Η επαγγελματική στέγη μετά την εφαρμογή του ΦΠΑ - μέχρι τώρα η συζήτηση γύρω από τις συνέπειες της επιβολής του ΦΠΑ στην οικοδομή είχε επικεντρωθεί στις επιπτώσεις του νέου μέτρου στην αγορά κατοικίας.
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν παράγοντες της κτηματαγοράς, σημαντικές ανακατατάξεις και ριζική αλλαγή του τοπίου επέρχονται στα επαγγελματικά ακίνητα. Η επιβολή ΦΠΑ στα ακίνητα εκτιμάται ότι ευνοεί σε μεγάλο βαθμό τα καινούργια επαγγελματικά ακίνητα που θα υπόκεινται στο φόρο, σε σχέση με τα παλιότερα που θα υπόκεινται σε φόρο μεταβίβασης.
Στην περίπτωση αυτή, οι εμπορικές, βιομηχανικές και άλλες επιχειρήσεις, όπως και οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, μπορούν να έχουν σημαντικά οικονομικά οφέλη.
Όπως επισημαίνει οι σύμβουλοι ακινήτων «οι επιχειρήσεις μπορούν να αγοράζουν επαγγελματικά ακίνητα χωρίς να επιβαρύνονται με κανένα φόρο μεταβίβασης, αλλά απεναντίας να καρπώνονται φορολογική επιδότηση.
Αυτό συμβαίνει επειδή οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν να συμψηφίσουν το ΦΠΑ που θα υποχρεούνται να πληρώσουν στην αγορά του ακινήτου με το ΦΠΑ των πωλήσεων των προϊόντων τους.
Αυτό στις περισσότερες περιπτώσεις θα επιφέρει πλήρη συμψηφισμό, αφού ο ΦΠΑ των πωλήσεων θα είναι μεγαλύτερος.
Επιπλέον, η εμπορική επιχείρηση θα αγοράζει φτηνότερα το ακίνητο, αφού ο κατασκευαστής θα μπορεί να συμψηφίσει το ΦΠΑ του κόστους κατασκευής του ακινήτου με το ΦΠΑ που προκύπτει από την πώληση του ακινήτου».
Το γεγονός ότι η επόμενη πώληση του συγκεκριμένου καταστήματος δε θα υπόκειται σε ΦΠΑ, αλλά σε τέλος μεταβίβασης 1% και φόρο αυτόματου υπερτιμήματος, μπορεί να δημιουργήσει την παρακάτω κατάσταση: αν η επιχείρηση πουλήσει το ίδιο κατάστημα μέσα στο ίδιο έτος, τότε δεν υπόκειται σε καταβολή κανενός φόρου αυτόματου υπερτιμήματος, ούτε στη μεταβίβαση ούτε στο εισόδημα της. Όμως τα περισσότερα ανταγωνιστικά ακίνητα θα υπόκεινται σε φόρο μεταβίβασης 11%, ενώ το συγκεκριμένο ακίνητο θα υπόκειται σε τέλος μεταβίβασης 1% μόνο. Σ' αυτή την περίπτωση είναι προφανές ότι η επιχείρηση θα μπορεί να πουλήσει το κατάστημα ως και 10% υψηλότερα απ' όσο το αγόρασε, αφού ο αγοραστής (π.χ. κάποιος επενδυτής ακινήτων) θα πληρώσει ελάχιστο φόρο. Σε αυτή την περίπτωση η επιχείρηση θα κερδίσει..
Όπως επισημαίνουν οι σύμβουλοι ακινήτων, η νέα κατάσταση που διαμορφώνεται οδηγεί σε σημαντικές ανακατατάξεις στην αγορά των επαγγελματικών ακινήτων.
«Αν τα πράγματα παραμείνουν ως έχουν, τότε η αγορά θα εξισορροπήσει από μόνη της, με την άνοδο των τιμών των νέων επαγγελματικών ακινήτων που υπάγονται στο καθεστώς του ΦΠΑ και την ταυτόχρονη πτώση των τιμών των ακινήτων που υπάγονται στο καθεστώς του φόρου μεταβίβασης, σε τέτοια επίπεδα που να μη συμφέρει να γίνεται η δεύτερη μεταβίβαση που περιγράφεται παραπάνω.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα καινούργια επαγγελματικά ακίνητα θα γίνουν ακριβότερα και τα παλιά φτηνότερα, θα ανοίξει δηλαδή η ψαλίδα των τιμών.
Επίσης, θα μειωθούν τα ενοίκια των χωρών επαγγελματικής στέγης, αφού θα συμφέρει, περισσότερο σε μια επιχείρηση να αγοράσει ένα ακίνητο με καθεστώς ΦΠΑ, παρά να το ενοικιάσει, οπότε θα μειωθεί η ζήτηση για ενοικίαση επαγγελματικών χώρων.»
Είναι προφανές ότι περισσότερο ευνοημένες από το καθεστώς αυτό είναι οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις, Οι μικρότερες επιχειρήσεις αποδίδουν μικρότερα ποσά ΦΠΑ οπότε δε θα είναι σε θέση να καρπωθούν τα πλεονεκτήματα του συστήματος στην αγορά ενός ακινήτου όσο οι μεγαλύτερες.