Η συγκέντρωση του πλούτου των ΗΠΑ στα χέρια μιας δράκας δισεκατομμυριούχων είναι πολύ χειρότερη απ’ ό,τι θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί, υπογραμμίζει μια νέα ανάλυση του Ινστιτούτου Οικονομικών Πολιτικών (ΙΡS). Αναλύοντας στοιχεία της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας, η προοδευτική δεξαμενή σκέψης διαπίστωσε ότι τα τελευταία 35 χρόνια το μερίδιο του πλουσιότερου 0,1% των Αμερικανών στην πίτα του συνολικού πλούτου των ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 56%, ενώ αντίθετα το μερίδιο του φτωχότερου 50% των νοικοκυριών συρρικνώθηκε σε πραγματικούς όρους κατά 26%.

Αυτό το φτωχότερο 50% -66 εκατομμύρια νοικοκυριά- κατείχε συνολικά 4,1 τρισεκατομμύρια δολάρια στα τέλη του 2024. Αντίθετα οι δισεκατομμυριούχοι των ΗΠΑ -μόλις 905 άνθρωποι- κατείχαν (σύμφωνα με τα στοιχεία του Forbes) στα τέλη του προηγούμενου μήνα συνολικό πλούτο 7,8 τρισ. δολαρίων.

Αυτή η ακραία υπερσυγκέντρωση πλούτου στα χέρια τόσο λίγων έχει δώσει σε εκείνους που βρίσκονται στην κορυφή της εισοδηματικής πυραμίδας πολιτική επιρροή και δύναμη που -όπως χαρακτηριστικά προειδοποιεί η ανάλυση- υπονομεύουν τη δημοκρατία στην υπερδύναμη. Το ΙPS παρακολουθεί εδώ και αρκετά χρόνια τη συσσώρευση πλούτου στις ΗΠΑ. Στη συγκεκριμένη ανάλυση συνδύασε τις εκτιμήσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Federal Reserve) για την κατοχή πλούτου σε τριμηνιαία βάση στην Κατανομή Χρηματοοικονομικών Λογαριασμών (DFA) από το 1989 έως το 2024 και της Λίστας Δισεκατομμυριούχων σε Πραγματικό Χρόνο του περιοδικού Forbes.Οι διαπιστώσεις της ανάλυσης έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς εξετάζουν μια εκτεταμένη χρονική περίοδο (1989-2024), λίγο πριν από την επιστροφή του Τραμπ στο τιμόνι των ΗΠΑ και την εφαρμογή των άνισων πολιτικών του οι οποίες αναμένεται να μεγαλώσουν ακόμη περισσότερο το χάσμα μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών. Εστιάζοντας σε κάθε πληθυσμιακή ομάδα πλούτου διαπιστώνει για καθεμία ότι:

1. Το κορυφαίο 0,1%: Το 1989, ο συνολικός πλούτος των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν 51,11 τρισεκατομμύρια δολάρια και το πλουσιότερο 0,1% του πληθυσμού κατείχε 4,45 τρισεκατομμύρια δολάρια ή το 8,7% αυτού του συνόλου. Μέχρι το 2024, η συνολική πίτα πλούτου των ΗΠΑ είχε υπερτριπλασιαστεί στα 161,91 τρισεκατομμύρια δολάρια, με το πλουσιότερο 0,1% να έχει πενταπλασιάσει την περιουσία του στα 22,48 τρισεκατομμύρια δολάρια. Το μερίδιο του πλουσιότερου 0,1% στην πίτα πλούτου των ΗΠΑ αυξήθηκε στο 13,9%, σημειώνοντας αύξηση 59,6% από το 1989.

2. Το πλουσιότερο 1%: Από το 1989, το πλουσιότερο 1% έχει δει τον πλούτο των νοικοκυριών του να υπερτετραπλασιάζεται, από 11,74 τρισεκατομμύρια δολάρια σε 50 τρισεκατομμύρια δολάρια στο τέλος του 2024. Το μερίδιό τους στην ύψους 161,91 τρισ. δολαρίων πίτα πλούτου των ΗΠΑ αυξήθηκε από 23% το 1989 σε 30,9% το 2024, σημειώνοντας αύξηση 34,4%.

3. Οι δισεκατομμυριούχοι: Σύμφωνα με το Forbes, το 1989 υπήρχαν 66 δισεκατομμυριούχοι στις ΗΠΑ. Εως τις 29 Σεπτεμβρίου 2025 ο αριθμός αυτών είχε φτάσει τους 905 με συνολικό πλούτο 7,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.

4. Το φτωχότερο 50% των νοικοκυριών: Η ομάδα αυτή, αν και ασύγκριτα μεγαλύτερη σε αριθμό νοικοκυριών από τις προηγούμενες τρεις, είδε αντίθετα το μερίδιό της στην πίτα του πλούτου των ΗΠΑ να μειώνεται σε πραγματικούς όρους κατά 26,1% στην προηγούμενη 35ετία - από 3,4% το 1989 σε 2,5% το 2024. Περίπου το ήμισυ του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων που είχε στην κατοχή αυτό το φτωχότερο 50% ήταν ακίνητα, στην πλειονότητα τα σπίτια που κατοικούσαν. Η κατάρρευση της αμερικανικής αγοράς στεγαστικής πίστης που ξεκίνησε το 2007 και κατέληξε στο κανόνι της Lehman Brothers, στο κραχ του 2008 και στην επακόλουθη ύφεση έπληξε τρομακτικά τα μέλη αυτής της ομάδας Αμερικανών, πολλά από τα οποία απώλεσαν σπίτια, εργασία, αποταμιεύσεις μιας ζωής.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 2,44 τρισ. δολάρια το 2005 η καθαρή αξία του πλούτου αυτού του φτωχότερου 50% συρρικνώθηκε ώς το 2010 στα 360 δισ. δολάρια, επίπεδο σχεδόν 7 φορές χαμηλότερο. Για να ανακτηθούν τα επίπεδα πλούτου που είχε αυτή η ομάδα το 2005 χρειάστηκαν συνολικά εννιά χρόνια. Αντίθετα χρηματιστές και τραπεζίτες που προκάλεσαν με την απληστία τους αυτή την καταστροφή όχι μόνο δεν πλήρωσαν αλλά αντίθετα διασώθηκαν με τα λεφτά των φορολογουμένων και είναι αυτοί που κυριαρχούν ξανά, εκλέγοντας τον Τραμπ και συσσωρεύοντας ακόμη πιο πολλά.

www.efsyn.gr