότι «από τα θεσμοθετημένα και κατά νόμον υποχρεωτικώς τηρούμενα βιβλία των επιχειρήσεων προκύπτουν και εξάγονται οι πάσης φύσεως δηλωτικές φορολογικές κλπ υποχρεώσεις τους», τόσο απλά.
ΕΛΛΑΔΑ - ΣΥΣΤΗΜΑ myDATA & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ : ΣΚΟΠΟΣ – ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ – ΕΦΑΡΜΟΓΗ.
Τα πληροφοριακά στοιχεία κάθε φορά που απαιτούνται, προκύπτουν κατά νόμον από τα τηρούμενα βιβλία των επιχειρήσεων και τα εκδιδόμενα στοιχεία. Μέχρι σήμερα στην χώρα μας η πληροφορία για τα εκδιδόμενα και λαμβανόμενα στοιχεία δινόταν με το καθεστώς των Μ.Υ.Φ. πλήρως διασταυρωμένο σε σχέση με τον αντισυμβαλλόμενο (στις χώρες της ΕΕ δεν υπήρχε ανάλογο ή αντίστοιχο καθεστώς). Το υπόβαθρο του φορολογικού ελέγχου για κάθε φορολογικό έτος ήταν πλήρως διαμορφωμένο και διαθέσιμο μέσα στο πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους. Η φορολογική αρχή όμως ουδέποτε επεξεργάστηκε τα στοιχεία αυτά άμεσα, αλλά συνήθως έκανε αυτό στο τελευταίο έτος της παραγραφής, με αποτέλεσμα να έχουν τον χρόνο οι φοροδιαφεύγουσες και υπαρκτά φορολογικές επιχειρήσεις να δρουν ανενόχλητες, οι δε επιχειρήσεις λήπτες των στοιχείων να κατηγορούνται ως αποδέκτες στοιχείων εικονικών συναλλαγών με ότι συνεπάγεται αυτό.
Η ασφάλεια επίσης των συναλλαγών είχε εφαρμοστεί ήδη στην Ελλάδα προτού την σχετική ευρωπαϊκή οδηγία, με την θεσμοθέτηση των φορολογικών ταμειακών μηχανών (ΦΤΜ) και την χρήση των φορολογικών μηχανισμών σήμανσης μηχανογραφικώς εκδιδόμενων στοιχείων (ΕΑΦΔΣΣ), την οποία όμως χρήση ΕΑΦΔΣΣ περιόρισε η φορολογική αρχή τα τελευταία χρόνια μόνο στις λιανικές συναλλαγές (αλήθεια γιατί ;).
Στο δια ταύτα δε, εάν η φορολογική αρχή ήθελε συντομότερες πληροφορίες για τα εκδιδόμενα στοιχεία των επιχειρήσεων θα μπορούσε να τις έχει μέσω π.χ. περισσότερων περιοδικών ΜΥΦ Εσόδων οι οποίες θα μπορούσαν να εξειδικευτούν και ανά κατηγορία εσόδων (εμπορία, παραγωγή, παροχή υπηρεσίας κλπ) ή ότι άλλο, αφού η υποδομή υπήρχε ήδη.
Αντί αυτών όμως σχεδιάστηκε ένα σύστημα πολύπλοκο, δαιδαλώδες, υπερβολικά λεπτομερειακό, σημαντικά κοστοβόρο σε χρόνο και χρήμα, το οποίο πέραν των άλλων στην εφαρμογή του έδειξε ότι είναι και προβληματικό, αφού αδυνατεί να αφομοιώσει τις ιδιαιτερότητες των χιλιάδων πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων που αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία της οικονομίας της χώρας μας.
Από ποιούς σχεδιάστηκε το σύστημα myDATA ;
Σίγουρα όχι από τους Οικονομολόγους – Λογιστές – Φοροτεχνικούς μέσω του επίσημου επιστημονικού τους φορέα (ΟΕΕ), αλλά από κάποιους άλλους. Και αυτοί που σχεδίασαν το σύστημα αυτό, ουδεμία εξοικείωση έχουν με τις γενικότερες και ειδικότερες συνθήκες οργάνωσης των επιχειρήσεων, των λογιστικών γραφείων κλπ, ούτε φυσικά και με την Λογιστική Επιστήμη όπως έχει καθιερωθεί και εφαρμόζεται.
Είναι ένα σύστημα που όποιος ή όποιοι το συνέλαβαν, ανέθεσαν σε μηχανογράφους να το υλοποιήσουν ερήμην της επιστημονικής κοινότητας των οικονομολόγων και του φορέα τους στην όλη διαδικασία. Το προϊόν δε της διαδικασίας αυτής είναι μια εφαρμογή πλήρως και αποκλειστικά ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΗ και ΟΧΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ.
Τι επιδιώκει κατ’ αρχήν το σύστημα myDATA ;
Πέραν της φαινομενικής ασφάλειας ως προς τα εκδιδόμενα στοιχεία, η άμεση διαβίβαση στόχο έχει την πρωτογενή καταχώρηση δεδομένων σε «δεύτερα» ηλεκτρονικά βιβλία (άλλα από αυτά που θεσμοθετημένα και κατά νόμον τηρούν οι επιχειρήσεις), ώστε να προκύπτουν από αυτά οι δηλωτικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων, παραβιάζοντας αρχές και διατάξεις περί δηλωτικών υποχρεώσεων βάσει θεσμοθετημένων υποχρεωτικώς τηρούμενων βιβλίων.
Η πατέντα αυτή φυσικά είναι μόνο ελληνική, δεν προκύπτει από καμία οδηγία της ΕΕ περί ηλεκτρονικής τιμολόγησης και φυσικά δεν έχει ουδεμία σχέση με τις διεθνώς παραδεκτές και καθιερωμένες αρχές της Λογιστικής Επιστήμης.
Ποιοι θα λειτουργήσουν το σύστημα myDATA ;
Μα φυσικά οι λογιστές. Η άποψη ότι το σύστημα θα ενημερώνει ταυτόχρονα και τα βιβλία των επιχειρήσεων, οι δε λογιστές θα κάνουν μόνο τον έλεγχο είναι αστεία. Η συντριπτική πλειοψηφία των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, είτε εκδίδει χειρόγραφα στοιχεία, είτε χρησιμοποιεί στοιχειώδεις μηχανογραφικές εφαρμογές για την έκδοση μόνον των στοιχείων σε επαγγελματίες (τιμολόγια κλπ). Το κόστος στοιχειώδους ικανοποιητικής μηχανογραφικής υποδομής των επιχειρήσεων αυτών είναι απαγορευτικό για ευνόητους οικονομικούς λόγους, η δε επιπλέον ενασχόληση τους και με τα myDATA θα τους αποστερήσει παραγωγικό χρόνο εις βάρος της ουσιαστικής τους λειτουργίας. Το βάρος του νέου εγχειρήματος για τις επιχειρήσεις αυτές θα αναλάβουν τα λογιστικά γραφεία, με τα όποια επακόλουθα αναφορικά με το οικονομικό και χρονικό κόστος, αλλά και την δυνατότητα μετακύλησης και εισπραξημότητας του κόστους αυτού, δεδομένων των οικονομικών συνθηκών. Αλλά και για τις μεσαίες και μεγαλύτερες επιχειρήσεις που έχουν ικανά μηχανογραφικά συστήματα, όταν κάποια στιγμή προσαρμοστούν πλήρως τα συστήματα αυτά με την εφαρμογή των myDATA, οι αέναες διασταυρώσεις, χαρακτηρισμοί, διορθώσεις που απαιτεί η συνολική εφαρμογή, λόγω και του όγκου των στοιχείων που διαχειρίζονται οι επιχειρήσεις αυτές, θα αναλώνουν όλο τον χρόνο των επαγγελματιών λογιστών – φοροτεχνικών (εξωτερικών συνεργατών ή υπαλλήλων), μη επιτρέποντας την άσκηση όλων των άλλων επαγγελματικών επιστημονικών εργασιών που μέχρι σήμερα έκαναν.
Υπήρξε περίοδος πιλοτικής εφαρμογής του συστήματος myDATA ;
Τύποις ναι, από το β΄ εξάμηνο του 2020 και εν συνεχεία και όλο το 2021. Ουσιαστικά όμως τέτοια περίοδος δεν υπήρξε ποτέ και αυτό με αποκλειστική ευθύνη των φορολογικών αρχών.
Πέραν της μακρόχρονης απουσίας της σχετικής εφαρμογής κατά το στάδιο αυτό λόγω μη ολοκλήρωσής της, το σύνολο των λογιστικών γραφείων μέχρι και πρόσφατα απασχολούνταν σε μεγάλο βαθμό με την εξυπηρέτηση των πολυπληθών εφαρμογών που θεσπίστηκαν από την πολιτεία για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αφήνοντας πίσω τεράστιες εκκρεμότητες όσον αφορά τις βασικές εργασίες τους. Και φυσικά δεν ρώτησε κανείς τους λογιστές – φοροτεχνικούς που θα βρουν τον χρόνο να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητες αυτές, το θεωρούν δεδομένο.
Ποια είναι τα πρώτα αποτελέσματα από την εφαρμογή του συστήματος myDATA ;
Η δυσλειτουργικότητα και πολυπλοκότητα του όλου συστήματος σε συνδυασμό και με τις δυσκολίες προσαρμογής των υφιστάμενων λογισμικών προγραμμάτων αλλά και με το γεγονός ότι το εν λόγω σύστημα είναι καθαρά μηχανογραφικό (και όχι λογιστικό), έχει φέρει τα σημερινά αποτελέσματα όπου ένα πολύ μεγάλο μέρος των υπόχρεων επιχειρήσεων είναι ανέτοιμο σε μεγάλο βαθμό ή και πλήρως. Αγνοήθηκε παντελώς από τους σχεδιαστές του συστήματος, ότι την μεγάλη μάζα των επιχειρήσεων της οικονομίας αποτελούν οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις με τεράστιο εύρος ιδιαιτεροτήτων. Τώρα και εν μέσω γενικότερου μπλοκαρίσματος, συζητείται να ανέβουν μόνο τα έσοδα για το 2021 (όπως και για το 2022 πιθανόν) και για την συνέχεια θα δούμε.
Πως επιδιώκεται να διορθωθούν τα προβλήματα, οι ατέλειες και οι αστοχίες από την εφαρμογή του συστήματος myDATA ;
Με μεσοβέζικες λύσεις για το 2021 τις οποίες θα πρέπει να υλοποιήσουν ξανά οι λογιστές και σε ασφυκτικούς ως συνήθως χρόνους, επειδή οι εταιρείες λογισμικού υποστηρίζουν ότι δεν μπορούν (ή δεν θέλουν ;) να υποστηρίξουν τις ΜΥΦ (αν είναι δυνατόν, όταν για το 2021 τα προγράμματα ήταν τα ίδια !!!). Και στο σοβαρό πρόβλημα της ασυμφωνίας που θα προκύψει για το 2021 (αφού το σύστημα myDATA αδυνατεί να κάνει διασταυρώσεις αντισυμβαλλόμενων) ποιος θα δώσει λύση ή θα φταίνε και γι αυτό οι λογιστές και θα έχουν να αντιμετωπίσουν το μένος των πελατών τους για μελλοντικές ανακρίβειες σε ελέγχους ;
Στο δια ταύτα και αφού δημιουργήθηκε το γνωστό μπάχαλο, τώρα θυμήθηκαν οι ιθύνοντες να καλέσουν τους λογιστές μέσω του επίσημου φορέα τους (ΟΕΕ) για να βάλουν πλάτη. Αυτό κάτι λέει και για την σκοπιμότητα και για την προχειρότητα, αλλά και για την … σοβαρότητα του όλου εγχειρήματος …
Τι επιδιώκεται ουσιαστικά μέσω του συστήματος myDATA – ηλεκτρονικά βιβλία ;
Αλήθεια, όταν η ουσία της ηλεκτρονικής τιμολόγησης είναι η ασφάλεια της μη αλλοίωσης του εκδοθέντος παραστατικού, ώστε να είναι διαθέσιμο στον φορολογικό έλεγχο, προς τι η εξατομικευμένη αποστολή κάθε στοιχείου και μάλιστα με πλήρη «φωτογράφιση» (σειρά, συσχετισμός με άλλο, κατηγορία εσόδου, υποκατάστημα κλπ). Μήπως επιδίωξη είναι το ουσιαστικό κλείσιμο των κατά νομό ελεγκτικών υπηρεσιών και ο έλεγχος να γίνεται σε κεντρικό επίπεδο με ηλεκτρονικό τρόπο ;
Και ο ρόλος των Οικονομολόγων – Λογιστών – Φοροτεχνικών ποιος θα είναι ; Με δεδομένες τις αέναες και συνεχείς διασταυρώσεις, διορθώσεις, χαρακτηρισμούς και τακτοποιήσεις στην πλήρη λειτουργία του συστήματος myDATA, ο λογιστής – φοροτεχνικός θα είναι μόνιμα πάνω από έναν Η/Υ, δίχως ουσιαστικά να έχει την δυνατότητα να ασχοληθεί με τίποτε άλλο, παρά μόνον με τις συμφωνίες του συστήματος. Θα είναι δηλαδή απλά ΧΕΙΡΙΣΤΗΣ myDATA. Αλήθεια αυτό σπούδασε ; Και ας μην έχουμε αυταπάτες, ας ξεχάσουμε την συνεισφορά των επιστημονικών γνώσεων που μέχρι σήμερα προσφέρουμε στις επιχειρήσεις. Θα μας καθοδηγεί απλά και πλήρως τυποποιημένα το σύστημα myDATA, καλούς χρήστες Η/Υ θέλει και όχι επιστήμονες.
ΣΤΟ ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Ο ρόλος του Οικονομολόγου – Λογιστή – Φοροτεχνικού είναι διεθνώς κατοχυρωμένος, ως ειδικού γνώστη και εφαρμοστή των αρχών της Λογιστικής Επιστήμης και των φορολογικών κλπ νόμων, στα νομοθετικώς θεσμοθετημένα και καθιερωμένα επίσημα βιβλία των επιχειρήσεων, εκ των οποίων και μόνον προκύπτουν οι όποιες δηλωτικές φορολογικές ή άλλες υποχρεώσεις που θεσπίζει εκάστοτε η Πολιτεία.
Το σύστημα myDATA – ηλεκτρονικά βιβλία, ένα κατά νόμον πληροφοριακό σύστημα, είναι αποκλειστικώς ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΙ ΟΧΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ σύστημα, καταστρατηγεί τις αρχές της Λογιστικής Επιστήμης και των θεσμοθετημένων φορολογικών νόμων και υποβιβάζει τον ρόλο του Οικονομολόγου – Λογιστή – Φοροτεχνικού, από εξειδικευμένο επιστήμονα - επαγγελματία σε χειριστή πληροφοριακού φορολογικού συστήματος.
Η αρχή που θέλει να επιβάλλει το σύστημα αυτό δηλαδή, «οι δηλωτικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων να προκύπτουν πρώτα από δεύτερα πληροφοριακά βιβλία της φορολογικής αρχής» και όχι αποκλειστικά από τα επίσημα και διεθνώς καθιερωμένα βιβλία των επιχειρήσεων, είναι πέραν πάσης λογικής. Και αυτό είναι ελληνική πατέντα, παγκόσμια πρωτοτυπία.
Το ΟΕΕ, ο επίσημος και θεσμοθετημένος φορέας των Οικονομολόγων – Λογιστών– Φοροτεχνικών, οφείλει να πάρει θέση και να εξετάσει έστω και τώρα το όλο ζήτημα στην πραγματική και ουσιαστική του διάσταση, είναι θεσμική και επιστημονική του υποχρέωση να παρέμβει και να προστατεύσει την επιστημονική υπόσταση και αξιοπρέπεια των μελών του.
Κέρκυρα 10 Μαρτίου 2022
Νίνος Ν. Γεώργιος
Οικονομολόγος – μέλος ΟΕΕ
Λογιστής – Φοροτεχνικός Α’ Τάξης
Πρόεδρος 16ου ΠΤ ΟΕΕ Ιονίων Νήσων
Σχολιάστε εδώ
για να σχολιάσετε το παραπάνω θέμα πρέπει να εισέλθετε