Ο «τρίτος» δρόμος για την ανάκαμψη

Η «εποχή της Μεγάλης Μετριοπάθειας» αφήνει πλέον τη θέση της στην ισχνή ανάπτυξη και στην οικονομική αστάθεια- Διετής η ύφεση στην Ελλάδα- Πώς αντιδρούν οι αγορές

Διετής ύφεση και έκρηξη των ελλειμμάτων για την Ελλάδα, αλλά και «τρίτο δρόμο» προς την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας που θα χαρακτηρίζεται από χαμηλούς ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ και υψηλότερη οικονομική αστάθεια, προβλέπει στην τελευταία της τριμηνιαία έκθεση για τις αγορές και τις οικονομίες η γερμανική τράπεζα Deutsche Βank.

Η νέα εποχή σηματοδοτεί το τέλος του οικονομικού μοντέλου που κυριάρχησε στον κόσμο από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 και αποκαλούνταν από τους οικονομικούς σχολιαστές ως «εποχή της Μεγάλης Μετριοπάθειας». Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής η μεταβλητότητα στα μακροοικονομικά μεγέθη μειώθηκε, ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης αυξήθηκαν, απόρροια του συνδυασμού της παγκοσμιοποίησης, της τεχνολογικής προόδου και μιας μαζικής αύξησης των επιπέδων του χρέους στον ανεπτυγμένο κόσμο. Οσο οι καταναλωτές του Δυτικού κόσμου κατανάλωναν μάλιστα αγαθά που προέρχονταν από τις αναδυόμενες χώρες, αυτές αγόραζαν το χρέος των Δυτικών χωρών, και έτσι το σύστημα λειτουργούσε. Υστερα από δύο χρόνια κρίσης, αυτό το σύστημα είναι πια νεκρό, ενώ οι οικονομολόγοι συμφωνούν τουλάχιστον τώρα στην άποψη ότι οι οικονομίες σημείωσαν αυτό που αποκαλείται «πυθμένας» (trough) και ότι οι προοπτικές έχουν βελτιωθεί με καταλύτες τα κίνητρα που δίνουν οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες.

Το μεγαλύτερο μέρος των αναλυτών προεξοφλεί σήμερα την πιθανότητα μιας οικονομικής ανάκαμψης σχήματος«W», καθώς η απαραίτητη εξυγίανση των ισολογισμών από πλευράς τραπεζών και κυβερνήσεων αποτρέπει μια γρήγορη ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, ενώ ένα πολύ μικρότερο ποσοστό αναμένει ανάκαμψη σχήματος «V», στηριζόμενο στο ότι οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες θα συνεχίσουν να διοχετεύουν μεγάλα ποσά φθηνού χρήματος προκειμένου να στηρίξουν την ανάκαμψη.

Ο «τρίτος δρόμος» προς την ανάκαμψη που σκιαγραφείται στο σχετικό διάγραμμα της Deutsche Βank μάς δείχνει πως έπειτα από το χαμηλό που σημείωσε η παγκόσμια οικονομία το πρώτο τρίμηνο του 2009 το παγκόσμιο ΑΕΠ θα ακολουθήσει ανοδική πορεία ως το β΄ τρίμηνο του 2010, αλλά στη συνέχεια αναμένεται να υποχωρήσει εκ νέου το β΄ τρίμηνο του 2011, σε επίπεδα όμως σαφώς υψηλότερα αυτών του 2009.

Στη νέα τριμηνιαία έκθεσή της η γερμανική τράπεζα αναθεωρεί για πρώτη φορά από την αρχή της τρέχουσας κρίσης ανοδικά τις προβλέψεις της για την παγκόσμια ανάπτυξη στο 2,5% (από το 2% προηγουμένως) το 2010 από-1,5% το 2009, μια ανοδική αναθεώρηση που είναι κυρίως απόρροια των καλύτερων προοπτικών των ανεπτυγμένων οικονομιών, αλλά και των καλύτερων προβλέψεων για τις εξαγωγές και τις επενδύσεις, που απεικονίζουν τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην αποτελεσματικότητα των κινήσεων των Αρχών.

Για την Ελλάδα προβλέπει συρρίκνωση της ανάπτυξης κατά 1,2% το 2009 και κατά 1% το 2010, με το δημοσιονομικό έλλειμμα να εκτοξεύεται στο-7,2% του ΑΕΠ και στο-8,7% του ΑΕΠ αντιστοίχως. Την ίδια στιγμή, ενώ ο πληθωρισμός από το 1,4% εφέτος θα αυξηθεί στο 2,1% του χρόνου, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών από το-11% του ΑΕΠ αναμένεται να κυμανθεί στο 8% το 2010, ενώ το δημόσιο χρέος της χώρας θα παραμείνει στα ύψη.

Στα χρόνια που έρχονται πάντως η ανάπτυξη θα παραμείνει ισχνή (κάτω από τη μακροπρόθεσμη τάση), ενώ η οικονομική αστάθεια θα κυριαρχεί- το αντίθετο δηλαδή από το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης των προηγούμενων δύο δεκαετιών.

Στον νέο κόσμο που διαμορφώνεται, όπως εκτιμά και η Deutsche Βank, οι ανισορροπίες στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών των χωρών θα είναι μικρότερες, ενώ καθώς τα κεφάλαια (και τα επενδυτικά) για τη χρηματοδότηση των ανισορροπιών θα είναι λιγότερα, τα κράτη θα πρέπει να εξισορροπήσουν καλύτερα τις αποταμιεύσεις με τις επενδύσεις τους.

Με την παγκόσμια κατανάλωση να υποχωρεί, απόρροια και της απομόχλευσης (μείωσης των δανεικών) των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών στις ισχυρές οικονομίες, η οποία δεν μπορεί να αντικατασταθεί από άλλες (αναδυόμενες) χώρες που συνεχίζουν να «κρύβουν το χρήμα κάτω από το στρώμα», εκτός ενός απρόβλεπτου κύματος στις νέες τεχνολογίες και στις επενδύσεις, οι προοπτικές για μια επανάληψη των πρόσφατων ισχυρών ρυθμών παγκόσμιας ανάπτυξης είναι μάλλον μικρές.

Στο παραπάνω πλαίσιο, μια ομάδα αναλυτών υποστηρίζει ότι, παρά το καθεστώς των λεγόμενων «οριακών βελτιώσεων» («green shoots») που παρατηρείται στις οικονομίες, οι αγορές συνειδητοποιούν πλέον το «αδιέξοδο» του σεναρίου της συντηρήσιμης συνεχούς ανάκαμψης από τα παρόντα επίπεδα, δεδομένης και της υπερχρεωμένης θέσης των καταναλωτών, και έτσι οι μετοχές μπορεί να μείνουν δέσμιες μιας σειράς «αυτοκαταστρεφόμενων μίνι κύκλων».

Τα «μυστικά» των θεσμικών
Ενώ πριν από δύο μήνες η κυρίαρχη άποψη μεταξύ των διαχειριστών θεσμικών χαρτοφυλακίων ήταν «πουλήστε σε ένα πιθανό ράλι», σήμερα- όπως προκύπτει από τις «μυστικές τους θέσεις» που καταγράφονται από την Credit Suisse- η στρατηγική τους κινείται πιο κοντά στην άποψη «αγοράστε σε τυχόν διόρθωση των τιμών».

Οι ανά τον κόσμο θεσμικοί λοιπόν, αν και διατηρούν τώρα αρκετές πτωτικές (short) θέσεις στις μετοχές, εμφανίζονται να είναι περισσότερο θετικοί με την πορεία των οικονομιών και ειδικότερα της αμερικανικής, περιμένοντας μια θετική έκπληξη στο ΑΕΠ της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου, που θα προκύψει από την αποκατάσταση των αποθεμάτων και την ταχύτερη των προβλέψεων ανάκαμψη της απασχόλησης.

Παράλληλα και στον τομέα των εταιρικών κερδών, για πρώτη φορά από τον Σεπτέμβριο του 2007 οι προσδοκίες αναφορικά με τις αναθεωρήσεις σε αρκετές περιπτώσεις έχουν μεταστραφεί από αρνητικές σε θετικές. Ενα ακόμη από τα «μυστικά» των διαχειριστών έχει να κάνει με την άποψή τους ότι θα πρέπει να προετοιμάσουν τα χαρτοφυλάκιά τους κατά τέτοιον τρόπο ώστε να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά μια ενδεχόμενη άνοδο του πληθωρισμού.

Ανεξάρτητα από τις «μυστικές» τοποθετήσεις των διαχειριστών πάντως, μετά τις 9 Μαρτίου έχουμε τα εξής δεδομένα: Οι κλάδοι με έντονα κυκλικά χαρακτηριστικά και οι αναδυόμενες αγορές (σε σχέση με τις ανεπτυγμένες) υπεραπέδωσαν και τέτοια φαινόμενα για ορισμένους παρατηρούνται όταν ξεκινά ανάκαμψη με μη πρόσκαιρο χαρακτήρα. Ωστόσο μετά τα υψηλά κέρδη του τελευταίου διαστήματος τα δεδομένα δείχνουν ότι οι μετοχές το επόμενο διάστημα θα κινούνται μάλλον «πλευρικά», όπως εκτίμησε και η ΒlackRock, με απόκλιση +/-10% έναντι των σημερινών επιπέδων για το ΧΑ, σύμφωνα και με τις προβλέψεις της ΗSΒC.

http://www.tovima.gr