ΝΟΥΡΙΕΛ ΡΟΥΜΠΙΝΙ

«Μετατρέψτε τα χρέη σε μετοχές»

Στον ΔΗΜ. ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ

Υπέρ της μείωσης του χρέους των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, κάτι που μπορεί να γίνει εν μέρει μέσω της μετατροπής του σε μετοχικό κεφάλαιο, τάσσεται ο καθηγητής οικονομικών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης κ. Ρουμπίνι, θεωρώντας την ιδανική λύση για την έξοδο από την οικονομική κρίση.

Απαντώντας σε γραπτές ερωτήσεις της «Οικονομίας», ο καθηγητής Νούριελ Ρουμπίνι ή Dr Doom, όπως αποκαλείται, καθώς προέβλεψε τη σημερινή κρίση, αναφέρει ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση δεν οφείλεται απλώς στην έλλειψη ρευστότητας και εμπιστοσύνης αλλά κυρίως σε έλλειμμα φερεγγυότητας και πιστώσεων.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η οικονομική πολιτική που ακολουθούν οι μεγάλες χώρες του πλανήτη είναι μόνο εν μέρει σωστή και ενέχει τον κίνδυνο να οδηγήσει σε επιδείνωση της κρίσης στο μέλλον.

Με αφορμή τη σύγκριση της ιαπωνικής κρίσης της δεκαετίας του 1990 και της σημερινής, στην οποία συχνά προβαίνει, και το γεγονός ότι η Ιαπωνία ήταν και είναι μια πιστώτρια χώρα, ενώ οι ΗΠΑ χρωστούν στον υπόλοιπο κόσμο, ο κ. Ρουμπίνι ρωτήθηκε αν χρειάζεται μια διαφορετική οικονομική πολιτική απ' αυτήν που εφαρμόζεται μέχρι σήμερα.

Ο καθηγητής ανέφερε ότι τόσο στην Ιαπωνία όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα επισφαλή χρέη πρέπει να διαγραφούν και όχι να μεταφερθούν από τον ιδιωτικό τομέα στον κρατικό, αν δεν θέλουμε να «μπουκώσει» το οικονομικό σύστημα για πολλά χρόνια ή δεκαετίες όπως δείχνει η ιαπωνική εμπειρία.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η απουσία αληθινής απομόχλευσης (μείωσης δανείων) ή της κατάλληλης ρύθμισης των χρεών θα οδηγήσει σε αποπληθωρισμό και θα υπονομεύσει την ικανότητα των νοικοκυριών να ξοδεύουν χρήματα, των εταιρειών να επενδύουν και των τραπεζών και άλλων πιστωτικών ιδρυμάτων να δανείζουν.

Αν η σημερινή κρίση δεν οφείλεται απλώς στην έλλειψη ρευστότητας και εμπιστοσύνης, χρειάζονται πολύ περισσότερα από την παροχή «εύκολου χρήματος» και τη μεγάλη δημοσιονομική ώθηση για να επανέλθει η παγκόσμια οικονομία σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Ο καθηγητής Ρουμπίνι υποστηρίζει ότι η κοινωνικοποίηση των ιδιωτικών ζημιών, την ίδια περίοδο που τα χρέη και η μόχλευση (δανεισμός) του ιδιωτικού τομέα μειώνονται, σημαίνει ότι η μόχλευση του δημόσιου τομέα αυξάνεται αναπληρώνοντας την απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα.

«Αυτή η πολιτική λύση δημιουργεί ένα άλλο επικίνδυνο πρόβλημα χρέους και φερεγγυότητας (sol-vency) αργότερα, αυτή τη φορά για τα κράτη», αναφέρει, παρατηρώντας ότι υπάρχει κίνδυνος μιας ακόμη πιο δριμείας χρηματοοικονομικής κρίσης όταν προκύψει πρόβλημα αναχρηματοδότησης των υφιστάμενων χρεών και η ικανότητα των κρατών να δανειστούν περιοριστεί.

Ο καθηγητής επισημαίνει ότι η παρερμηνεία των αιτιών της σημερινής κρίσης οδηγεί σε μια μερικώς λαθεμένη οικονομική λύση που επιδεινώνει τα προβλήματα χρέους των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων, των πιστωτικών ιδρυμάτων και των κυβερνήσεων.

Η ορθή λύση στο πρόβλημα του υπερβολικού χρέους σε σχέση με τα ίδια κεφάλαια για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις είναι να μειώσουν το χρέος και να το μετατρέψουν σε μετοχικό κεφάλαιο. Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμη και για νοικοκυριά, μειώνοντας την ονομαστική αξία του στεγαστικού δανείου και παρέχοντας στο πιστωτικό ίδρυμα που έχει δώσει το δάνειο την ευκαιρία να αποκομίσει κέρδος αν η τιμή του σπιτιού ανέβει στο μέλλον υπό τη μορφή warrant, υποστηρίζει.

Μάλιστα, ο καθηγητής Ρουμπίνι σημειώνει ότι όταν μετατρέπουμε τα χρέη σε ίδια κεφάλαια, κοινωνικοποιούμε τις ιδιωτικές ζημιές και αυξάνουμε το δημόσιο χρέος, αυξάνοντας το βαθμό μόχλευσης ολόκληρης της οικονομίας.

Ερωτηθείς αν ανησυχεί για ενδεχόμενη υποβάθμιση του χρέους των ΗΠΑ από τους διεθνείς οργανισμούς αξιολόγησης και αν κάτι τέτοιο θα είχε επίπτωση στο δολάριο για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο κ. Ρουμπίνι απάντησε ότι το αμερικανικό δημόσιο χρέος είναι χαμηλό συγκρινόμενο με τις άλλες χώρες του G7 και ίσο με 11,3 τρισ. δολάρια πριν από έναν μήνα περίπου. Σημείωσε ότι το δημόσιο χρέος της Γερμανίας αντιστοιχεί σήμερα στο 60% του ΑΕΠ και της Ιαπωνίας στο 100%.

Ο ίδιος απέφυγε να τοποθετηθεί επί της ουσίας, παραπέμποντας στη Moody's που θεωρεί ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την πιστοληπτική αξιολόγηση των ΗΠΑ σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα είναι η απώλεια της διεθνούς θέσης του δολαρίου και η έλλειψη αποφασιστικότητας για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.

Για τη Moody's, ο μακροπρόθεσμος κίνδυνος είναι μια έκρηξη των δαπανών για τη χρηματοδότηση διάφορων κοινωνικών προγραμμάτων, όπως η κοινωνική ασφάλιση, το σύστημα παροχής υπηρεσιών υγείας κ.λπ.

Ο φόβος για την «τέλεια καταιγίδα»

Ο καθηγητής Ρουμπίνι ρωτήθηκε επίσης για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας.

Σύμφωνα με τον ίδιο, τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι είμαστε πιο κοντά στον πάτο της παγκόσμιας κρίσης σε σχέση με 6 μήνες πριν, όμως προβλέπει ότι η ύφεση θα συνεχισθεί ολόκληρο το 2009. Παράλληλα αναμένει ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτύσσεται με ρυθμό χαμηλότερο από τον δυνητικό για τουλάχιστον δύο ακόμη χρόνια, το 2010 και το 2011.

Δικαιολογώντας τον τίτλο του Dr Doom, ο καθηγητής οικονομικών του NYU δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να βιώσουμε μια ύφεση τύπου W με την παγκόσμια οικονομία να ξαναπαίρνει την κατηφόρα στα τέλη του 2010 ή το 2011, υποκύπτοντας «στην τέλεια καταιγίδα» των υψηλότερων τιμών του πετρελαίου, των μεγαλύτερων φόρων και των υψηλότερων ονομαστικών και πραγματικών επιτοκίων του δημόσιου χρέους

Enet.gr