Καθώς οι κολοσσοί υψηλής τεχνολογίας μπαίνουν με τα μπούνια στην τεχνητή νοημοσύνη, επενδύοντας απίστευτα ποσά και προσδοκώντας σε κέρδη με ουρά, ένα νέο κίνημα αναδύεται δυναμικά από τις τάξεις των νέων ανθρώπων που ίσως αποδειχθεί λίαν επικίνδυνο για τα μελλοντικά σχέδια των εταιρειών.

Ο λόγος για μια μερίδα της γενιάς Ζ, των νέων ανθρώπων που γεννήθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2010 και μεγάλωσαν αγκαλιά με την υψηλή τεχνολογία, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το διαδίκτυο. Μεγάλο μέρος αυτής της γενιάς πέρασε την παιδική του ηλικία καρφωμένο στις οθόνες των κινητών και των τάμπλετ. Μέσα από αυτές τις συσκευές και τις εφαρμογές τους, διαμόρφωσε τρόπους επικοινωνίας και μάθησης, βιώνοντας ωστόσο ταυτόχρονα τον εθισμό, την εξάρτηση και την απομόνωση. Μια έρευνα της Gallup διαπίστωσε ότι το 2023 το 51% των ερωτηθέντων εφήβων περνούσε τουλάχιστον 4,8 ώρες καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάτι που σημαίνει ότι, αν αυτοί οι νέοι συνεχίσουν με αυτό τον ρυθμό ώς τα εβδομήντα τους, θα έχουν σπαταλήσει 15 χρόνια από τη ζωή τους online, δέσμιοι εταιρειών όπως η Μeta και η TikTok, αρκετές εκ των οποίων έχουν εναχθεί στα δικαστήρια για χρήση εθιστικών αλγόριθμων.

Απέναντι σε αυτόν τον κατήφορο, τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκε μέσα από την ίδια τη γενιά Ζ ένα κίνημα νέων Λουδιτών που εγκαταλείπουν τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, αντικαθιστούν ένα smartphone με παλαιότερα μοντέλα ή μικρότερης οθόνης κινητά τηλέφωνα και προσπαθούν να βιώσουν την ύπαρξή τους με πραγματικούς όρους αντί για ψηφιακούς. Το κίνημα αυτό που απαρτίζεται από διάφορες ομάδες νέων με έδρα πανεπιστήμια και σχολεία στις ΗΠΑ δυναμώνει όλο και πιο πολύ με τον αυξανόμενο κατακλυσμό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από το αμφιλεγόμενο περιεχόμενο που παράγει η τεχνητή νοημοσύνη.

Στα τέλη Σεπτεμβρίου μια σειρά από αυτές τις ομάδες συγκεντρώθηκαν στη Νέα Υόρκη σε μια διαδήλωση «Λουδιστικής Αναγέννησης», υποστηρίζοντας τη μικρότερη εξάρτηση των ανθρώπων από τις πλατφόρμες και την υψηλή τεχνολογία – είτε για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας είτε ως διαμαρτυρία κατά των επιχειρηματικών κολοσσών που επηρεάζουν αυξανόμενα όλες τις πτυχές της ζωής των ανθρώπων. Φορούσαν χάρτινα μυτερά καπέλα εμπνευσμένα από τα ξωτικά – και ως σύμβολα λόγω της γήινης, μη ψηφιακής αισθητικής των μυθικών πλασμάτων. Μεταξύ των συνθημάτων που κυριάρχησαν ξεχώριζαν τα «Επιδημία μοναξιάς; Δεν είναι δικό σας λάθος. Μια κοινωνία χτισμένη γύρω από ένα τηλέφωνο είναι ανήθικη» και «Μην αγνοείτε την επανάσταση των ξωτικών».

Οι νεο-Λουδίτες, συνοδευόμενοι από μια ζωντανή αυτοσχέδια μπάντα, πραγματοποίησαν μετά τη συγκέντρωση πορεία κάνοντας δύο στάσεις σε υποκαταστήματα της Τesla και της Apple. Στη μεν πρώτη έγραψαν συνθήματα επικρίνοντας τον διευθύνοντα σύμβουλό της και πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου Ιλον Μασκ, τα προϊόντα του και την τεχνολογία που προωθεί. Στη δεύτερη στάση, φωνάζοντας το σύνθημα «Τα μήλα (apple) είναι για να τα τρώμε», πραγματοποίησαν εικονική δίκη εναντίον ενός iphone και ενός ipad, τα οποία και καταδικάστηκαν σε θάνατο. Η ποινή εκτελέστηκε αμέσως, με τον δήμιο να χρησιμοποιεί ως όπλο για την εκτέλεσή της μια πέτρα.

Κατά της εκμετάλλευσης

Ας σημειωθεί ότι οι πρώτοι Λουδίτες ήταν εργάτες κλωστοϋφαντουργίας στην αγροτική Αγγλία του 19ου αιώνα, οι οποίοι εξεγέρθηκαν καταστρέφοντας τις μηχανές που εισήγαγαν οι εργοδότες τους και οι οποίες τους απειλούσαν με ανεργία και λιμοκτονία. Οι νεο-Λουδίτες, όπως και αυτοί της Βιομηχανικής Επανάστασης, δεν είναι κατά της τεχνολογίας, αλλά κατά της εκμετάλλευσης. Στην πλειονότητά τους έχουν μεγαλώσει με ένα smartphone στο χέρι και γνωρίζουν πολύ καλά πόσο δελεαστική, αλλά παράλληλα και πόσο συντριπτική μπορεί να είναι η τεχνολογία τους. «Δεν είναι αντίθετοι στην ιδέα να έχεις μια οθόνη στην τσέπη σου… Η ένστασή τους είναι ότι αυτή είναι γεμάτη με όλες αυτές τις εθιστικές και τοξικές εφαρμογές που αναπτύσσονται από εταιρείες της Silicon Valley για να εξυπηρετήσουν ένα στενό σύνολο οικονομικών συμφερόντων», τονίζει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας θεμάτων τεχνολογίας Μπράιαν Μέρκαντ.

Επί της ουσίας, όλοι όσοι χρησιμοποιούμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σήμερα πάσχουμε από έναν βαθμό εθισμού, ενώ λειτουργούμε παράλληλα και ως υπάλληλοι αυτών των εταιρειών. Παρέχουμε εικόνες, γράφουμε κείμενα, ασχολούμαστε με τις διαφημίσεις, προωθούμε τα προϊόντα τους. Η εργασία αυτή συντηρεί μια άνιση τεχνολογική οικονομία στην οποία μια χούφτα εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Meta, Google και Amazon, αποκομίζουν κέρδη και πλουτίζουν τους μετόχους τους. Καθώς το περιεχόμενο που ανεβάζουν οι πραγματικοί άνθρωποι στην πίτα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης φαίνεται να μειώνεται σταδιακά, οι εταιρείες έχουν στηρίξει όλες σχεδόν τις μελλοντικές προοπτικές κερδοφορίας τους στην τεχνητή νοημοσύνη, τις απεικονίσεις αυτής και τα chatbots, που είναι πιθανό όμως να θολώσουν ακόμα περισσότερο τη γραμμή μεταξύ της πραγματικότητας και της παραπληροφόρησης.

www.efsyn.gr